Rusiädä häm elekke sovetlar berlege illärendä bu atnada xatın-qızlar çäçäklär häm büläklär alğanda, İran başqalası Tähranda 30dan artıq xanım törmägä yabıldı. Yäkşämbe könne alar üzlären kimsetkän qanunnarğa protest belderer öçen qarşılıq çarası uzdırğan. Azatlıqnıñ xatın-qızlar säxifäse bügen şul xaqta.
Iranda xatın-qızlar xäräkäte här çaq basım astında buldı. 4 mart yäkşämbe könne bulğan qulğa alular – moña tağın ber misal. Küzätüçelär fikerençä, qulğa alular näq 8 mart aldınnan oyıştırılğan, çönki ğadättä 8 martta İranda xatın-qızlar xoquqların yaqlawğa bağışlanğan zur çaralar ütä.
Yün ayında xatın-qızlarnı diskriminasiälägän qanunnarğa qarşılıq beldergännäre öçen yäkşämbe könne 30dan artıq xatın-qız Tährannıñ Evin törmäsenä yabıldı. Yäkşämbe könne alarnıñ eşe mäxkämädä qaraldı. Alarğa İrannıñ milli mänfäğätlärenä qarşı kilü häm röxsätsez cıyınnar uzdıruda ğäyepläw belderelgän. İran konstitusiäsendä tınıç uram cıyınnarı oyıştıru xoquqı birelgän dip yazılsa da, yäkşämbe könne xanımnarnı torğan cirdän avtobuslarğa tutırıp alıp kittelär.
Tährandağı student, Peyman Aref, Azatlıq radiosına, xatın-qızlarğa qarşı köç qullanıldı, dip söyläde:
"Alarğa yanawlar buldı, alarnı qıynadılar. 50dän artıq keşe alarnı qıynağanda cirgä utırıp bireşmäskä tırıştı, ämma säğät 10nar tiräsendä xatın-qız polisiä xezmätkärläre kilep çığış yasawçılarnı qulğa aldı."
Yündä bulğan uram cıyınnarında da 70kä yaqın keşe qulğa alınğan ide, alar barısı da soñıraq irekkä çığarıldı.
Belgeçlär xatın-qız xoquq yaqlawçılarğa basımnıñ bolay artuın alar başlağan ike zur eş belän bäyli. Berse – zina qılğan xatın-qıznı taş atıp üterü cäzasına qarşı kampaniä, räsmilär mondıy cäza bulğanın kire qağa. İkençese – xatın-qızlarğa irennän ayırılğanda, balalar, miras häm qayber başqa ölkälärdä irlär belän tigez xoquqlar birügä çaqıru. Monıñ öçen xatın-qızlar ber million iranlınıñ imzasın cıyıp parlamentqa tapşırırığa niätli. Fransiä Fänni Tikşerenü Üzägeneñ İran belgeçe Azadeh Kian, İran citäkçeläre şul qadär borçıla ikän, dimäk xoquq yaqlawçılarnıñ eşe bara, digän süz, dide:
"Xatın-qızlar xoquqların yaqlawçılarnıñ maqsatı – alarğa äle quşılmağan, qanunnarnı üzgärtergä telägän törle qatlam xanımnarnıñ fikeren belü. İranda xakimiättä utıruçılar bu eşlärneñ ğämälgä aşırıluınnan qurqa. 4 mart könne bulğan qulğa alularnı da şunıñ belän añlatır idem. Xällär, torğan sayın kübräk xatın-qıznıñ qanunnarnı üzgärtü telägenen, häm xatın-qızlar mäsäläläreneñ – säyäsi mäsälägä äylänüen kürsätä. "
Oyıştıruçılarnıñ berse Nobel tınıçlıq büläge iäse Şirin Ebadi bulğan keşe xoquqların yaqlaw üzäge – yäkşämbe qulğa alularnı qanunsız dip atadı häm totqınnarnı irekkä çığarırğa çaqırdı.
Alsu Qormaş
Yün ayında xatın-qızlarnı diskriminasiälägän qanunnarğa qarşılıq beldergännäre öçen yäkşämbe könne 30dan artıq xatın-qız Tährannıñ Evin törmäsenä yabıldı. Yäkşämbe könne alarnıñ eşe mäxkämädä qaraldı. Alarğa İrannıñ milli mänfäğätlärenä qarşı kilü häm röxsätsez cıyınnar uzdıruda ğäyepläw belderelgän. İran konstitusiäsendä tınıç uram cıyınnarı oyıştıru xoquqı birelgän dip yazılsa da, yäkşämbe könne xanımnarnı torğan cirdän avtobuslarğa tutırıp alıp kittelär.
Tährandağı student, Peyman Aref, Azatlıq radiosına, xatın-qızlarğa qarşı köç qullanıldı, dip söyläde:
"Alarğa yanawlar buldı, alarnı qıynadılar. 50dän artıq keşe alarnı qıynağanda cirgä utırıp bireşmäskä tırıştı, ämma säğät 10nar tiräsendä xatın-qız polisiä xezmätkärläre kilep çığış yasawçılarnı qulğa aldı."
Yündä bulğan uram cıyınnarında da 70kä yaqın keşe qulğa alınğan ide, alar barısı da soñıraq irekkä çığarıldı.
Belgeçlär xatın-qız xoquq yaqlawçılarğa basımnıñ bolay artuın alar başlağan ike zur eş belän bäyli. Berse – zina qılğan xatın-qıznı taş atıp üterü cäzasına qarşı kampaniä, räsmilär mondıy cäza bulğanın kire qağa. İkençese – xatın-qızlarğa irennän ayırılğanda, balalar, miras häm qayber başqa ölkälärdä irlär belän tigez xoquqlar birügä çaqıru. Monıñ öçen xatın-qızlar ber million iranlınıñ imzasın cıyıp parlamentqa tapşırırığa niätli. Fransiä Fänni Tikşerenü Üzägeneñ İran belgeçe Azadeh Kian, İran citäkçeläre şul qadär borçıla ikän, dimäk xoquq yaqlawçılarnıñ eşe bara, digän süz, dide:
"Xatın-qızlar xoquqların yaqlawçılarnıñ maqsatı – alarğa äle quşılmağan, qanunnarnı üzgärtergä telägän törle qatlam xanımnarnıñ fikeren belü. İranda xakimiättä utıruçılar bu eşlärneñ ğämälgä aşırıluınnan qurqa. 4 mart könne bulğan qulğa alularnı da şunıñ belän añlatır idem. Xällär, torğan sayın kübräk xatın-qıznıñ qanunnarnı üzgärtü telägenen, häm xatın-qızlar mäsäläläreneñ – säyäsi mäsälägä äylänüen kürsätä. "
Oyıştıruçılarnıñ berse Nobel tınıçlıq büläge iäse Şirin Ebadi bulğan keşe xoquqların yaqlaw üzäge – yäkşämbe qulğa alularnı qanunsız dip atadı häm totqınnarnı irekkä çığarırğa çaqırdı.
Alsu Qormaş