Kön sayın eçelgän 1 töymä aspirinnıñ – yöräk öyänägennän saqlağanın beläsezder inde. AQŞta ğalimnär, aspirin yaman şeş awıruınnan da saqlıy, digän näticägä kilgän. Aspirin – iñ arzan darularnıñ berse, anı dönyanıñ teläsä qaysı poçmağında tabıp bula – şuña da bu yaña açışnıñ sälämätlekkä faydası zur bulır dip farazlana.
Bügenge aspirinnı 100 yıl elek, 1897nçe yılda alman ğalime Felix Hoffman uylap tapqan. Şul uq yılnı ike atna eçendä ul heroinnı da uylap çığarğan. Heroinnıñ – awırtunı beterüdäge faydası aspirinnan kübräk bulsa da – anıñ ziyanı da küpkä tiränräk bulğan. Heroinğa iälänü ciñel bulğanğa, medetsinada aspirin ğına qalğan. Gärçä aspirinnıñ da ziyanı bar, ämma bu xaqta soñıraq. İnde dönyağa çığuğa 100 yıl artıp kitüenä qaramastan, ğalimnär aspirinnıñ yaña faydalı yaqların taba.
Küptän tügel Amerikanıñ Rak Awıruın Tikşerü assosiasiäseneñ yıllıq utırışında Mayo Klinikası onkologı Aditya Bardia, üzeneñ soñğı tikşerenüeneñ yomğaqların iğlan itte. Tikşerenüdä olıraq yäştäge 22 meñ xatın-qız qatnaşqan. Kön sayın aspirin eçüçelärdä rak belän awıru qurqınıçı 16% kimeräk bulıp çıqqan. Tämäke tartuçılarğa ğına bu qağılmıy, aspirin eçep tämäke tartuçı xatın-qızlarda rak qurqınıçı şul uq däräcädä qala.
Şundıy uq tikşerenü elegräk Harvardtağı medetsina mäktäbendä bulğan ide. Anda da aspirinnıñ yaman şeştän saqlanuda faydalı buluı turında açıqlandı. Aspirin şul qadär faydalı bulğaç, ni öçen tabiplar anı böten keşegä birmi soñ? Bardia, darunıñ ziyanın menä niçek añlattı:
"Aspirin – aşqazanı cäräxätenä häm anıñ qanawına kiterergä mömkin. Şulay uq başqa qan sawu qurqınıçı bar."
Şuña kürä yöräge naçar bulğannarğa aspirin eçergä quşmıylar. Yaman şeş qurqınıç bulğan awırularğa küpme aspirin eçärgä ikäne äle dä açıqlanmağan. Tikşerenülär däwam itäçäk, dide Bardia:
"Aspirinnı nindi külämdä alu kiräklegen äle tikşerergä kiräk. Tabiplar anı awırularğa yazıp birä başlağançı, äle başqarası eşlär bar."
Aspirin uylap tabılğanğa inde 100 yıldan artıq, ämma anıñ böten sıyfatları äle dä açıqlanıp betmägän.
Alsu Qormaş
Küptän tügel Amerikanıñ Rak Awıruın Tikşerü assosiasiäseneñ yıllıq utırışında Mayo Klinikası onkologı Aditya Bardia, üzeneñ soñğı tikşerenüeneñ yomğaqların iğlan itte. Tikşerenüdä olıraq yäştäge 22 meñ xatın-qız qatnaşqan. Kön sayın aspirin eçüçelärdä rak belän awıru qurqınıçı 16% kimeräk bulıp çıqqan. Tämäke tartuçılarğa ğına bu qağılmıy, aspirin eçep tämäke tartuçı xatın-qızlarda rak qurqınıçı şul uq däräcädä qala.
Şundıy uq tikşerenü elegräk Harvardtağı medetsina mäktäbendä bulğan ide. Anda da aspirinnıñ yaman şeştän saqlanuda faydalı buluı turında açıqlandı. Aspirin şul qadär faydalı bulğaç, ni öçen tabiplar anı böten keşegä birmi soñ? Bardia, darunıñ ziyanın menä niçek añlattı:
"Aspirin – aşqazanı cäräxätenä häm anıñ qanawına kiterergä mömkin. Şulay uq başqa qan sawu qurqınıçı bar."
Şuña kürä yöräge naçar bulğannarğa aspirin eçergä quşmıylar. Yaman şeş qurqınıç bulğan awırularğa küpme aspirin eçärgä ikäne äle dä açıqlanmağan. Tikşerenülär däwam itäçäk, dide Bardia:
"Aspirinnı nindi külämdä alu kiräklegen äle tikşerergä kiräk. Tabiplar anı awırularğa yazıp birä başlağançı, äle başqarası eşlär bar."
Aspirin uylap tabılğanğa inde 100 yıldan artıq, ämma anıñ böten sıyfatları äle dä açıqlanıp betmägän.
Alsu Qormaş