Donald Rumsfeld kötelmägän säfär belän Ğiraqta

Sişämbedä aldan iğlan itelmägän säfär belän Ğiraqqa Quşma Ştatlarnıñ saqlanu ministrı Donald Rumsfeld kilde. Anda ul amerikan ğäskäriläre häm xärbi başlıqlar belän genä tügel, Ğiraqnıñ yaña ğına saylanğan yuğarı citäkçeläre belän dä oçraştı häm alarğa ildä planlaştırılğan säyäsi reformalarnı cirenä-citkerep, äşnälekkä birelmi ütkärü kiräklegen qabatladı.
Donald Rumsfeld Bagdadta ilneñ yaña premyer-ministrı İbrahim äl-Cäğfäri häm prezident Cäläl Talabani belän oçraştı. Washington, Ğiraq xakimiatenä yaña citäkçelär kilüe andağı saqlanu häm eçke eşlär ministrlıqlarında bik telänmägän üzgäreşlärgä kiterä ala dip şürli, anda älegä qädär eşlägän, amerikannarğa tanış bulğan qayber cawaplı ähellärneñ xakimiat tarafınnan urınnarınnan alınuınnan qurqa. Premyer Cäğfäri belän oçraşqannan soñ Donald Rumsfeld, xalıqara cämäğätçelek Ğiraqtağı säyäsi wäzğiatne bik zur diqqät belän küzätep tora dip belderde:

Audio, Donald Rumsfeld

"Bezneñ xäzer barğan säyäsi täräqqiat turında qızıqlı ğına fiker alışu buldı, monı, belüemçä, ilneñ, töbäkneñ üzendä genä tügel, ä bar dönyada küzätep toralar, çönki anıñ tä''sire dä tirä-yündäge illärgä, bar dönyağa sizelä" di amerikan saqlanu ministrı Donald Rumsfeld. Premyer İbrahim äl-Cäğfärineñ Berläşkän Ğiraq İttifağı xäzerge parlamentta deputatlar sanı yağınnan iñ ere säyäsi törkem bulıp tora, anıñ tarafdarları ilneñ iminlek köçlärendäge qayber bülekçälärne berläşterüne täqdim itä häm anda äle haman da Saddamğa xezmät itkän qayber keşelär eşli dip zarlana. Bu xaqta äl-Cäğfäri üze dä beldergän ide. Rumsfeld belän söyläşülärdän soñ isä ul üzeneñ amerikan yağın, Ğiraq iminlek köçlärendä "texnokratlar" häm çığışları belän törle ölkälärdän bulğan keşelär xezmät itäçäk dip ışandıruın äytte. 2003-nçe yılğı suğıştan soñ Ğiraqqa inde tuğızınçı märtäbä kilgän Donald Rumsfeld ilneñ yaña citäkçeläre belän säyäsi reformalar barışın, alarnı kiçekterüneñ qurqınıç tudıra aluın da tikşerde. Quşma Ştatlar ministrın bigräk tä Ğiraqnıñ yaña konstitutsiäsen äzerläw eşeneñ totqarlana aluı borçıy, ä ul şuşı dikäbergä bilgelängän ğomumi saylawlar aldınnan qabul itelergä tieş.

Audio, Donald Rumsfeld

"İldä başqarılğan eşlärne kürü bezdä qänäğätlänü xise uyata häm bez Ğiraqnıñ küçeş çorı xökümätenä aldağı eşendä - konstitutsiäne äzerläwdä, ä annarı şunıñ nigezendä, çın xökümät qaramağında saylawlarnı oyıştıruda uñışlar telibez" di Donald Rumsfeld. Washingtonnıñ Ğiraqtağı xakimiatne mömkin qädär tizräk nığıtırğa häm totrıqlandırırğa teläwe anıñ anda urnaşqan köçläreneñ kiläçägen xäl itügä bäyle. Bügenge köndä Ğiraqta 140 meñläp amerikan ğäskärie tora, ministr Rumsfeld şuşı säfäre waqıtında da, bezneñ maqsat şul - ildäge iminlek öçen cawaplılıqnı moña sälätle bulğan cirle oyışmalar qorıluğa alarğa tapşıru dip belderde. Premyer äl-Cäğfäri üz yağınnan, Ğiraq xakimiate üz iminlek köçlären tizräk buldırıp, şunnan soñ inde ildän çit il ğäskärlären çığaru maqsatın quya dide.

Audio, İbrahim äl-Cäğfäri

"Asılda Amerika häm xalıqara köçlär Ğiraqta iminlek urnaşuğa ildän kitü yağın qarıy", di Ğiraq premyerı häm "Ğiraq cirendä çit il ğäskärlären totu berkemneñ dä mänfäğätendä tügel" dip belderä.

Kärim Kamal