Ütkän atna azağında 18 Noyäberdä Ankaradagı Gazi Universitetı professorı Attila Yayla İzmir de AK partiä tarafınnan oyıştırılğan ber cıyılışta çığış yasağan ide. Ul şuşı çığışında “Kemalizm, yäğni Atatörekçelek ideyese täräqqiät’tän kübräk kirelekkä tiü” digän. Ayuça ber jurnalistnıñ sorawı säbäple dä ”AB nigä sezdä tik ber şäxesneñ (Atatörekneü genä) räsemläre yäki häykälläre bar dip sorayaçaq” digän. Berse kön isä İzmir gazetası “Yeni Asır“da professornı “xain” dip kürsätkän häm Attila Yayla “Atatörekne bitärläde” digän xäbär çıqqan. Şunnan soñ iptäşläre İzmir uramnarında saqlanıp yöre siña höcüm itmäsennär dip kisätkännär, çönki xäbär anıñ zur fotoräseme belän çıqqan bulğan.
İnde Atatörekçelek turında bik sizger bulğan dairälär, yäğni räsmi şäxeslär, ber törkem jurnalistlar, xärbilär, universitetlar şunduq reaksiä kürsätä başladılar. Ul uqıtqan Gazi Universitetı rektorı Prof. Kadri Aytaç , Prof. Attilla Yayla turında tikşerenü başlatıluı häm däreslärgä kerüe tıyıluı turında belderde. Ber ük waqıtta prokuratura da tikşerenülär başlağan. Mäğlüm Törkiädä Atatörekne saqlaw qanunı bar. Yayla şuşı qanunnı bozdı mı dip tikşerelä.
Atilla Yayla üze yıllardan birle “Liberal Uy Oyışmasın” citäkli. Ul ğomumän fiker ireklege turında çığışlar yasıy. İnde añarğa höcüm başlanğaç häm xökemgä tartılu belän kisätelgäç, törle gazetalarda analizlar yasawçı jurnalistlar anıñ turında yaza başladılar. Xätta Radikal gazetasınıñ 23 Noyäber sanında Hakkı Devrim, Hasan Celal Güzel häm Turgut Tarhanlı, Sabah gazetasında Ergun Babahan, Akşam gazetasında Engin Ardıç, Zaman gazetasında Mümtazer Türkönü häm başqa baytaqlar añarğa qarata yasalğan höcümne tänqit itep yazdılar. Ber şäxesneü Atatörek turında da bulsa qaraşların beldergän öçen “xain” itep tamğalanuına reaksiä kürsätälär. Prof. Attila Yayla üze dä 21 Noyäberdä Zaman gazetasında “Minem äytkännärem akademik analizdan tora. Süzläremneü artında toram” dip yaza. Ul ayıruça törle televidenie häm gazetalarğa “Qaraşlarımnı quırmıyça belderä alırğa tieşmen. Mine hädäf taqtasına äwereldelär” dip belderde. Artınnan “Keşe Xoquqları”, “Keşe Xoquqları häm Zolım Kürgännärgä Yardäm”, “Keşe Xoquqları Köntärtibe” häm “Helsinki Vatandaşlar” Oyışmaları urtaq ber platformada Atilla Yaylağa qarata başlatılğan yala yağu häm linç kampaniäsenä protest belderdelär.
Tabiği mäsäläneñ ber yağında fiker ireklege tora, ämma bu şäxes Törkiädä Atatörekne saqlaw qanunı, Törkiä Respublikasın tözegän şuşı şäxes belän bäyle sizgerlekneñ bik yuğarı buluın belä torıp nigä şundıy ber çığış yasadı digän fiker tua. Monıñ cawabın isä ataqlı jurnalist Hürriyet gazetası analizçısı Emin Çölaşannıü 22 Noyäberdäge mäqaläsendä tababız. Çölaşan Attila Yayla belän telefon aşa ütkärgän äñgämäsendä Çölaşan Yayladan “Sezneü Liberal Uy Oyışmağız AB-nän ni xätle aqça aldı” digäç, ul da “Fiker ireklege proyektı öçen 450 meñ Euro aldıq” dip cawap qaytarğan. Çölaşan da menä eşlär niçek alıp barıla dip yaza. Anıñ fikerençä Törkiädä xakimiättä AB-nä bötene belän birelgän ber xökümät utıra. İzmirdä AK partiäneñ cıyılışına Yayla maxsus räweştä çaqırıla. Yaylanıü citäkçelegendäge oyışma AB-nän aqçalar ala. Yayla häm aña oxşağannar ilebezdä student citeşterälär, tege yaqtan keşe xoquqları isemennän AB-neü süzçelegen yasıylar, digän fikerlär belderä.
