Accessibility links

Кайнар хәбәр

Törkiädä Teleqolaq talaşı


Teleqolaq närsä? Tele “yıraq”, “qolaq” isä bez belgän qolaq. Yäğni Törkiädä bu süz beräwneñ sezne ber apparat yardäme aşa yıraqtan torıp tıñlawın añlatu öçen qullanıla. Tabiği bu eş sezneñ beldegegezdän, rizalığıgızdan tış eşlänä. Asılda Sovet watandaşlarına yat bulmagan xäl. Barlıq qunaq yortlarında, eş urınnarında xätta öylärdä keşelär bezne KGB tıñlıy dip şiklänep yäşädelär. Äle dä bu gädät däwam itäme? Tıñlawçılarıbız üzläre bele torgandır.

Törkiä kebek açıq cämgiätlärdä dä mondıy xällär bulgalıy. Läkin qanun buyınça mäxkämä röxsät birmiçä torıp beräwne tıñlaw tıyılgan Yäğni mondıy eş eşlägän ul räsmi şäxesme, gadi watandaşmı, cazaga tartılırga tiyeş.

Bu atna urtasında oppozitsiädäge iñ zur partiä Cömhuriät Xalıq Partiäseneñ general sekretarı Önder Savnıñ bülmäseneñ tıñlangan buluwı faş itelde. Anıñ üz bülmäsendä üzäktäge ber vali, yäğni gubernator Ali Serindağ belän söyläşkännäre süzgä süz xakimiättäge AK partiä taraftarı dinçe Vakit gazetasında basılıp çıqqan.

Şunnan soŋ isä säyäsät säxnäsendä zur ızğış talaş quptı. CXP liderı Däniz Bayqal Premier Erdoğannıñ kontrole astındağı räsmi organnar yıraqtan tıñlaw eşen başqaralar, Törkiädä däwlät däwlät buludan, justitsiä bez belgän xoquq organı buludan tuqtaldı, dönyanıñ nindi dä bulsa demokratiäsendä mondıy vaqiğä faş itelsä xakimiätneñ cawaplı ministere, premiere şunduq urnınan çigenä” dip belderde.

Tik CXP genä tügel parlamentağı ikençe zur oppozitsiä partiäse Millätçe Xäräkät Parrtiäse dä reaksiä kürsätte. Partiä citäkçese Däwlät Baxçäli:

“AK partiäneñ qurqu diktatorlığı oyıştırırga niyäte buluın kürsätkän açıq bilgelär, soñgı waqıtlarda säyäsi bazasın yugaltqan xakimiättäge partiäneñ juridik häm äxlaqtan yıraq yullardan üzenä fayda kötkäne açıq dälillär belän üzen qabat kürsätte, AK partiä şuşı çaraları belän Törkiäne xaosqa iltte” digän qatı eçtälekle ber belderü yasadı.

Här ike partiä parlamentta AK partiäne xaqimiättän töşerü taläbe belän parlamentnı cıyılışqa çaqıralar. Läkin alarnıñ küpçelege AK partiäne xakimiättän töşerergä citmi.

Oppozitsiäneñ şuşı gäyepläwlärenä eçke eşlär ministere Bäşir Atalay, ul 2005-nçe yılda Qazanda da bulğan ide.

“Bolar bik yämsez yala yagular. Xökümätneñ, polistiäneñ CXP-en tıñlağan buluwı dägväsen kire qağam. Bez bu mäsäläne tikşertäçäkbez häm soñında CXP üze gäyeptä qalaçaq “ dip belderde.

Monnan soñ isä ber prokuror şuşı teleqolaq mäsäläsen tikşerä başladı. Törkiädä monnan elek tä şundıy xällär buluwı turında äytkän idek. Misal öçen ber niçä ay elek Generalştabnıñ elektronik sistemalar komandirı general Münir Ertänneñ tawışı dip dägvä itelgän ber kasseta Törek Qorallı Köçläreneñ Tönyaq Gıyraqqa yasağan xärbi operatsiäse waqıtında internet aşa tapşırılğan ide. Monnan tış Cirle Köçlär Mäktäbe Komandirı general Reha Taşkäsänneñ telefon söyläşüläre tıñlanıp, anıñ şäxsi söyläşüläre mätbuğat bitlärendä çıqqan ide. Borınğı Yuğarı Uqu Oyışması citäkçese Prof. Erdoğan Teziçneñ başına şundıy xällär kilde. Ber ike atna elek isä Konstitutsiä Mäxkämäse citäkçeseneñ urınbasarı Osman Paksütneñ polistiä tarafınnan yäşeren räweştä küzetelep baruwı faş itelde. Bigräktä AK partiägä qurqınıç täşkil itüwe ixtimal oppozitsiä organnarına, yuğarı mäxkämä ağzalarına mondıy basımnarnıñ artuwı säyäsätçelärneñ arasında ızğış talaşnı häm ildä kierenkelekne artıra. Monıñ yoğıntısı ekonomik tormışqa da bula.

Qısqası Konstitutsiä Mäxkämäsendä AK partiä östennän yabılu taläbe belän xökem protsesınıñ baruwı, AK partiä citäkçelären mondıy qanunsuz yullarga iltä digän tä`sir bar.

XS
SM
MD
LG