Для начала рассмотрим основные слова, связанные с парикмахерским делом:
Основная лексика
- чәч – волос(ы)
- сакал – борода
- мыек – усы
- чәч юлы – пробор
- тарак – расческа
- кайчы – ножницы
- чәчтараш – парикмахер
- кисәргә – срезать
- кыркырга – сбрить (налысо)
- чәч буярга – покрасить волосы
- бөдрә – кудрявый
- баш тиресе – кожа головы
Чтобы наш урок был вдвойне полезным, давайте рассмотрим приемы, как говорить с парикмахером, чтобы вас поняли правильно, и чтобы через полчаса в кресле парикмахера не пришлось переживать драму из-за неправильной челки. Часто достаточно четко обговорить желаемый результат. Прочитайте несколько советов:
1. Гомуми сүзләр кулланмаска тырышыгыз, мөмкин кадәр ачык итеп сөйләгез. – Постарайтесь не использовать общие формулировки, говорите максимально четко.
- Мәсәлән, "кыскарак кисегез" диясе урынга ничә сантиметрга кыскартырга әзер булуыгызны әйтегез. Әгәр чәч кисешенең төгәл атамасын белсәгез, аның нинди рәвештә булачагын анык итеп белдерегез. Мәсәлән, каре яки пикси теләсәгез, ул озайтылганмы яки классик рәвештә булсынмы. Бу сез көткән нәтиҗәгә якынаерга ярдәм итәр.
- Например, вместо "Подстригите меня покороче" скажите, сколько именно сантиметров волос вы готовы отрезать. Если знаете точное название стрижки, уточните, как именно, по вашему мнению, она должна выглядеть. Например, если каре или пикси, какой она должна быть – удлиненной или классической. Это приблизит результат к вашим ожиданиям.
2. Үрнәкләрне алдан әзерләгез – Подготовьте референсы заранее
- Сүз белән никадәр төгәл тасвирлап бирсәгез дә, кешеләр төрлечә аңларга мөмкин. Шуңа күрә алдан ук үзегез ошаткан чәч кисеше яки сезгә кирәк төсмергә буялган чәч фотоларын әзерләп алып килегез. Бу ни теләгәнегезне чәчтарашка аңлатуның иң ышанычлы ысулы.
- Как бы точно вы не описывали словами, люди могут трактовать по-разному. Поэтому принесите заранее подготовленные фотографии с понравившейся стрижкой или с нужным для вас оттенком окрашивания. Это самый надежный способ объяснить парикмахеру, чего именно вы от него хотите.
3. Белгеч фикеренә колак салыгыз – Прислушайтесь к мнению специалиста
- Оста чәчтараш теге яки бу кешегә нинди чәч кисеше яки чәч төсе килешүен аңларга тиеш. Шуңа күрә чәчтараш сез сайлаган чәч рәвеше сезгә килешми дип әйтсә, аның фикеренә колак салыгыз. Кайвакытта кайбер чәч үзенчәлекләре сез көткән нәтиҗәгә китермәскә мөмкин. Чәчтараш белән уртак юлны табарга тырышыгыз.
- Хороший парикмахер должен понимать, какие именно формы стрижки и цвета волос подойдут конкретному человеку. Поэтому если он скажет, что прическа, которую вы хотите, вам не подойдет, стоит прислушаться. Иногда желаемый результат недостижим из-за индивидуальных особенностей волос. Попытайтесь вместе с парикмахером найти компромисс.
4. Үзегезнең тормыш рәвешегез хакында сөйләгез – Расскажите о своем образе жизни
- Көн саен чәч ясый аласызмы, чәч рәвешен яки төсен үзгәртү өчен чәчтарашханәгә еш килергә мөмкинлегегез бармы, барысын да әйтегез.
Мәсәлән, әгәр сез көн саен чәч ясар өчен иртәрәк торырга әзер түгел икән, чәчтараш белән киңәшеп, көндәлек карау җиңелрәк булган гади вариантны сайлагыз. - Есть ли у вас время и навыки делать укладку и как часто вы сможете приходить в салон, чтобы поправить стрижку или обновить цвет.
Например, если вы не готовы каждый день вставать раньше, чтобы уложить волосы, лучше подобрать более практичный и простой в уходе вариант, посоветовавшись с парикмахером.
5. Дөресен әйтегез – Говорите правду
- Әгәр чәч кисү яки чәч буяу вакытында оста барыбер сез теләгәнчә эшләми дип шикләнсәгез, бу хакта аңа әйтергә оялмагыз. Тик моны мөмкин кадәр итәгатьле һәм әдәпле итеп башкарыгыз. Оста чәчтараш яки борчылырга сәбәп булмавын аңлатыр, яки барысын да төзәтергә тырышыр. Бу сезне артык шөбһәләнүдән һәм борчылудан саклар. Ә нәтиҗә барыбер уңышсыз булса, үзегезне гаепләргә урын калмас.