Qısqası Törkiädä tıyılğan tema dip belengän Atatörek, anıñ ideaları, reformaları häm mirası turında AB taläp itkänçä diskussiälär başlayaçağına işarälär arta başladı. İlne doşmannan qotqarğan, cömhüriätne tözegän, törle reformalar ütkärgän ber tarixi şäxesne säyäsi maqsatlar öçen här ber ağımnıñ üzençä qullanırğa tırışuı menä soñında şundıy debatlarğa kiterde. Läkin bu ozın ber protsess bulaçaq kebek.
Äxtäm İbrahim, İstanbul
İnde Atatörekçelek turında bik sizger bulğan dairälär, yäğni räsmi şäxeslär, ber törkem jurnalistlar, xärbilär, universitetlar şunduq reaksiä kürsätä başladılar. Ul uqıtqan Gazi Universitetı rektorı Prof. Kadri Aytaç , Prof. Attilla Yayla turında tikşerenü başlatıluı häm däreslärgä kerüe tıyıluı turında belderde. Ber ük waqıtta prokuratura da tikşerenülär başlağan. Mäğlüm Törkiädä Atatörekne saqlaw qanunı bar. Yayla şuşı qanunnı bozdı mı dip tikşerelä.
Atilla Yayla üze yıllardan birle “Liberal Uy Oyışmasın” citäkli. Ul ğomumän fiker ireklege turında çığışlar yasıy. İnde añarğa höcüm başlanğaç häm xökemgä tartılu belän kisätelgäç, törle gazetalarda analizlar yasawçı jurnalistlar anıñ turında yaza başladılar. Xätta Radikal gazetasınıñ 23 Noyäber sanında Hakkı Devrim, Hasan Celal Güzel häm Turgut Tarhanlı, Sabah gazetasında Ergun Babahan, Akşam gazetasında Engin Ardıç, Zaman gazetasında Mümtazer Türkönü häm başqa baytaqlar añarğa qarata yasalğan höcümne tänqit itep yazdılar. Ber şäxesneü Atatörek turında da bulsa qaraşların beldergän öçen “xain” itep tamğalanuına reaksiä kürsätälär. Prof. Attila Yayla üze dä 21 Noyäberdä Zaman gazetasında “Minem äytkännärem akademik analizdan tora. Süzläremneü artında toram” dip yaza. Ul ayıruça törle televidenie häm gazetalarğa “Qaraşlarımnı quırmıyça belderä alırğa tieşmen. Mine hädäf taqtasına äwereldelär” dip belderde. Artınnan “Keşe Xoquqları”, “Keşe Xoquqları häm Zolım Kürgännärgä Yardäm”, “Keşe Xoquqları Köntärtibe” häm “Helsinki Vatandaşlar” Oyışmaları urtaq ber platformada Atilla Yaylağa qarata başlatılğan yala yağu häm linç kampaniäsenä protest belderdelär.
Tabiği mäsäläneñ ber yağında fiker ireklege tora, ämma bu şäxes Törkiädä Atatörekne saqlaw qanunı, Törkiä Respublikasın tözegän şuşı şäxes belän bäyle sizgerlekneñ bik yuğarı buluın belä torıp nigä şundıy ber çığış yasadı digän fiker tua. Monıñ cawabın isä ataqlı jurnalist Hürriyet gazetası analizçısı Emin Çölaşannıü 22 Noyäberdäge mäqaläsendä tababız. Çölaşan Attila Yayla belän telefon aşa ütkärgän äñgämäsendä Çölaşan Yayladan “Sezneü Liberal Uy Oyışmağız AB-nän ni xätle aqça aldı” digäç, ul da “Fiker ireklege proyektı öçen 450 meñ Euro aldıq” dip cawap qaytarğan. Çölaşan da menä eşlär niçek alıp barıla dip yaza. Anıñ fikerençä Törkiädä xakimiättä AB-nä bötene belän birelgän ber xökümät utıra. İzmirdä AK partiäneñ cıyılışına Yayla maxsus räweştä çaqırıla. Yaylanıü citäkçelegendäge oyışma AB-nän aqçalar ala. Yayla häm aña oxşağannar ilebezdä student citeşterälär, tege yaqtan keşe xoquqları isemennän AB-neü süzçelegen yasıylar, digän fikerlär belderä.
Qısqası Törkiädä tıyılğan tema dip belengän Atatörek, anıñ ideaları, reformaları häm mirası turında AB taläp itkänçä diskussiälär başlayaçağına işarälär arta başladı. İlne doşmannan qotqarğan, cömhüriätne tözegän, törle reformalar ütkärgän ber tarixi şäxesne säyäsi maqsatlar öçen här ber ağımnıñ üzençä qullanırğa tırışuı menä soñında şundıy debatlarğa kiterde. Läkin bu ozın ber protsess bulaçaq kebek.
Äxtäm İbrahim, İstanbul