Rusiä militsiäse Stavropol Krayınıñ Neftekum rayonında 9-nçe 10-nçe fevraldä bulğan bäreleşlärdä üterelgän 12 köräşçeneñ 8-e Noğay dip belderde. Bu raslau döres bulğan xäldä, monı Tönyaq Kafkazdağı törle etnik törkemnärneñ Çeçen qarşılıq kürsätü xäräkätenä qatnaşqan buluların kürsätkän dälil dip bäyäläp bulır ide.
Çığışları häm telläre yağınnan Noğaylarnıñ Çeçen yäisä İnguşlar belän ber nindi dä bäyläneşe yuq. 1979-nçe yılğı xalıq sanın alu mäğlümätlärenä kürä, SSSRda 60 meñ keşe üzen Noğay dip terkägän. 10 yıldan soñ alarnıñ sanı 75 meñ yarımğa citkän. 28 meñe Dağıstanda yäşi. Annan başqa Çeçnä, Stavropol, Karaçay-Çerkes häm Qabarda-Balqarda da Noğay mäxälläläre bar. İnternational Alert isemle Britan NKOsınıñ mäğlümätlärenä kürä Noğay Berlek dip atalğan oyışma 1991-nçe yılda ayırım Noğay dävläte buldıru ideasın alğa sörgän. Noğaylar suverene Dağıstan ideasına da qarşı çıqqannar, çönki bu Rusiädäge Noğaylar belän elemtädä torunı qıyınlaştıraçaq dip borçılğannar. Üzlären izelgän , iğtibarsız qaldırılğan häm Rusiä xakimiätläre tarafınnan onıtılğan dip xisaplağan Noğaylar Çeçen qarşılıq kürsätü xäräkätenä qatnaşqannar digän fiker bar. Nezavisemaya Gazetanıñ 13-nçe fevral sanında basılıp çıqqan maqälädä Neftekumdağı noğaylarnıñ ber öleşe 1996-nçe -99nçe yıllar arasında Çeçennärneñ künegü lagırlarında bulğan dielä. Gazetanıñ yazuınça, Noğay Batalionı dip atalğan köçlär 1999-nçe yılda Dağıstanğa basıp kergän Xatap köräşçelär arasında bulğan. Stavropoldäge FSB başlığı general leytinant Oleg Dukanov uzğan yılnıñ dikäber ayında Nogay Camaatı dip atalğan oyışmanıñ başlığı avgust ayında uq üterelde dip beldergän ide. Läkin, Noğay aktivlığınıñ dävam itüe , bu yuğaltunıñ ällä ni zur täsire bulmauın kürsätä. Rusiä militsiäseneñ belderüenä qarağanda Neftekum operatsiäsennän elek törle qorallarnıñ tabıluı, nindider terror aktına äzerlekneñ buluın kürsätä ikän. Militisäneñ farazlauınça, Fävral azağında mäktäp yäisä yätimnär yortın basıp alu planlanğan bulğan .
Färit İdelle, Praga.
Färit İdelle, Praga.