- Если в процессе у вас появится сомнение, что мастер все-таки делает не то, что вам хочется, не стесняйтесь сказать ему об этом. Но делайте это максимально тактично и вежливо. Хороший парикмахер или объяснит, почему не стоит беспокоиться, или постарается все исправить и переделать. Это защитит вас от лишней тревоги и переживаний. Если результат в итоге всё равно окажется неудачной, не будет повода для самообвинений.
Чәчтарашханәдә сөйләшүләр – Диалоги из салона
Диалог: Алдан язылу
алдан язылу – предварительная запись
- Исәнмесез! Сезгә иртәгә көндезге уникегә язылырга буламы? – Здравствуйте! К вам можно записаться завтра на двенадцать дня?
- Хәерле көн! Әлбәттә! Нишләргә телисез? – Конечно! Что вы хотите сделать?
- Мин чәчемне буярга һәм кистерергә телим. – Я хочу покраситься и подстричься.
- Бу җиде мең биш йөз сум торачак. – Это будет стоить семь тысяч пятьсот рублей.
- Яхшы. – Хорошо.
- Сезне иртәгә көндезге уникедә көтәбез! – Ждем вас завтра в двенадцать дня!
- Сау булыгыз! – До свидания!
Диалог: Яхшы урын киңәш итү
- Мәрьям: Сәлам, Эльвира!
- Эльвира: Сәлам, Мәрьям. Хәлләрең ничек?
- Мәрьям: Барысы да яхшы, рәхмәт. Узган атна чәчеңне шулай матур итеп кемнән ясаткан идең, шуны сорамакчы идем. (Всё хорошо, спасибо. Хотела узнать, кто так красиво сделал тебе укладку на прошлой неделе)
- Эльвира: Рафаэль.
- Мәрьям: Үзәктәгеме? (Тот, который в центре?)
- Эльвира: Юк, минем өй янындагы чәчтарашханәдә. (Нет, в салоне рядом с моим домом)
- Мәрьям: Аңладым. Кыйбатмы соң? (Поняла. А дорого?)
- Эльвира: Барлыгы өч меңгә төште. Ул әле бик оста кисә. Миңа эштәге бер кыз киңәш итте. (Вышло всего на три тысячи. Он еще и стрижет очень хорошо. Мне его посоветовала девочка с работы)
- Мәрьям: Шәп, рәхмәт. Номерын җибәрәсеңме? (Хорошо спасибо. Пришлешь его номер?)
- Эльвира: Әйе. Тик аңа язылуы бик авыр. Кеше күп. (Да. Но к нему очень трудно записаться. Очень много людей)
- Мәрьям: Миңа ашыгыч түгел. Көтәрмен. (У меня полно времени, я подожду.)
- Эльвира: Ошадымы, юкмы – соңыннан сөйләрсең. (Потом расскажи понравилось ли тебе)
- Мәрьям: Әлбәттә! Тагын бер кат рәхмәт! Сау бул! (Конечно! Спасибо еще раз и до встречи)
- Эльвира: Күрешербез! (Увидимся!)
Диалог: Идеаль очрак
идеаль очрак – идеальный случай
- Исәнмесез. Мин чәч кистерергә телим. Миңа алдан язылырга кирәкме? (Здравствуйте. Я бы хотела подстричь волосы. Мне нужно заранее записаться?)
- Хәерле иртә! Мәҗбүри түгел. Мин хәзергә буш. (Доброе утро. Не обязательно. Я пока свободна)
- Димәк, бик вакытлы килгәнмен! (Значит, я пришла очень вовремя!)
- Әйдәгез, эшкә керешик. Ничек кистерергә телисез? Сезнең төгәл теләгегез бармы? (Как бы хотели постричься? У вас есть конкретное желание?)
- Сезнең каталогтан карап, ни теләгәнемне күрсәтсәм буламы? (Можно мне посмотреть ваш каталог, чтобы показать вам, что я хочу?)
- Әлбәттә! Җилкәгә кадәр итеп киссәк, сезгә аеруча килешер дип уйлыйм. Чәч юлын гадәттә кайсы яктан ачасыз? (Конечно! Думаю, длина до плеч определенно вам подойдет. С какой стороны вы обычно делаете пробор?)
- Уңнан. (Справа)
- Күрәм, сезнең кавык бар икән. Сезгә атнага бер чәчләрегезне һәм баш тиресен кавыктан дәвалый торган чаралар кулланырга кирәк. Буярга телисезме? (Вам нужно хотя бы раз в неделю использовать специальные средства ухода против перхоти для ваших волос и кожи головы. Вы хотите покрасить волосы?)
- Миңа чәчемнең үз төсе дә ошый анысы. Әмма киләсе юлы мелирование ясатасым килә. (Мне и свой натуральный цвет нравится. Но в следующий раз я собираюсь промелировать волосы)
- Алайса бүгенгә эш тәмам. Чәчегезне фен белән киптерергәме? (Тогда на сегодня все. Вам посушить волосы феном?)
- Юк, рәхмәт. Минем чәчләр тиз сынучан, беләсез бит. (Нет, спасибо. Вы же знаете, что мои волосы слишком ломкие)
- Ярар. Хәзер очларын гына бөдрәләтәм дә. Менә булды да! (Хорошо. Я лишь подкручу концы для создания легкого объема. Вот и всё!)
