Accessibility links

"Irish Times": Däğwalanğan Qırımda tatarlarğa urın ällä ni yuq


"İrish Times" basması üz uquçıların İrlandiädän şaqtıy yıraq yatqan Qırımnıñ bügenge tormışı belän tanıştıra. Anda yarımutrawnıñ töp xalqı - qırımtatarları turında da yazıla.

"Däğwalanğan Qırımda tatarlarğa qırıy-qımtıq qına qala" - "İrish Times"nıñ xäbärçese Michael Foley Qırımnan şulay dip yaza. Yarımutrawnıñ güzäl ber cir buluın, andağı cännät tabiğäte, mähabät tawlar, diñgez buyındağı ışıqlı qomlıqlar, yözem baqçaları turında söylägännän soñ, ul Qırımda yäşäwçe xalıqqa da tuqtala.

Andağılar üzläreneñ törle xikäyälären söylägändä ara-tirä isänlekkä araqı kütärep quya, ämma ul şäräfälär ayırıla ikän. Ukrainnar ğädättä "Ukrain Qırımı öçen!" di, häm monıñ artında säyäsät yata, di Michael Foley. Qırım törle taraflar däğwa itkän urın. Kiçen uramda yörgändä, kiemnärenä yä Rusiä dip, yä Ukraina dip yazılğan törle törkemnärne kürep bula. Alar arasında ara-tirä borıçlı süzlär yañğırıy, ämma hawada şundıy kierenkelek sizelsä dä, şul äytkäläşüdän artmıy, di "İrish Times" xäbärçese.

Elek üzendä berqayçan da qazaqlar bulmağan Qırımda xäzer alar bik kübäyep kitkän. Tik alar Ukrainanıñ tarixi ğorurlığı bulğan Zaporijadan tügel, alar urıstelle qazaqlar. Häm alar üzlären Qırımtağı urıs mänfäğätlären, urıs pravoslav çirkäwen yaqlawı turında belderä häm töp doşmanı itep cirle tatarlarnı kürä.

Qırımta tirän tamırı bulğan, ä 1944-nçe yılda Stalin tarafınnan Üzäk Aziägä sörelgän tatarlar kire üz Watanına 80-nçı yıllar azağında qayta başladı, dip añlata wäzğiätne "İrish Times" xäbärçese. Ul waqıtqa zur küpçelegen urıslar täşkil itkän Qırım inde Ukraina öleşe bula häm il bäysezlek alu belän yarımutraw da aña elägä. Şunnan soñ tatarlarnıñ qaytuı arta, xäzer alar sanı anda 250 meñgä citä, tağın 200 meñe qayta ala dip farazlana.

Urıslar da, ukrainnar da, kire Watannarına qaytqan tatarlar elekke cirlären, tartıp alınğan mölkäten taläp itärgä cıyına dip zarlana, alar törle islamçıl oyışmalarğa bäyle digän ğäyepläwlär taşlıy. Çınında isä tatarlarğa Qırımdağı tormışnıñ qırıy-qımtıqları ğına qala, dip yaza üz mäqäläsendä "İrish Times" basmasınıñ xäbärçese Michael Foley.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG