Bu atnada bez sezne “Tatarstan” jurnalınıñ 10 sanı belän tanıştırırbız. Jurnal, üzeneñ bu sanında Qazan şähäreneñ Meñyıllıq bäyräme, Rossiädä genä tügel , xätta çit illärdä dä kiñ rezonans uyatuına bäyle, “Meñyıllıq qaytawazı” säxifäsen täqdim itä. Anı TR Prezidentınıñ säyäsi mäs'älälär buyınça däwlät kiñäşçese Rafail Xäkimov açıp cibärä. Ul älege waqiğanıñ respublikanıñ potensialın tormışqa aşıruda küp kenä yunäleşlärgä yul açuın bilgeläp ütä.
“Närsä inde yäşerep torırğa,di Rafail Xäkimov: 2000 yıldan Rossiädäge federalizm turında tik Tatarstan ğına söyli ide. Rossiäne federal' il itü turında bez başlap yörüçelär buldıq, häm bez monıñ belän ğorurlanabız. Moña qädär federalizm turında konferensiälär ütkärgän berdänber şähär Qazan şähäre ide. Bu temadan xätta Mäskäwlelär dä şürlilär ide. Başqa regionnar vlast'ne üzäkläşterüne federalizmnı tuqtatu, häm unitar ilgä qaytu, dip añladılar. Ä Tatarstan härwaqıt Federalizm tözeleşendä cawaplılıqnı bülü mexanizmnarına açıqlıq kertü qaraşın yaqlap çıqtı . Moñaça, RF Prezidentı Vladimir Putin da “federalizm” süzen üzeneñ säyäsi notıqlarında qullanmasa da, Qazanda bäyräm könnärendä çığış yasağanda ul, Rossiäneñ däwlät tözeleşe bulıp federalizm qaluı turında açıq itep , RF Konstitutsiäsendä yazılğança, atap äytkändä, Qazanda yasağan çığışında belderde”,- di Rafail'Xäkimov.
Bu säxifädä şulay uq “Bäyrämnän soñ uñış cıyu” dip isemlängän mäqäläneñ baş astında kürenekle prozaik, publitsist, cämäğät eşleklese Aydar Xälimneñ çığışınnan özek uqıp kitäm :
“RF Prezidentı Vladimir Putinnıñ çığışı Federal' häm töbäk xakimiätı arasında wäqälätle eşläw turında tözeläçäk Şartnamä bu mäs’äläne sivilizatsiäle yul belän, dimäk , cir astı baylıqlarına xuca bulğan xalıq faydasına xäl itelergä tieş”,- digän kebek buldı. Alay ğına da tügel, däwlät başlığı üzeneñ tatarça çığışı belän, soñğı 100 yılda yäşägän tatarlarğa, balanı ana telendä uqıtu turındağı bäxäskä noqta quyarğa telägän kebek buldı.”di Aydar Xälim.
Fälsäfä fännäre doktorı Midxät Faruqşin Kafedra säxifäsendä “milli elita bügen barmı?-, digän sorawğa cawap ezli. Häm ul minem qaraşqa, di: “Milli elita, ul- nindider ber millätneñ törle ölkälärdä zur uñışlar qazanğan barlıq kürenekle, ataqlı wäkilläre buluı. Alarnı, bersüzsez äytergä bula , alar- bik küp närsälärne üz xalqınıñ häm başqa xalıqlarnıñ üseşenä öleş kertkän zur şäxeslär,-dip. Häm şunıñ öçen dä inde alar millätneñ xaqlı ğorurlığı bulıp tora”, - dip tämamlıy ul süzen.
Küptän tügel Başqortstannıñ xalıq şağire Mostay Kärim arabızdan kitep bardı. “Tatarstan” jurnalı “Keşe kitä- cırı qala” digän säxifäsendä Mostay Kärimneñ istälegenä bağışlap anıñ ruxına häm istälegenä bağışlanğan yazma- mäqälälär tuplanmasın täqdim itä. “Şağir, sin tawlardan biek” digän anıñ süzläre astında Tatarstannıñ xalıq şağirläre Renat Xaris, Robert Miñnullin, jurnalnıñ baş möxärrire Rifat Fättaxovnıñ – anıñ turında çığışları birelgän. Böek cırçı Räşit Wahapovnıñ festivalen Ufada uzdırğan waqıtta Mostay Kärimneñ säxnädän tamaşaçığa äytkän süzläre şundıy bulğan: “Saqlağız bezneñ cırlarnı, bezneñ mädäniätebezne, tik alar çın duslıqnıñ nigeze” ,-dip äytkän ziräk aqsaqalnıñ fikeren, bügen min monı anıñ “säyäsi wasıyäte itep qabul itäm”,- di Rifat Fättäxov.
Millättäşebez, altın yuuçı Barı Şäfiğullinnıñ awır, ğibrätle yazmışı, anıñ berençelärdän bulıp Tön'yaqnıñ qırıs şartlarında Qolıma altın yatmaların açuı turında elekke altın yuuçı Marat İbrahimovnıñ Orenburgtan yazıp cibärgän yazması aşa tanışa alasız.
Qazannıñ 1000 yıllığın bäyräm itelgändä böten dönya illärennän kilgän qälämdäşlär “Tatarstan” jurnalınıñ bäyräm sanın häm fotoal'bomın täğbir itüendä qatnaştı. Häm, ğomumän, bu çara tatar matbuğatı bäyrämenä äwerelde. İñ qızığı şul !Bu çara turında “Звезда Поволжья” gäziteneñ baş möxärrire Räşit Äxmätov üzeneñ gäzitendä yazıp çıqqan häm näq menä şuşı yazma “Tatarstan” jurnalınıñ oktäber sanında basılıp çıqqan.
Ä menä “Mädäni Comğa” gäziteneñ 14 oktäberendä jurnalist , deputat, cämäğät eşleklese, tatar xatın - qızları öçen millät közgese bulğan, elekke “Azat xatın” xäzerge “Söyembikä” jurnalınıñ baş möxärrire Roza xanım Tufitullovanıñ 60 yäşlek yubileye uñayınnan anıñ turında yazma basılıp çıqqan. “Can cılısı”dip isemlängän bu yazmasın , “Azat xatın” jurnalınıñ Roza xanımğaça, jurnalnıñ baş möxärrire bulıp xezmät quyğan Venera xanım İxsanova yazğan.
Sez, Tatarstan jurnalınıñ 10 sanı belän tanıştığız.
Mälikä Basıyr.