Accessibility links

Кайнар хәбәр

BMO äğza illäre Ğomumi Mäcleskä cıyıldı, anda yaña general sekretar da saylanırğa tieş


Berläşkän Millätlär Oyışmasınıñ Ğomumi Mäclese sişämbe könne New Yorkta üzeneñ yıllıq fiker alışuların açıp cibärde. Oyışmağa kergän 192 däwlätneñ yuğarı citäkçeläre anda kiläse berniçä yıl eçendä üz illäre häm Berläşkän Millätlär aldında toraçaq maqsatlar, yaña burıçlar turında süz alıp baraçaq. BMO citäkçelege isä iğtibar üzägendä oyışmanı reformalaw, dönya buylap keşe xoquqların yaqlaw, fäqirlek belän köräşü kebek mäs''älälärne totmaqçı.

Ğomumi Mäcles üz utırışların alıp baru öçen yıl sayın üz räisen saylıy, bıyıl ul Baxräynnän şäyxä Xäyä Räşit äl-Xälifä. Berläşkän Millätlär aldında torğan maqsatlarnı ul bolay bilgeli:

"Berençelärennän bulıp oyışmada reformalar ütkärü protsessın ğämälgä quyunı däwam itü tora, annarı bezgä uzğan, 60-nçı Ğomumi Mäcles qararların ütäp beterü kiräk. Şunnan soñ, inde ğämälgä quyılğan qararlarnıñ ütäleşen tikşerü - misal öçen, Keşe xoquqları şurasın, Tınıçlıq qoru komissiäsen ayaqqa bastıru tora", dip añlata Berläşkän Millätlärneñ Ğomumi Mäclese burıçların andağı fiker alışunı alıp baraçaq Xäyä Räşit äl-Xälifä.

İsemennän kürengänçä, räis urınında bıyılğı mäclestä möselman xatını utıraçaq, häm bu tarixta berençe märtäbä şulay. Ämma Ğomumi Mäcles räise nigezdä formal'' östenleklärgä genä iä, anıñ ällä ni zur wäkäläte yuq. Berläşkän Millätlärdäge töp qüwät üzäge İminlek Şurasında häm öleşçä oyışmanıñ general'' sekretare, Kofi Annan qullarında tuplanğan. Bıyıl Ğomumi Mäcles aña almaş ezlärgä tieş bulaçaq - üz wazifaların ike mötdät, yäğni 10 yıl başqarğan Annan bu urınınnan inde kitärgä tieş.

Yaña general'' sekretar itep kem saylana ala soñ digän sorawğa Kofi Annan üze cawap birüdän baş tarta, läkin ul şul urında kiläçäktä xatın-qıznı kürergä teläwen yäşermi:

"Minem almaşqa kilgändä, min yış qına şunı äytep kiläm - miña qädär bu eştä bulğannar moña üzlärençä kilgän ide, min üzemçä kildem, häm almaş ta şulay uq üzençä kiler dip ömetlänäm. Beläsezme, Törkiädä min berzaman uñaysız xäldä qalğan idem - "menä miña almaşqa berär xanım kilgäç..." dip ıçqındırdım, şunda uq "nigä äle sez xanım turında söylisez" digän soraw quydılar. Minem cawap şul ide - çönki älegä qädär xatınnarnıñ bu urınğa saylanğanı bulmadı", dip añlata BMOnıñ general'' sekretare itep xatın-qız saylanu kiräklegen urınınnan kitärgä cıyınğan Kofi Annan.

Bu uñaydan iğtibarnı Baltiq buyındağı Litva, Latviä häm Estoniäneñ uzğan atna azağında general'' sekretar urınına latış prezidentı Vaira Vike-Freiberganı täqdim itüe cälep itä.

Berläşkän Millätlär Nizamnamäsendä qaralğança, yaña general'' sekretar nämzäten Ğomumi Mäcles qaramağına İminlek Şurası çığara. Älegä qädär citäkçene saylawda cäğräfiä prinsibı qullanılıp kilde, yäğni general'' sekretarlar almaş-tilmäş törle qitğalardan saylandı. Bu qağidä xäzer dä däwam itterelsä, Kofi Annan urınına almaş Aziädän bulırğa tieş.

Berläşkän Millätlär Oyışmasınıñ Ğomumi Mäclesendä çığışlar däwam itä. Anıñ eşendä Quşma Ştatlar prezidentı George Bush, İran citäkçese Mäxmüt Äxmädinecad ta qatnaşa.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG