Älegä bar närsä dä İminlek Şurasınıñ İran programması mäs''äläsendä, anı Xalıqara atom energiäse idaräse belän tığızraq xezmättäşlekkä öndägän qarar qabul itäçägenä işarä itä. Moñardan tış qararda, İran şul öndäwgä qolaq salmağan oçraqta, anı cäzalaw çaraları belän kisätü dä bulmayaçaq kebek - İminlek Şurası eçendä barğan äzerlek söyläşülärennän şundıyraq xäbärlär kilä. Monıñ urınına Şura, İran belän anıñ şikle atom programması turında söyläşüne kire Xalıqara atom energiäse idaräsenä qaytara ala, berdänber üzgäreş ixtimalı şul ğına - İminlek Şurasınıñ Tähranğa söyläşülär öçen çiklängän waqıt bilgeläwe mömkin. Älegä Şura qararı ölgeseneñ eçtälege, anda nindi süzlär qullanu tiräsendä fiker alışular bara.
Uzğan atnada Washingtonda möxärrirlär aldında çığış yasap, amerikan prezidentı George Bush, üz atom programmasın tuqtatu taläbe belän İranğa qatği taläp quyılırğa tieş, dip beldergän ide:
"Bez iranlılarnıñ, atom qoralın eşläw tırışlıqları turında dönyanıñ bertawıştan häm açıq itep söyläwen bik yaxşı itep işetüen telibez", digän ide George Bush İminlek Şurasınıñ Tähranğa qırısraq belderü citkerüen teläp.
Ämma başqa illär andıy qırıslıq belän älegä kileşep betmi. Yewropa Berlegendä räislek itkän Austriäneñ tışqı eşlär ministrı Ursula Plassnik atna azağında, üzeneñ andıy "yä bu, yä tege" digän uyında qatnaşırğa telämäwen äytkän ide. Britaniä, Fransiä häm Germaniä yözendä Yewropa Berlege İran belän ayırım söyläşülär alıp bardı, ämma alar da uñışsız tämamlandı. Britan tışqı eşlär minsitrı Jack Straw düşämbedä Londondağı Strategik tikşerenülär institutında çığış yasap, İran belän kilep tuğan problemalar öçen anıñ xäzerge prezidentı häm anıñ tiräsendäge radikallar ğäyeple, dip belderde:
"Uzğan yılda prezident itep Äxmädinecad saylanğannan birle, ul häm anıñ tiräsendäge keçkenä genä ber törkem İrannıñ abruyına zian kiterä torğan säyäsät alıp bara başladı. İran häm anıñ xalqı yaxşıraq mönäsäbätkä layıqlı", di britan ministrı Jack Straw.
Söyläşülär öçen qırnıñ äle dä qaluına asılda İran da işarälär yasıy. Şimbä könne ilneñ tışqı eşlär ministrı Manuçer Mottaqi däwlät televideniäse aşa bolay dip belderde:
"Xalıqara atom energiäse idaräseneñ soñğı utırışındağı şartlarğa qaramastan, bez äle haman da törle taraflar arasında söyläşülärne däwam itü öçen urın qaldı dip uylıybız, häm älege mäs''äläne çişügä qatnaşqan här yaqnıñ bu mömkinlektän faydalanuın telibez", digän ide İrannıñ tışqı eşlär ministrı.
Ämma inde yäkşämbedä İran andıy ber mömkinlektän waz kiçüen xäbär itte. Tışqı eşlär ministrlığı wäkile Xämit Riza Asefi, İrannıñ atom programması xäzer İminlek Şurası qaramağına küçkäç, Rusiäneñ iñ bäxäsle mäs''älädä - urannı bayıtu ölkäsendäge täqdime inde kön tärtibendä tügel, dip belderde. Mäskäw Tähranğa, bu eşne, yäğni uran bayıtunı, Rusiä çirendä urnaşqan, ämma bergäläp çitäklängän şirkättä başqarunı täqdim itkän ide. Anda anı xalıqara küzätü astında alıp baru da caylıraq bulır dip farazlandı. Düşämbedä Rusiä tışqı eşlär ministrı Lavrov, İran Mäskäwgä yaña kiñäşläşülär başlaw täqdime belän çıqtı, Rusiä monıñ belän kileşte, läkin ul Tährannıñ söyläşülärne niçek alıp baruınnan bik qänäğät tügel, dip belderde.
