Semberneñ 17-nçe kitapxanäsendä dini tärbiä seminarı uzdı

Anı Uqıtuçılarnıñ belemen kamilläşterü institutı metodistı Naciä Nurmöxämmäteva yärdämendä kitapxanä xezmätkäre Gölfiä Sämiğullina oyıştırdı. Çarada ölkädäge barlıq, diärlek, ana tele uqıtuçıları häm ölkä üzägeneñ qayber zıyalıları qatnaştılar. Alar başta möfti Fatıyx xäzrät Aliullovnıñ tirän eçtälekle wäğäzen tıñladılar. Annan berniçä özek tä täqdim itäbez.

……………

(İñ möhime – xolıq. Räsülebezneñ xolqı – Qor'än üze ul. Xäzerge zamanada keşene imanına, tärtibenä qarap tügel – baylığınnan çığıp olılaw ğadätkä kerep bara. Xalıqnı konsert kebek svistoplyasqa belän tärbiäläp bulmıy, iñ möhime – İman. Näsrä yaxşı – närsä yaman ikänen Mayakovskiy tügel – Qor'än añlata. Ägär millätneñ zıyalıları tırışmasa, imamnar ğına berni dä eşli amıylar. Bezneñ yazuçı häm ğalimnärebez ateistik tärbiä şartlarında citlekkännär – bik siräkläre genä çın dini rux belän suğarılğan. Fatıyx xäzrätneñ ber misalı ayıruça ğibrätle yañğıradı: “İslam dinenä kilgän urıslar oyışmasınıñ räise Sergey Markusnıñ süzenä dä qolaq salırğa ide. “Ägär tatarlar İslamğa yöz belän borılmasalar, Xaq Täğäläneñ alarnı başqa xalıq belän alıştıruı ixtimalı da bar, Qor'ändä şundıy misallar kiterelgän”- dide möselman urıs keşese”.

Xalqıbıznıñ İmanğa qaytuına dinebezne törle yaqlap pıçratu tırışlıqları da kirtä bulıp tora. Şöker, xäzer bu pıçraq säyäsät üzgärer digän ömet tä bar. Härxäldä, dini citäkçelärebezneñ Putinğa möräcäğäte qayber uñay küreneşlärgä dä kiterde.”

Fatıyx xäzrätneñ notığınnan soñ, möğallimälär üz täcribäläre belän urtaqlaştılar. Döres, kübräk qıyınlıqlar turında süz bardı. Mäğärif departamentı wäkile töpçenep tikşerä: monısı nigä alay, tegese nigä bolay? Aşıqmağız äle din uqıtu belän, imeş. Ğäräp telen därestä uqıtırğa röxsät yuq, ä fakul'tativ säğätläre başqa fännärgä birelä…

Fatıyx xäzrät mondıy kirtälärne urap uzu mömkinlekläre dä barlığına basım yasadı.

Ğäräp telen mäktäptä tügel – mäçettä uqıtırğa kiräk.

İslam dine – din genä tügel, yäşäw räweşe ul. Rusiäneñ üzenä dä tärtiple balalar kiräk. Din, İslam dip şawlamıyça ğına da tärbiä eşen alıp barırğa bula. Uqıtuçınıñ här aqıllı süze, anıñ üz ürnäge – iñ zur tärbiä çarası.

Elek mäktäplärdä här däres planında “ateistik tärbiä” digän öleş taläp itelä ide. Turı kilsä dä, kilmäsä dä, här oçraqta dinne tipkäläp kitärgä tieş ide uqıtuçı. Ä xäzer, imanğa qaytu çorında, här oçraqta dinebez quşqança yäşäw kiräklegen assızıqlap ütärgä kiräk. İslam, Qor'än, Allahı Täğälä süzlären därestä qullanmasañ da. Tabiğat'neñ köysezlänüe, yañadan-yaña çirlär päyda buluı kebek çınbarlıq küreneşläre säbäpläre keşeneñ densezlege arqasında ikänen härberebez añlıybız. Monda da KEŞEÇÄ yäşärgä kiräk digän süz belän çiklänep bula. Elek yäş buınnı “Kommunizm tözüçeneñ äxlaqi kodeksı” digän närsä nigezendä tärbiälilär ide. Baqsañ, anıñ da mäğnäse şul uq Kör`än taläpläre bit. Ä iñ möhime – ata-analar arasında eş alıp baru. Çönki, berençedän, ğailä tärbiäsenä tıqşına almıylar, ikençedän, ana söte belän iñderelgän imannı berkem dä qaqşata almas.

Ä inde mäktäptä bik buğazlıy başlasalar, Konstitutsiäneñ Din irege turındağı matdäsen dä türälärneñ isenä töşerergä bula. Mäsälän, Pedagogiä universitetı talibäläre 29-mäktäpkä praktikağa barğannar ide. İkese xicabta. “Balalar yörägenä qurqu salasız, bu bit vaxxabizm,” – dip açulanğannar. “Şöker, bu türäçeklärne üz urınnarına quya aldıq”, - dide Fatıyx xäzrät.

Seminarnı şulay uq cirle şağirlärebez İdelbikä häm Rifqät Xismät dinebezgä mädxiäle şiğerläre belän bizädelär.

“Bu çaradan nindi tä'sirlär aldığız, kiläçäk eşegezdä faydası bulırmı soñ?” – digän soraw belän Nikolaev rayonı Zur Çirkle mäktäbe uqıtuçısı Näsıyxa Yähüdina, Tatar Saymanı mäktäbeneke -Räğib Karnauxov, İske Qulatqı rayonı İske Zelenay awılı möğallimäse Gölsem Bikbayıvalarğa möräcäğät ittek. Alar barısı da Fatıyx xäzrätneñ tirän eçtälekle wäğäzlärennän qänäğät qaluların, anıñ kiñäşlären üz eşlärendä qullanaçaqların belderdelär.

Ayrat İbrahim, Sember