Tifliskä Mäskäwneñ şuşı soñğı qararı ğına tügel, ğomumän, Abxaziä häm Könyaq Osetiädäge tınıçlıq saqaw köçläreneñ Rusiä xärbiläre citäkçelegendä buluı ber dä oşamıy.
Şuşı köçlär räsmän Bäysez däwlätlär berdämlege mandatı nigezendä urnaştırılsa da, anda döresen genä äytkändä, Rusiä ğäskäriläre genä xezmät itä, häm gruzin yağı fikerençä, Mäskäw şuşı ike separatist töbäktä üz ğäskären urnaştırıp üz mänfäğätlären genä qayğırta häm nizaqnı xäl itügä hiç kenä dä yardäm itmi.
Gruzin-abxaz häm gruzin-osetin nizağında Rusiä asılda "öçençe köç" bulıp tora, häm üzäk xökümät belän bäysezlek dawlağan töbäklär arasında solıxqa ireşügä kirtä qora, dip isäpli Tiflistäge xökümät. Soñğı belderüläreneñ bersendä prezident Mixail Saakaşvili Rusiäne "yaqlarnı añlı räweştä kierenkelekkä etärüdä" ğäyepläde.
"Bez tınıçlıq turında kübräk söylägän sayın, şuşı öçençe köç kübräk suğış turında süz alıp bara. Bez qoralsızlanu turında söylibez, ämma älege köç aşqınıp qorallanu xaqında söyli. Bez irekle iqtisadi zonalar, dibez, ä bu köç yaña xärbi nığıtmalar häm yaña tikşerü urınnarı turında täqrarlıy", dip zarlana Gruziä prezidentı Mixail Saakaşvili.
Atna başında Rusiäneñ saqlanu ministrlığı üzeneñ Abxaziädäge tınıçlıq saqlaw köçlärenä östämä ğäskär cibärergä cıyınuın iğlan itte. Süzneñ biredä küpme ğäskäri turında baruı äytelmi, säbäben isä Rusiä yağı Gruziäneñ Kodor tarlawığında, yäğni Abxaziäneñ gruzin qaramağındağı öleşendä xärbi köç tuplıy başlawı belän añlata.
Saqlanu ministrlığı belderüendä, Abxaziädä tınıçlıq saqlaw köçläreneñ toruı kierenkelekneñ artuına kirtä quyuda xälitkeç faktor bulıp tora, dielä häm Rusiäneñ Abxaziädä 15 yaña küzätü nığıtmasın açarğa cıyınuı äytelä.
Rusiäneñ Abxaziädä bügenge köndä 1500 ğäskärie tora. Bu sannıñ zamanında 3 meñgä dä citkäne bar ide, häm xäzer dä Mäskäw, kiräk bula qalsa tınıçlıq saqlaw köçläre şul sanğa citkerelä ala dip belderä. Moñardan tış Könyaq Osetiädä Rusiäneñ az digändä 600 ğäskärie urnaştırılğan.
Rusiäneñ Abxaziägä yardäm potensialı tınıçlıq saqlaw köçläre belän genä çiklänmi. Ägär dä abxazlar belän gruzinnar arasında yaña suğış çığa qalsa, Abxaziägä üz yardämen urıs qazaqları da wäğdä itä. Tönyaq Kavkazdağı xalıqlar da bu qarşılıqta üzlärenä tuğandaş abxazlarnı yaqlıy.
Abxaziäneñ xäzerge prezidentı Sergey Bagapş bu çärşämbedä Adıgey respublikasında bulıp kitte häm anda üz respublikasınıñ töp maqsatı bulıp bäysezlekkä ireşü tora dip belderde.
Sovetlar berlege tarqalu aldınnan Gruziädä autonom respublikağa iä abxazlar üzläreneñ xoquqi statusın üzgärtü öçen köräşne tatarlar belän bergä alıp barğan ide. Ul çaqta alar da, Tatarstan da uñışqa ireşä almadı. Xäzer Abxaziäneñ bäysezlekkä omtıluında tönyaqta qüätle yaqlawçısı - Rusiä bar. Tatarstannıñ isä yuq - ul üze şul Rusiäneñ ber öleşe häm Mäskäw tatarlarnıñ bäysezlege turında işetergä dä telämi.