Kärim Kamal
Uzğan atnada Washingtonda möxärrirlär aldında çığış yasap, amerikan prezidentı George Bush, üz atom programmasın tuqtatu taläbe belän İranğa qatği taläp quyılırğa tieş, dip beldergän ide:
"Bez iranlılarnıñ, atom qoralın eşläw tırışlıqları turında dönyanıñ bertawıştan häm açıq itep söyläwen bik yaxşı itep işetüen telibez", digän ide George Bush İminlek Şurasınıñ Tähranğa qırısraq belderü citkerüen teläp.
Ämma başqa illär andıy qırıslıq belän älegä kileşep betmi. Yewropa Berlegendä räislek itkän Austriäneñ tışqı eşlär ministrı Ursula Plassnik atna azağında, üzeneñ andıy "yä bu, yä tege" digän uyında qatnaşırğa telämäwen äytkän ide. Britaniä, Fransiä häm Germaniä yözendä Yewropa Berlege İran belän ayırım söyläşülär alıp bardı, ämma alar da uñışsız tämamlandı. Britan tışqı eşlär minsitrı Jack Straw düşämbedä Londondağı Strategik tikşerenülär institutında çığış yasap, İran belän kilep tuğan problemalar öçen anıñ xäzerge prezidentı häm anıñ tiräsendäge radikallar ğäyeple, dip belderde:
"Uzğan yılda prezident itep Äxmädinecad saylanğannan birle, ul häm anıñ tiräsendäge keçkenä genä ber törkem İrannıñ abruyına zian kiterä torğan säyäsät alıp bara başladı. İran häm anıñ xalqı yaxşıraq mönäsäbätkä layıqlı", di britan ministrı Jack Straw.
Söyläşülär öçen qırnıñ äle dä qaluına asılda İran da işarälär yasıy. Şimbä könne ilneñ tışqı eşlär ministrı Manuçer Mottaqi däwlät televideniäse aşa bolay dip belderde:
"Xalıqara atom energiäse idaräseneñ soñğı utırışındağı şartlarğa qaramastan, bez äle haman da törle taraflar arasında söyläşülärne däwam itü öçen urın qaldı dip uylıybız, häm älege mäs''äläne çişügä qatnaşqan här yaqnıñ bu mömkinlektän faydalanuın telibez", digän ide İrannıñ tışqı eşlär ministrı.
Ämma inde yäkşämbedä İran andıy ber mömkinlektän waz kiçüen xäbär itte. Tışqı eşlär ministrlığı wäkile Xämit Riza Asefi, İrannıñ atom programması xäzer İminlek Şurası qaramağına küçkäç, Rusiäneñ iñ bäxäsle mäs''älädä - urannı bayıtu ölkäsendäge täqdime inde kön tärtibendä tügel, dip belderde. Mäskäw Tähranğa, bu eşne, yäğni uran bayıtunı, Rusiä çirendä urnaşqan, ämma bergäläp çitäklängän şirkättä başqarunı täqdim itkän ide. Anda anı xalıqara küzätü astında alıp baru da caylıraq bulır dip farazlandı. Düşämbedä Rusiä tışqı eşlär ministrı Lavrov, İran Mäskäwgä yaña kiñäşläşülär başlaw täqdime belän çıqtı, Rusiä monıñ belän kileşte, läkin ul Tährannıñ söyläşülärne niçek alıp baruınnan bik qänäğät tügel, dip belderde.
Kärim Kamal