Düşämbe könne Minskidä ütkän häm inde telgä alınğan matbuğat oçraşuında slavän qärdäşlege, Rusiä belän bergä bulu teması Lukaşenkanıñ här cawabında diärlek yañğıradı. Küzätüşelär fikerençä, bu yuqqa tügel, anıñ abruyı nigezendä asılda Rusiäneñ Belarus''kä häryaqlap yardäm itüe, Lukaşenkanıñ monı osta faydalanıp pensiä häm eş xaqların kütärep toruı yata. Läkin nigä Mäskäw, Könbatış tarafınnan tämam kire qağılğan, xätta Yewropanıñ soñğı diktatorı dip sanalğan Lukaşenkanı şulay ayawsız yaqlıy soñ? Mäskäwdäge tikşerenü üzäkläreneñ berse Heritage Foundation mödire Yevgeni Volk süzlärenä qarağanda, Rusiäneñ avtoritar Aleksandr Lukaşenkanı yaqlawı artında Mäskäwneñ NATO illäre belän çigendä berdänber berektäşen yuğaltu qurquı yata:
"Rusiädäge säyäsi fikerläw küzennän qarağanda, Belarus NATOnıñ könçığışqa taba kiñäyüe yulında möhim ber kirtä bulıp tora. Rusiä säyäsätendä äle haman da "salqın suğış" fikerläwe qala birä, häm anda Belarus''ne NATOğa qarşı torğan ber nığıtma itep kürälär", di Yevgeni Volk Rusiäneñ Lukaşenkanı ni öçen yaqlawın añlatıp.
Şuña kürä dä Yewropa Belarus'' saylawların tänqitläp çıqsa, Mäskäw alarnı kiresençä maqtap, tawış birüne irekle wä ğadel dip atadı. Belarus''neñ Rusiä belän NATO arasında toruı kebek strategik ähämiätennän tış Mäskäwneñ Lukaşenkanı yaqlawı artında başqa säbäplär dä bar. Vladimir Putin tirälege Belarus''tä ber yıl elek Ukrainada bulğan xällärneñ - andağı äflisün inqilabınıñ qabatlanuınnan şürli. Häm moña yul quymas öçen ul Lukaşenkanı törleçä yaqlarğa äzer. İkençedän, Belarus''tä urnaşqan qatı qul xakimiat sürätendä häm andağı zolım belän çağıştırğanda Rusiäneñ üzendäge qırıs säyäsät, äytik, töbäklärneñ xoquqların qısu, bäysez mäğlümat çaraların buu, säyäsi partiälärne häm oyışmalarnı awızlıqlaw inde ul qädär qurqınıç kürenmi.
İqtisadi ölkädä yardäm kürsätep tä Rusiä üz mänfäğäten onıtmıy - uzğan dikäberdä genä Gazprom üz gazın Yewropağa qua torğan torbaütkärgeçneñ Belarus'' öleşen üz qulına töşerde.
Rusiä belän Belarus'' inde şaqtıy yıllar buyı urtaq däwlät qoru niäte belän yäşi. Bu xaqta kileşügä inde ireşelsä dä, ğämälgä quyu älegä bik awır bara. 2002-nçe yılda Putin Lukaşenkağa, Belarus''ne Rusiäneñ ber öleşe itü täqdimen yasağan ide, läkin bu Belarus'' prezidentınıñ açuın ğına çığardı. İkeyaqlı mönäsäbätlärdä ara-tirä şundıy qıtırşılıqlar çığuğa qaramastan, ägär dä Lukaşenka Mäskäwgä tuğrılıqlı bulıp qala ikän, Rusiä anı kiläçäktä dä yaqlayaçaq, di Yevgeni Volk:
"Lukaşenkanı yaqlaw anıñ urınına näq şundıy uq tuğrı häm xalıqta abruylı keşe tabılğançı däwam itäçäk. Älegä andıy şartlarnı ütärlek keşe tabılmadı. Xalıq tarafınnan yaqlanğan keşelär bar-barın, läkin Mäskäw alarnıñ, Ukrainadağı tösle Könbatışqa taba borıluınnan qurqa", di Yevgeni Volk.
Ä älegä Belarus'' Könbatış, berençe çiratta Quşma Ştatlar tarafınnan, İran, Tönyaq Koreä, Zimbabwe häm Kuba belän berrättä"zolım oyası" bularaq qabul itelä.
Kärim Kamal
"Rusiädäge säyäsi fikerläw küzennän qarağanda, Belarus NATOnıñ könçığışqa taba kiñäyüe yulında möhim ber kirtä bulıp tora. Rusiä säyäsätendä äle haman da "salqın suğış" fikerläwe qala birä, häm anda Belarus''ne NATOğa qarşı torğan ber nığıtma itep kürälär", di Yevgeni Volk Rusiäneñ Lukaşenkanı ni öçen yaqlawın añlatıp.
Şuña kürä dä Yewropa Belarus'' saylawların tänqitläp çıqsa, Mäskäw alarnı kiresençä maqtap, tawış birüne irekle wä ğadel dip atadı. Belarus''neñ Rusiä belän NATO arasında toruı kebek strategik ähämiätennän tış Mäskäwneñ Lukaşenkanı yaqlawı artında başqa säbäplär dä bar. Vladimir Putin tirälege Belarus''tä ber yıl elek Ukrainada bulğan xällärneñ - andağı äflisün inqilabınıñ qabatlanuınnan şürli. Häm moña yul quymas öçen ul Lukaşenkanı törleçä yaqlarğa äzer. İkençedän, Belarus''tä urnaşqan qatı qul xakimiat sürätendä häm andağı zolım belän çağıştırğanda Rusiäneñ üzendäge qırıs säyäsät, äytik, töbäklärneñ xoquqların qısu, bäysez mäğlümat çaraların buu, säyäsi partiälärne häm oyışmalarnı awızlıqlaw inde ul qädär qurqınıç kürenmi.
İqtisadi ölkädä yardäm kürsätep tä Rusiä üz mänfäğäten onıtmıy - uzğan dikäberdä genä Gazprom üz gazın Yewropağa qua torğan torbaütkärgeçneñ Belarus'' öleşen üz qulına töşerde.
Rusiä belän Belarus'' inde şaqtıy yıllar buyı urtaq däwlät qoru niäte belän yäşi. Bu xaqta kileşügä inde ireşelsä dä, ğämälgä quyu älegä bik awır bara. 2002-nçe yılda Putin Lukaşenkağa, Belarus''ne Rusiäneñ ber öleşe itü täqdimen yasağan ide, läkin bu Belarus'' prezidentınıñ açuın ğına çığardı. İkeyaqlı mönäsäbätlärdä ara-tirä şundıy qıtırşılıqlar çığuğa qaramastan, ägär dä Lukaşenka Mäskäwgä tuğrılıqlı bulıp qala ikän, Rusiä anı kiläçäktä dä yaqlayaçaq, di Yevgeni Volk:
"Lukaşenkanı yaqlaw anıñ urınına näq şundıy uq tuğrı häm xalıqta abruylı keşe tabılğançı däwam itäçäk. Älegä andıy şartlarnı ütärlek keşe tabılmadı. Xalıq tarafınnan yaqlanğan keşelär bar-barın, läkin Mäskäw alarnıñ, Ukrainadağı tösle Könbatışqa taba borıluınnan qurqa", di Yevgeni Volk.
Ä älegä Belarus'' Könbatış, berençe çiratta Quşma Ştatlar tarafınnan, İran, Tönyaq Koreä, Zimbabwe häm Kuba belän berrättä"zolım oyası" bularaq qabul itelä.
Kärim Kamal