Исәнмесез, дуслар! Хәлләрегез ничек? Авырмыйсызмы?
Задумывались ли вы, сколько времени тратите на приготовление желаемого блюда? А на то, чтобы найти более подходящий рецепт в Youtube-е? Так вот, мы решили облегчить вам задачу. Сегодня мы поделимся своими небольшими кулинарными способностями исключительно на татарском. Также выучим пожелания "приятного аппетита". Киттек!
Итак, время приема пищи на татарском языке.
Кайчан ашыйбыз? (Когда кушаем?)
- Иртәнге аш – завтрак
- Төшке аш – обед
- Кичке аш – ужин
“КУХОННЫЕ” ГЛАГОЛЫ
Давайте выучим базовые слова, которые мы используем, говоря о еде:
- Пешерәм – готовлю
- Ашарга пешерәм – кушать готовлю
- Салат ясыйм – готовлю салат
- Кыздырам – жарю, обжариваю
- Турыйм – режу
- Салам – кладу / добавляю
Your browser doesn’t support HTML5
Ашарга пешерәм
А теперь несколько примеров использования этих слов:
Бүген спагетти пешерәм, ә иртәгә өчпочмак. – Сегодня я готовлю спагетти, а завтра треугольник.
Эльвина тостерда ипи кыздыра. – Эльвина обжаривает хлеб в тостере.
Әни сыр белән колбаса турады. – Мама порезала сыр с колбасой.
Мин грейпфрут, груша һәм әфлисун турыйм. – Я режу грейпфрут, грушу и апельсин.
Your browser doesn’t support HTML5
Бүген спагетти, иртәгә өчпочмак
ПРИМЕР МОНОЛОГА
Халидә иртәнге аш әзерли
Мин иртә белән сәгать 7.00 торам һәм, әлбәттә, иртәнге аш пешерәм. Ислам иртән ашарга яратмый. Ул кәһвә генә эчә. Аңа мин бутерброд ясыйм. Ә менә балаларга туклыклы меню. Сыр, помидор белән йомырка кыздырам. Бик яраталар инде сырлы йомырканы. Аннары помидор, кыяр, борычтан яшелчә салаты ясыйм һәм сөтле какао.
Your browser doesn’t support HTML5
Халидә иртәнге аш әзерли
КАК СПРОСИТЬ: Ты любишь готовить?
Ашарга пешерергә яратасыңмы? – Любишь готовить?
- Сәлим: Риана, сәлам!
- Риана: Сәлам, сәлам!
- Сәлим: Риана, миңа бик тәмле салат рецепты кирәк. Бүген кичке ашка кунаклар килә.
- Риана: Анар белән ярыймы?
- Сәлим: Ярый, WhatsApp-тан җибәр әле. Нәрсә салалар анда?
- Риана: Салат катлы-катлы: беренче каты – тавык ите, майонез, икенче кат – йомырка, өченче каты – сыр һәм өске каты – анар.
- Сәлим: Ой, ашарга пешергә яратмыйм инде. Ә син?
- Риана: Мин тәмле ашарга яратам, шуңа күрә пешерергә дә яратам.
Your browser doesn’t support HTML5
Риана белән Сәлим
КАК СПРОСИТЬ: Ты умеешь готовить?
- Син ашарга пешерә беләсеңме? – Ты умеешь готовить?
Сегодня готовят все, и мужчины, и женщины. Но для каждой свекрови (кайнана) важно, чтобы невестка (килен) умела вкусно готовить :)
Предлагаем прослушать интересный диалог невестки и свекрови:
- Кайнана: Алло! Кызым, ничек хәлләр?
- Килен: Сәлам, әни! Яхшы, үзең нихәл? Авырмыйсыңмы?
- Кайнана: Мин яхшы! Хәзер авырмыйм, терелдем инде. Нихәл өйдә? Айзатым ничек?
- Килен: Өйдә тәртип! Айзат яхшы, дуслары белән боулинг уйнарга китте.
- Кайнана: Ашарга пешерәсеңме? Әллә рестораннан гына заказ бирәсеңме?
- Килен: Мин әни хәзер үзем пешерәм. Интернеттан өйрәндем. Бик тәмле булып чыга.
- Кайнана: Әәә! Менә бит! Афәрин!
- Килен: Иртәгә әти белән кунакка килегез! Итле бәлеш пешерәм.
Your browser doesn’t support HTML5
Килен белән кайнана
ПРОВЕРИМ СЕБЯ
А сейчас сами ответьте на следующие вопросы:
- Син ашарга пешерә беләсеңме?
- Син “Цезарь” салаты ясый беләсеңме?
- Син нәрсә пешерә белмисең?
МИНУТКА ГРАММАТИКИ
Страдательный залог – действие выполняется не подлежащим, а другим субъектом. Например: обжаренный хлеб – кыздырылган ипи.
Страдательный залог – в татарском языке образуется посредством аффиксов -ыл/-ел/-л или -ын/-ен/-н. Аффикс -ын/-ен/-н присоединяется только к тем основам, которые оканчиваются на -л, -ла, -лә. В остальных случаях используется аффикс -ыл/-ел/-л:
- Туралган яшелчәләр. – Нарезанные овощи.
- Суда пешерелгән тавык ите. – Отварная курица (в воде)
- Майда кыздырылган стейк. – Обжаренный на масле стейк.
ОЦЕНИМ?
- Тәмлеме? или же Тәмле булганмы? – Вкусно?
- Бик тәмле булып чыга. – Очень вкусно получается.
- Тәмле булсын! Аш булсын – Приятного аппетита!
На пожелание приятного аппетита можно ответить просто рәхмәт (спасибо), а можно сказать и красивую фразу бергә булсын! (пусть будет вместе).
ПОСЛОВИЦЫ И ИДИОМЫ
На десерт мы подготовили красивые выражени, которые обогатят нашу речь:
- Тамак ялгау – легкий перекус. Пример: Тамак ялгадым да шоппингка киттем.
- Аннан моннан капкаладым. – перекусил как попало / чем попало
- Аш ашка – урыны башка. – Каждому блюду свое место.
- Кем эшләми – шул ашамый. – Кто не работает – тот не ест.
Ну, пока это всё на сегодня! Надеемся, что вам понравился наш урок. Теперь, как обычно, пройдём небольшой тест и проверим свои знания:
Не забывайте заглядывать на наш сайт, каждый день вы найдете что-то новое и интересное! Так же мы есть в Вконтакте, Telegram-е, Facebook-е и Instagram-е.
Встретимся на следующем занятии. Сау булыгыз!