Accessibility links

Кайнар хәбәр

Üzäk Aziä: Üzbäkstan İslamçı Xäräkäte çınlap ta qurqınıç tudıramı?


Üzäk Aziä xakimiätläreneñ sonğı waqıtlarda yasağan belderülärgä qarağanda , Üzbäkstannnıñ İslamçı Xäräkäte, 2005nçe yılda Andijanda bulıp alğan tınıçsızlıq- (başkütärüdän) soñ aktivlığın arttırğan.Şuşı islamçı xäräkät AQŞ citäkçelegendä Äfganstanda barğan xärbi operatsiälär waqıtında yuqqa çığarıldı dip uylandı.Xäräkät Üzäk Aziädä iminlekkä çınlap ta qurqınıç tudıramı?

Tadcikstan tönyaq töbäge Soghdnıñ general prokurorı Albugaffor Qalandarov 27.çe ğıynuarda yäğni bitlek kigän keşelär ilneñ tönyağında törmägä höcüm itep totqınnnarnı irekkä çığarğannan soñ ike kön ütkäç Üzbäkstan İslamçı Xäräkäte Andijan waqıyğälärennän soñ nıq aktiv , ul tıyılğan Hiz ut Tahrirdän dä qurqınıçlıraq dip yanadı. Qalandarov:

Hizb ut tahrir Üzbäk islamçı xäräkäte kebek qurqınıçlı tügel. Bez törmägä höcüm itüçelärneñ qayberlären qulğa aldıq.Alarnıñ qoral ammunitsiä şulsanda kalaçnikov, Makarov pistolete, granat atuçı höm xärbi kiemnären konfiskatsiälädek

Küzätüçelär , Üzäk Aziädä post sovet cömxöriätläre citäkçeläre bolay da xakimiätne nıq kontrol itä häm alar islamçı qurqınıçnı üzläreneñ kontrolın arttıru öçen sıltau itep qullana digän qaraşta. Cihad: Üzäk aziädä suğışçan islamnıñ kütärelüe isemle kitabnıñ aftorı Axmäd Raşid Radiobızğa, islamçı xäräkät turında räsmi belderülärgä şik belän qarauın äytte. Raşid:

Üzbäkstan İslamçı Xäräkäte citäkçeläre yäşi bez alarnıñ Äfganstan häm Pakistan arasındağı çik bülgälärendä yäşrengänen beläbez.Üzbäkstanda üterülär öçen islamçı xäräkät ğäyeplände , ämma açıq itep äytkändä xäräkätneñ Üzbäkstan häm Tadcikstanda canlanuı turında bik az dälil bar.bez tadcik häm üzbäk xakimiätläreneñ berençe bulıp Hizb ut Tahrir äle bik zur qurqınıç dip äytülären ä berniçä ay ütkäç Üzbäkstan İslamçı Xäräkäte zur qurqınıç dip söyläwlären iskä töşerergä tieşbez. Alar dälillär kitermi

Üzbäkstan İslamçı Xäräkäte 1999da üzbäk prezidentı İslam Karimovnı bärep töşerep, urınına xalifät – islamçı däwlät tözü mäqsatın quydı. Törkem waqıt ütü belän mäqsatın kiñäytep islam däwläten barlıq Üzäk Aziegä cäyelderergä buldı. AQŞ däwlät Departamentı da 99häm 2000yılda Üzbäkstan häm Qırğızıstanda oyıştırğan höcümnärdän soñ añı terror oyışmalar isemlegenä kertte.

Üzbäkstan İslamçı Xäräkäte Äfganstanda taliban häm al Qaida köçlärendä suğıştı.2001nçe yıldağı suğış waqıtında ul nıq zäğifläde dip uylanıla. Xäräkät citäkçse Juma Nmangani üterelde dip xabär itelde. Şulay da bu xabärlär bäysez çığanaqlardan raslanmadı. İke yıl çaması Üzbäkstan islamçı Xäräkäteneñ äğzası bulıp torğan 34 yäşlek üzbäk isemen birmiçä genä Azatlıqqa bolarnı söyläde:

11nçe sintäberdän soñ AQŞ, Äfganstanda Qabulnı bombalağannan soñ, bez anda Taliban xakimiäteneñ betüen añlap Äfgansatnnan kitergä buldıq.Namangani Mazar-e Şariftä ide.Ul amerikannarnıñ berençe hava höcümendä ülde.äyye ul ülde.

Ämma eleke äzğa söyläwenä qarağanda , xäräkätneñ säyäsi citäkçese Tahir Yuldoş yäşäp qalıp , törkemne yañadan oyıştırğan ul keşelärne köçläp üzenä quşıldıra , alar xäzer Äfgan-Pakstan çigendä yäşerenälär.

Analitik Axmäd Raşid Xäräkät äzğalarnıñ sanı 200dän artıq tügel, islamçı xäräkätneñ yañadan oyışuı yäki sonğı aylarda Tadcik territoriäsenä küçüe turında ber nindi dä işarälär yuq di

Mäskäwdä urnaşqan Vremya Novostey basmasınıñ üzäk Aziä xabärçese Arkady Dubnov Azatlıqqa Tadcik xakimiätläreneñ sonğı belderülären alda torğan prezident saylawlarına bäyläp bäyälärgä kiräk Dubnov süzlärençä,

Tadcikstan eçke totrıqlılıqqa häm rejimğa qurqınıç çittän genä bula ala dip kürsätergä teli.. Taşkent pozitsiäse dä şunduyuq, Üzbäk xakimiätläre Andijan waqıyğälärendä tışqı faktorlar rol uynadı dip äytä.

Säyäsi häm iqtisadi yaqtan töşenkelek kiçerkän Üzäk Aziä töbäge suğışçan islam öçen uñdırışlı urın bulıp tora färidä xämit
XS
SM
MD
LG