Accessibility links

Кайнар хәбәр

Amerika Äfğanstanda yaña strategiä buldırmaqçı


Quşma Ştatlarnıñ Berläşkän Millätlärdäge wäkile Zalmay Xälilzad, Äfğanstanda totrıqlılıqqa ireşü öçen Qabuldagı xökümät tä, Washington da Talibannıñ urtalıqtağı köçläre belän söyläşä başlarğa tieş dip belderä.

Moña qädär Quşma Ştatlar Äfğanstannıñ ğisyan cäyelgän könyağına 20-30 meñläp östämä ğäskär cibärergä cıyınuın äytkän ide.

Talibannıñ tatulaşırğa telägän öleşe belän söyläşä başlarğa kiräk - Zalmay Xälilzad atna azağında CNN kanalına şulay dip belderde. Ämma añançı, di Quşma Ştatlarnıñ Berläşkän Millätlärdäge ilçese, Äfğan xökümäte dä, Amerika citäkçelegendäge xärbi berektäşlek tä üzen nığıtırğa tieş.

Äfğan küzätüçese Äkbär Wardaq fikerençä, ğäskärlärne arttıru belän bergä Xälilzadnıñ Washington Talibandağı qayber dairälär belän söyläşergä äzer diüe, kiläçäktä çınnan da Talibannı säyäsi protsessqa kertep cibärü omtılışı bulıp tora.

Bu Äfğanstandağı strategiäne üzgärtügä kiteräçäk, di Wardaq. Ul şulay uq, mäğlümät çaralarınnan kürengänçä, Taliban soñğı aralarda üz qaraşların yomşarttı, di:

"Alar inde xäzer kiçekmästän çit il ğäskärlären çığarunı taläp itmi, ä monıñ qayçan bulaçağın, yäğni waqıtın bilgeläwne teli. Talibannıñ ikençe taläbe bulıp üz suğışçılarına Äfğan ğäskärendä nindider urın birü tora. Şuşı ike taläp äfğan xökümäte öçen dä, amerikannar öçen dä qabul itelerlek", di Wardaq.

Taliban Äfğanstannıñ xäzerge konstitutsiäsen tanımıy. Ägär dä ul monı da qabul itsä, söyläşülärgä yul tämam açılaçaq.

Ämma biredä ber çetrekle mäs'älä bar - Taliban üze nindider ber totrıqlı, berdäm säyäsi oyışma tügel. Ul urını-urını belän xätta törle maqsatlar alğa sörgän wağraq törkemnärdän tora, şuña da anıñ belän säyäsi söyläşülär başlaw şaqtıy qatlawlı ber närsä.

Şul törkemnärneñ äl-Qağidä kebek terror oyışmaları belän araları da törleçä. Aña yaqın torğannar dönyaküläm cihadnı yaqlıy häm prezident Qarzai xökümäte, yä Könbatış belän yaqınayu turında uylamıy da.

Ämma Talibannıñ üzendä çittäge cihadçılar belän araları salqın bulğan törkemnär dä citärlek. Amerikannarnıñ caylı ğına söyläşülär başlaw täqdime nigezdä şundıylarğa qarıy.

Äkbär Wardaq süzlärenä qarağanda, Washingtonnıñ Äfğanstandağı ğäskäri köçlären 20-30 meñgä arttıru qararı artında kiläse yılğa bilgelängän prezident saylawı öçen iminräk şartlar tudıru niäte dä yata ala.

Taliban isä amerikannarnıñ ğäskär arttıru xäbären mısqıllap, bu 80nçe yıllardağı kebek sovetlarnıñ näq şundıy uq tırışlığın xäterlätä, monıñ näticäse amerikan yuğaltularınıñ arttıruı ğına bulaçaq, dip kisätte.

Äfğanstannıñ üzendä, 30 yıl buyı bertuqtawsız barğan suğış şunı kürsätä - extremizm häm terror belän şadralanğan cämğiätneñ alğa baruı öçen fäqät iqtisadi wä sotsial täräqqiät kenä kiräk, digän fiker kiñ taralğan.

XS
SM
MD
LG