- Шәп! Миңа бик ошый! Бик зур рәхмәт сезгә! (Классно! Мне очень нравится! Большое вам спасибо)
Диалог: Ирләр чәчтарашханәсе
ирләр чәчтарашханәсе – мужская парикмахерская
- Исәнмесез! Нәрсә телисез? (Здравствуйте! Что Вы хотите?)
- Исәнмесез, чәч кисәргә, сакалны төзәтергә иде. (Здравствуйте, мне бы постричь волосы и поправить бороду)
- Кыска итеп кисәргәме? (Стричь коротко?)
- Бик кыска кирәкми. Ян-яктан кыскарак итәргә иде. Ә арттагы чәчләрне озын килеш калдырыгыз, зинһар. (Не нужно слишком коротко. Сделайте по бокам покороче. А сзади оставьте, пожалуйста, волосы длинными.)
- Болай әйбәтме? (Так хорошо?)
- Әйе, рәхмәт. Күпме тиешмен? (Да, спасибо. Сколько я должен?)
- Мең биш йөз сум. (Тысяча пятьсот рублей)
Бирем. Найдите в диалогах следующие фразы:
- записаться
- помыть
- постричь
- до плеч
- не обязательно
- перхоть
- покороче
- мне очень нравится
- начала мечтать
- посушить
- должен
Бирем. Ответьте на вопросы по монологам:
- Чәчтарашка язылучы кеше нәрсә эшләргә тели?
- Эльвира чәчен кемнән ясаткан?
- Мәрьям Эльвирадан кемнең номерын сорый?
- Эльвира чәчтарашка күпме түләгән?
- Эльвирага бу чәчтарашны кем киңәш иткән?
- Өченче чәчтараш язылмыйча килгән кешене кабул иттеме?
- Кавыкны ничек дәваларга?
- Ник чәчен кистергән кеше фен белән киптерергә риза булмады?
- Соңгы чәчтараш үзенең эше өчен күпме сорады?
Кстати, про парикмахерскую можно послушать и в выпусках "Әйдә подкаст":
Вы, наверное, заметили в диалогах, что клиенты или очень разговорчивые или совсем немногословные. А вы любите обсуждать с парикмахером все детали? Вот самые основные слова, чтобы говорить о прическе на татарском:
Слова для описания прически на татарском
- кыска – коротко (короткие)
- озын – длинный (длинные)
- толым – коса
- куе – густой (густые)
- сирәк – редкий (редкие)
- чал – седой (седые)
- сары – желтый (желтые)
- кара – черный (темные)
- коңгырт – каштановый (каштановые)
- буяу – краска
- чигә – висок
- маңгай чәче – челка
Бирем: нужно поставить слова в правильном порядке, чтобы получились правильные предложения:
Бирем: Подготовьте устное описание для парикмахера нужной вам стрижки. Используйте глаголы и фразы, которые встретили в этом уроке.
Интересно узнать, что татары издавна говорили о цирюльном деле. Для этого вспомним следующие пословицы:
Татарские пословицы про волосы, бороду и парикмахерское дело
- Кеше башында чәч алырга өйрәнәләр. – На чужой голове учатся брить волосы.
- Сакал кешене түрә итмәс. – Борода не сделает человека начальником.
- Сакал кисеп, мыек ялгап булмый. – Нельзя отрезать бороду и привязать усам.
- Сакалга карама, акылга кара. – Не смотри на бороду, смотри на ум.
- Үзеңнең чәчең ятның башыннан кадерлерәк. – Свой волосок дороже чужой головы.
- Чәч агару чир түгел. – Седина не болезнь.
- Сакалы озын, акылы кыска. – Борода длинная, ум короткий.
- Чәче белән җир себерә. – Волосами землю подметает (очень старается)
- Чәчләр чәчкә бәйләнү. – Сплетение волос (то есть, судеб).
- Баш – чәчсез, урман кошсыз булмас. – Не бывает головы без волос, леса без птиц.
- Башы булса, чәче үсәр. – Если есть голова, волосы отрастут (смысл: главное, не остаться без головы).
- Күсәдән көләр өчен үз сакалыңның яхшы булуы кирәк. – Чтоб смеяться над безбородым, нужно, чтоб собственная борода была хорошая. (күсә – безбородый)
- Ияк күрке – сакал, сүз күрке – мәкаль. – Борода украшает подбородок, пословица украшает речь.
***
На этом у нас всё, надеемся, что вам понравился сегодняшний урок, и вы нашли здесь много полезного. Пишите нам на почту (eydetat@gmail.com) и в соцсетях, что понравилось, а что нет.
Напоминаем, что вы также можете учить татарский с помощью наших курсов "разговорный татарский для начинающих" и "разговорный татарский для продолжающих".
Не забывайте заглядывать на наш сайт, каждый день вы найдете что-то новое и интересное! Подписывайтесь на наши соцсети: мы есть в Telegram-е, Instagram-е, Youtube и Тиктоке.
Встретимся на следующем занятии. Сау булыгыз!
