Күңелгә үтеп керер өчен бер караш та җитә. Бер кечкенә генә фотосурәттә тормышның купьяклы үзенчәлекле бер могҗиза икәнен күреп була. Дөнья гел икенче төрле: безгә якын да, ерак та.
Бу елны бәйгедә 125 илдән 5691 фотограф катнашкан. Ике атна эчендә жюригә 108 меңнән артык фоторәсем белән танышып үтәргә туры килгән.
Күргәзмәнең Казандагы оештыручысы Пол Расель белдергәнчә, бәйгегә дөньяның бар почмагыннан да фотографлар бик теләп катнашкан. Бу чара аларда бик зур кызыксыну уяткан.
Бәйгедә оста фотографлар гына түгел, ә гади өйрәнчекләр дә катнаша алган. Һәм иң кызыгы: соңгылары арасыннан җиңүчеләр саны күбрәк булган. Бу яңадан-яңа сәләтләр фото дөньясына аяк баскан дигән сүз.
Бу фотокүргәзмәнең ачылышы алдыннан, “Татмедиа” агентылыгында аңа багышланган матбугат конференциясе узды. Очрашуда чараның оештырылуына күп көч түккән, аны җитәкләгән кешеләр чыгыш ясап, журналистлар биргән сорауларга җавап бирде.
World Press Photo күргәзмәсе башка күргәзмәләрдән үзенең фотосурәтләре белән аерылып тора. Алар гади түгел. Мондагы эшләр күбесенчә куркыныч вакыйгалар агышын: сугышларны, аларның нәтиҗәләрен, революция чолганышын, табигатьтә һәм кешелек җәмгыятендәге кискен үзгәрешләрне, җимергеч борылышларны тасвирлый.
Фотосурәтләр беркемне дә битараф калдырмый: алар күңел дөньясына, рухи халәткә нык тәэсир итә. Аларга карагач, дөнья гел икенче төрле булып күренә, тормышта туган проблемалар монда сурәтләнгән коточкыч вакыйгалар белән чагыштырганда бик гади һәм җиңел чишелә торган булып тоела.
Бу ачылышка матбугат та, күренекле фотографлар да, чит илләрдән килгән кунаклар да, оештыручылар үзләре дә, гади халык та килеп, күргәзмәләр залын шыгрым тутырган иде.
Кешеләр чыннан да мондый сурәтләрне күрергә әзер булмагандыр. Йөзләрендә кызгану, сагыш, моңсулык таплары сизелә, көчле тойгылар кичерүләре күренеп тора иде. Хәтта бермә-бер чыккан күз яшьләре дә урынлы булып күренде.
Күргәзмәнең төп максаты – фотосурәтләрне мөмкин кадәр күбрәк кешенең күрүе, алар тудырган хис-тойгыларны татуы, фотоларга карашларын уртаклашуы, дип белдерде чараны оештыручылар.
“Ел фоторәсеме”нә еламыйча карап булырмы?
Матбугат конференциясендә әйтелгәнчә, “Ел фоторәсеме” номинациясендә, күңелләрне тетрәндерә торган фотосурәт җиңгән. Көньяк Африкадан 2011 елның беренче премиясе лауреаты булган Джоди Бибер исемле ханым Әфганстанлы 18 яшьлек Биби Айшаның фотосурәтен төшереп, әлеге зур дәрәҗәгә лаек булган.
Кызның колакларын һәм борынын кисеп, тауларда үләргә калдырганнар. Ләкин мәрхәмәтле кешеләр дөньяда әз түгел: Биби Айшаны да хатын-кызларга ярдәм күрсәтүче оешма ярдәме белән төзелгән сыену урынына яшергәннәр.
Хәзер Бибига Америкада операция ясаганнар. Һәм ул әкренләп терелеп килә икән. “Кешенең тәне дәваланса да, җанында булган җәрәхәтләр беркайчан да бетми, искә төшергән саен авыррак була, алар мәңге күңелдә уелып калачак. Бу бик аяныч”, ди чараны оештыручылар.
Фотосурәтләр арасында фоторепортажлардан алып, зур тарихи вакыйгаларны сурәтләгән рәсемнәргә кадәр бар. Аларның һәрберсе астында рус телендә шәрехнамәләр бирелә.
Спорт мизгелләрен тасвирлаган фотосурәтләр күргәзмә залының икенче катын бөтенләй ала, дисәк тә була. Спорт төренең үзен генә түгел, ә аның белән шөгыльләнүче кешеләрнең уңышларын, уңышсызлыкларын, максатларын һәм таләпләрен күзәтеп була.
Сурәтләргә карагач, ул кешеләрнең дөньясына аяк баскан кебек буласың, алар белән бергә хис-тойгыларын кичерәсең, алар өчен шатланасың яки моңсулана башлыйсың.
Казан халкы бу күргәзмәне 21 августка кадәр тамаша кыла алачак. Җанга дәва бирмәсә дә, рухи дөньясын баетып, яңа карашлар һәм фикерләр булдыру өчен әлеге чара күпләргә файдалы булачак.
