Accessibility links

Кайнар хәбәр

Boray Şäräfi ulı New Yorkta cirlände


Ğabdraxman Saqmari. Ğailä älbomındağı foto
Ğabdraxman Saqmari. Ğailä älbomındağı foto

New Yorkta yäşäwçe Saqmarilar ğailäse 92 yäşlek Ğabdraxman babaynı soñğı yulğa ozattı.

Bik yıraqta yäşäwçe, xätta berqayçan da kürmägän, belmägän millättäşlärneñ ğömere özelü dä siskänderep cibärä. XX ğasır däwamında dönyanıñ törle qıytğalarında tormış itkän, qatlawlı yullar ütkän millättäşlärneñ yazmışı tatar xalqı tarixınıñ keçkenä bulsa da ber mizgele.

San-Fransiscoda yäşägän Şämsiä Apaqaynıñ yaqtı dönyadan kitüe, Penza yaqlarınnan Qıtayğa küçep, 20 yıl däwamında Stalin törmälären tatığannan soñ Törkiä aşa Amerikağa barıp çıqqan Emrulla Ağinıñ New Yorkta wafat buluı Qazan cämäğätçelegeneñ iğtibarın cälep itkän ide.

Ğabdraxman Saqmari da, Emrulla Aği kebek ük, xäzerge şartlardağı Qazannı, Tatarstannı kürä almadı. Ämma Ğabdraxman babaynıñ tormışı häm anıñ ğailä şäjäräse tatar xalqınıñ qatlawlı yazmışın çağıldıra. Ul 1917 yılda Başqortostannıñ Boray rayonında bilgele eşquar Şäräfetdin Xämitov ğailäsendä tua. Qızıllar belän aqlar suğışa başlağaç, anıñ ğailäse Sebergä, yıraq Şärıqqa, annan Qıtayğa küçä. İkençe dönya suğışınnan soñ anıñ bertuğan enese Nasretdin Xämitovnı Xarbinda Sowet xärbiläre üzläre belän Xabarovskiy yaqlarına alıp kitkännär.

Şunnan soñ Nasretdinnän xatlar kilsä dä, nindider säbäptän anıñ tuğannarı belän elemtäse özelä. Ğabdraxmannıñ señlese Satika apa äle dä İstanbulda yäşi. Ä anıñ ulı Färid Biçuri Törkiädä, qızı Färidä Xämit Finlandiädä tora. Ä Ğabdraxman 60nçe yıllarda Amerikağa küçep, anda mexanik wazifasında eşlägän, Nail häm Nailä isemle balalar üstergän. Anıñ tormış iptäşe Rabiğä xanım New Yorkta. Düşämbe könne Saqmarilar ğailäse 92 yäşlek Ğabdraxman babaynı soñğı yulğa ozattılar.

Bu xäbär Başqortostannıñ Boray rayonında yäşäwçelärgä yaxşıraq añlaşır. 20nse ğasır başında Ğabdraxman Saqmarineñ ätise Şäräfetdin bay Borayda mäçetlär, kibetlär salğan. Soñğı yıllarğa qädär Şäräfi baynıñ oyındä Boray rayonınıñ muzıka mäktäbe urnaşqan ide. Xäzer dä boraylılar qayçandır monda yäşägän häm biredäge xalıqnıñ tormışın üzgärtkän Şäräfi turında onıtmıylar.

New Yorkta kümelgän Ğabdraxman Şäräfetdinnär näselendä iñ ozaq yäşägän keşe bularaq ta istä qalaçaq. Anıñ awır tufrağı ciñel bulsın, millättebezneñ ğailä şäcäräläre onıtılmasın. Yaña tuğan balalar da, 100 yäşär aqsaqallar da onıtılmas dip ömetlänergä qala.

“Azatlıq” radiosı ber yıl elek Ğabdraxmannıñ enese Nasretdin Xämitovnı ezli başlağan ide. Xäzergä äle anıñ balaların yäki onıqların tabarğa nasıyp bulmadı. İrtäme-soñmı yıraqqa sibelgän qardäşlär yäki alarnıñ balaları, onıqları näsel şäcäräsendä bulsa da, oçraşırlar.
XS
SM
MD
LG