Корылтайга Башкортстан башлыгы вазифаларын башкаручы Радий Хәбиров килде. Башкортстанның элекке президентлары Мортаза Рәхимов һәм Рөстәм Хәмитов кунаклар арасында күренми.
Утырышка кертелмәгән Фаил Алчынов һәм утырыштан көч кулланып чыгарылган Илмир Мөхәммәтҗанов полиция бүлегендә түгел. Безнең хәбәрчебез хәбәр итүенчә, алар хәзер Корылтай уза торган бина янында полиция янында утыра, полиция алардан сорау ала.
Данир Гайнуллин Дөнья башкорт корылтае карамагында Проект үзәге төзү тәкъдиме белән чыкты.
"Ул иң алдынгы методикалар һәм дөнья тәҗрибәсеннән чыгып мөһим стратегик әһәмияткә ия башкор проектларын әзерләү һәм торышка ашыру үзәге, бөз кытлык кичергән кадрлар һәм проектлар менеджерлары әзреләү урыны булачак", диде Гайнуллин.
Корылтайда Русиянең Милләтләр эшләре федераль агентлыгы җитәкчесе Игорь Баринов да катнашты. Ул XVI гасырда башкортларның үз ихтыярлары белән Русия составына керүләрен билгеләп узды һәм шуннан бирле милләт вәкилләре "гомум ватаныбызны яклап яуларга күтәрелүе" турында сөйләде.
Аның сүзләренчә,"бүген илгә тышкы басым булган вакытта бары тик халыкларның берлеге белән генә, Русия милләтен ныгытуда аңлаешлы алымнар белән генә без авырлыкларны җиңә алачакбыз".
"Бүгенге җаваплы чарада Русия дәүләт милли сәясәтенең төп юнәлешләрен үтәү белән бәйле мәьсәләләр турында фикер алышырга кирәк. Бу милли үзбилгеләнүне саклау, сәнгать, мәдәниятне үстерү, телне саклау, сәламәтлек саклау өлкәсен үстерү, кадрлар әзерләү, мәдәни төрлелекне саклау", дип сөйләде Баринов.
Ул шулай ук тиздән башлык сайлауда катнашачак Башкортстан җитәкчесе вазифаларын вакытлыча башкаручы Радий Хәбировны да мактап телгә алмый кала алмады. "Дәүләт милли сәясәтен үтәүдә күп эшләр башкара, алда да бергә халыклар мәнфәгатендә нәтиҗәле эшләрбез, рәхмәт аңа", диде Мәскәү түрәсе.
Корылтайда чыгыш ясарга мөмкинлек бирелмәгән Илмир Мөхәммәтҗановны тоткарлау видеоязмасы. Ул корылтайга кайбер сайланган делегатларны кертмәү турында залдан кычкырган иде. Аны көч белән залдан чыгаруны күргәч, Монакодан килгән делегат Гөлшат Үзәнбаева, аны яклап сүз әйтте, аңа сүз бирергә таләп итте.
Радий Хәбиров, соңлап булса да, корылтайга килеп җитте. Ул делегатларны башкорт телендә сәламләде, шуннан соң шома гына урыс теленә күчте.
"Без, башкортлар, берләшергә тиеш. Чит илләрдә, башкортлар турында стереотиплар яши. Башкорт кем ул? Курайчы, җайдак, умартачы... Әмма башкорт образы ул хикмәтле, кунакчыл, тырыш, актив, заман белән бергә атлаучы дигән сыйфталарыннан торырга тиеш. Башкорт Шәйморатов генерал кебек кыю, Мостай Кәрим кебек хикмәтле, Элвин Грей кебек креатив, Ләйсән Үтәшева кебек чибәр булсын", диде ул.
Радий Хәбиров Дөнья башкорт корылтаена "Аек авыл" програмына кушылырга чакырды.
"Авылларны эчкечелек бетерә, аңа каршы бергә көрәшергә кирәк. Бу – кешеләрнең сәламәтлеген, милләтнең генофондын саклау. Сабантуйда, милли бәйрәмнәрдә хәмер сатуны тыйдым, җитештерүчеләр дәгъва белдерәләр, әмма миңа кешеләр сәламәтлеге мөһим. Кешеләр перспектива булмау аркасында эчәләр дип аңлаталар, башкортлар, актив, җаваплы булырга кирәк, бизнес алып бара башласагыз, республика ярдәм итәчәк", диде ул.
Хәбиров башкорт теле турында да әйтте, ул башкорт телен белмәгән, әмма үзен башкорт итеп тойган кешеләр бар, аларны читкә этәрергә кирәкми, киресенчә, аларга ярдәм итәргә кирәк диде. "Башкорт телен коткарырга кирәк, ул югала дигән фикерләрне еш ишетергә туры килә. Әмма беренче чиратат башкорт телен битарафлыктан, сәясәттән якларга кирәк", диде ул. Хәбиров шулай ук башкорт теле укытучыларына дәүләт гранты булдырылды, яңа укыту методикалары эшләнәчәк дип вәгъдә итте. Башкорт телен мәҗбүри укытырага, кыстрага кирәкми, башкорт телен модалы ясыйк, аны популярлаштырыйк диде.
Шулай ук ул Корылтайга башкорт халыкның үсеше стратегиясен язарга йөкләде. Бу документ объектив булсын дигән фикер әйтте. Шулай ук чит илдә яшәүче башкортларның чараларына финанслау арттырылачак дип вәгъдә бирде Радий Хәбиров.
Әлеге вакытта корылтай делегатларын бүләкләү тантансы уза
Радий Хәбиров "Дуслык ордены" белән "Ак тирмә" милли мәдәни үзәге җитәкчесе Рәйсә Күзбәкова, Стратегик тикшерүләр институтының Сибай филиалы җитәкчесе Җәлил Сөендеков, Мәскәү башкортлары корылтае төбәк җәмгыяте рәисе беренче урынбасары Рәйсә Сырлыбаеваны бүләкләде.
Русия президенты вәкиле киңәшчесе Ришат Халиков, Ростов өлкәсе башкорт корлытае рәисе Мәхкмүт Сәлимов, "Киске Өфө" мөхәррире, "Агыйнәй" оешмасы рәисе Гөлфия Янбаевага "Салават Юлаев" орденын тапшырылды.
Хәзерге вакытта пленар утырышта тәнәфес. Делегатлар яңа ачылган Шәехзадә Бабич һәйкәленә чәчәк салу тантанасында катнашалар.