İke kön däwamında Rusiäneñ berdäm energetika sisteması idärä räise Anatoliy Çubays Tatarstannıñ xörmätle häm kiräkle qunağı buldı. Niçämä yıllar buyı da Mäskäw basımı astında bireşmägän “Tatenergo” RAO YEES milkenä küçmäde. Tatarstan energetikları bazarğa kergändä yaña uyın qağidälären ütäp möstäqilleklären saqlarğa tırıştı. Başqa tarmaqlarda, säyäsättä bulğan kebek ük, xezmättäşlek, wäkälätlär büleşü öçen tartqalaş, dustanä şartlarda bardı.
Soñğı waqıtta bu mäs’älägä iğtibar kimede, Tatarstannıñ cılılıq sisteması, Zäy gidra- stansiäse kem qulında dip soramıylar. Xäzer inde Rusiä häm Tatarstan energetika xucalığı ber – berse belän tiränräk integratsiälänä, ämma dilbegäneñ kem qulında ikänlegen, baylıq – mölkätneñ xucaların artıq qıçqırıp äytmilär.
“Tatenergo” xosusilaştırıldı häm anıñ aksiäläre Tatarstan qulında dilär. Anatoliy Çubaysqa kilgändä dä, artıq täfsilläp, xikmät- serlärne açtılar dip bulmıy.
Premyer Ministr Röstäm Minnexanov belän bergä Çubays Qazan cılılıq üzägendä bulıp, xucalıqnı qaradılar. Ä “Tatenergo” citäkçese İl'şat Färdiv, üz çiratında isä Tatarstan energetikasınıñ näticälelegen, ekologik yaqtan çistalığın kürsätte.
Ğomumän Tatarstanda energetika xucalığı ütä dä zamança häm qüätle ikän.
Şulay uq, Çubays “İdeya” texno-parkına kerep, andağı zamança xucalıqnı da qaradı. Elek SPS, uñ köçlär liderı dip sanalğan Çubays Qazandağı xällär belän qänäğät qalğan dilär.
Mintimer Şäymiev, Tatarstannıñ Çubay belän gel urtaq tel tabıp yäşäwen, energetika sistemasın reformalaw qıyın barsa da problemalarnıñ xäl itelüen häm uzğan salqınnarnı isäpkä alıp, ğomumän Tatarstanda kisken energetika problemaların bulmawın taswirladı.
Anatoliy Çubays ta cawapsız qalmadı häm Tatarstan energetikasınıñ investitsion uñaylıqların maqtadı. Eş barı tik elektr energiäsen oçsızlandıru häm bazarda köndäşlek itüne cäyelderügä genä bäyle ikän.
Ä inde Qazan energetika universitetınıñ yaña binasın qaraw, Mintimer Şäymiev, Röstäm Minnexanov, İl'şat Färdiev belän bergä Anatoliy Çubaysnıñ studentlar häm uqıtuçılar belän oçraşuı ayırım söyläwgä layıqlı.
Studentları belän söyläşü bik canlı bardı. Bu uqu yortı iñ zatlı häm elitar dip sanala. “Tatenergo” häm Rusiä energetikasınıñ finans yärdäme monda bik köçle sizelä. Yaña açılğan uqu -loborator korpus tözeleşenä RAO YEES 100 million aqça birgän häm iñ yaxşı studentlarğa Çubays citäklägän RAOnıñ stipendiäläre birelgän, mondıy wäzğiyätne küz aldına kiterü dä çiten. Ämma Tatarstan belän Çubays xezmättäşlege citkän qız belän uñğan yeget duslığın xäterlätä, quşılır mikän alar häm niçek quşılır. Kemgä fayda, kemgä zıyan bulır, mondıy neçkäleklärne äytmädelär, häm şunı äytergä kiräk ul qädäresen añlağan keşelär siräkter.
Studentlar belän oçraşqanda Prezident Mintimer Şäymiev Tübän Qama su saqlağıçında su bieklegen kütärüneñ möhimlegen äytte. Çubays anı xupladı, ämma başta Çeboksar su saqlağıçınıñ su bieklegen kütärü kiräk dip belderde. Qısqası, şuşı ike yasalma diñgezneñ bieklegen kütärü, ğomumän İdel buyı sistemasınıñ häm şulay bulğaç, Rusiä iqtisadıy yazmışın xäl itä. Su astında qalaçaq awıllar, tuğaylar turında uftanğan ekologlar älege oçraşular waqıtında küzgä taşlanmadı.
Mondıy eşlär xakimiättän dä, yäşellär ictimaği xäräkätennän dä, ğomumän cämäğätçelektä mäğlümat, tirän belemnär taläp itä.
Qısqası, Çubaysınıñ Tatarstanğa säyäxäte tınıç häm eşlekle şartlarda ütte.
Gölnaz Şäyxetdin