Bälki dä ike ayğa suzılğan bäxesläşülärdän, tiskäre reaksiälärdän, generalştab başlığı belän prezident Sezeneñ kisätülärennän häm Ankarada oyıştırılğan 350 meñnän artıq keşe qatnaşqan demonstartsiädän soñ premier Recep Tayyip Erdoğan partiä cıyılışında supriz yasadı. Çönki ul üzeneñ prezidentlıq postına kandidaturasın iğlan itäçäk dip kötelä ide.
“Ozaq tikşerenülärdän soñ 11-nçe prezident kanditadı bularaq ber isem östkä çıqtı. Ul da minem bu säyäsi ağımnı bergäläp planlağan häm ğämälgä aşırğan tuğanım Abdullah Gül.”
Tışqı eşlär ministere Abdullah Gülneñ AK partiä ismenän prezidentlıq postına kandidat itep bilgelänüwe AK partiä deputatları saflarında zur şatlıq belän qarşı alındı. Şulay itep ozaqlamıy ütkäreläçäk parlament saylawlarına da köçle Erdoğan belän kerü mömkinlege tudı. Ägärdä ul prezidentlıq postına kandidat bulsa ide, AK partiä ber niçä ay kebek qısqa waqıta Erdoğan kebek köçle ber lidernı partiä başına kiterüdä qiyınlıqlarğa oçrawı ixtimal ide.
Erdogannıñ häm ğomumän AK partiädän islamçı beräwneñ kandidaturasına rizasızlıq beldergännär, bolar ildäge laisizm prinsibın, yäğni dinne däwlät eşlärenä qatnaştırmaw prinsibın bozaçaqlar dip şiklänälär.
“Gül saylanğan xäldä konstitutsiäneñ Törek cömhuriäten berläştergän prinsiplarına turılıqlı qalaçaqmın”.
Gül şulay itep, üzlärenä oppozitsiä belderüçelärne tınıçlandırırğa tırıştı.Törkiädä prezidentlar parlament ağzalarınıñ tawışları belän saylana. 27-nçe Aprelde ütkäreläçäk berençe turda saylana alu öçen parlament ağzalarınıñ öçtän ikeseneñ tawışın alırğa kiräk.2-nçe Maydağı turda da saylana alu öçen 367 tawış kiräk. Öçençe turda isä bu şart ezlänmi. Şul säbäple dä Gülneñ prezident itep saylanaçağı qätği kebek kürenä. Törek industrial eşbirüçelär oyışması häm başqa şundıy oyışmalarnıñ küpçelege Gülneñ kandidaturasın xupladılar. Birjada aksiälärneñ bäyäse kütärelde, dimäk kapitalistalr şuşı täräqqiät belän qänäğät.
Läkin bu täräqqiätne xuplamawçılar bu atna azağında İstanbulda zur ber demonstartsiä oyıştırırğa ciyınalar. Televizälärdä bu turıda debatlar bara. 27-nçe Apreldä prezidentlıq saylawınıñ berençe turında 550 urınlı parlamentnıñ 367 ağzası saylawğa qatnaşırğa tiyeş digän mäsälä kütärelde. Yäğni saylawnıñ qanuni räweştä başqara alunıwı öçen 14 deputat kim. Şul säbäple Gül parlamentta deputatları bulğan barlıq partiä citäkçeläre häm şulay uq bäysez millät väkilläre belän söyläşülär alıp barıp, alarnı saylawğa qatnaşırğa künderergä tırıştı. Läkin oppozitisädäge iñ zur partiä Cömhuriät Xalıq Partiäse belän wağıraq Döres Yul belän Anavatan partiäläre saylawğa qatnaşmayaçaqların belderdelär. Şuña da qaramastan saylaw öçen parlamentta ciyılış ütkärelsä, bu yulı CHP qanun bozıldı dip konstitutsiä mäxkämäsenä möräcägät itärgä ciyına. Ägärdä konstitutsiä bu qanunsız buldı digän qarar çığarsa, ul çaqta parlament taratılaçaq häm waqıttınnan elek saylawlar ütkäreläçäk. Bu saylaw da Noyäber tügel bälki dä August ayında bulaçaq.
İnde perzidentlıq saylawı waqıtında törle provkatsiälär, protestlar häm partiälär arasında satulaşular kötelä. Misal öçen 25-nçe Apreldä Yuğarı Uqu Yortı citkçese Prof. Dr. Teziçkä qorallı ber attentat oyıştırırğa omtıluçı ber şäxes qısqa waqıtta qulğa elkätte. Gül prezident itep saylansa, Törkiä cömhuriäte tarixında berençe märtäbä islamçı häm çığışı belän ber ğäräp iñ yuğarı postqa mengän bulaçaq.
İstanbuldan, Äxtäm İbrahim
“Ozaq tikşerenülärdän soñ 11-nçe prezident kanditadı bularaq ber isem östkä çıqtı. Ul da minem bu säyäsi ağımnı bergäläp planlağan häm ğämälgä aşırğan tuğanım Abdullah Gül.”
Tışqı eşlär ministere Abdullah Gülneñ AK partiä ismenän prezidentlıq postına kandidat itep bilgelänüwe AK partiä deputatları saflarında zur şatlıq belän qarşı alındı. Şulay itep ozaqlamıy ütkäreläçäk parlament saylawlarına da köçle Erdoğan belän kerü mömkinlege tudı. Ägärdä ul prezidentlıq postına kandidat bulsa ide, AK partiä ber niçä ay kebek qısqa waqıta Erdoğan kebek köçle ber lidernı partiä başına kiterüdä qiyınlıqlarğa oçrawı ixtimal ide.
Erdogannıñ häm ğomumän AK partiädän islamçı beräwneñ kandidaturasına rizasızlıq beldergännär, bolar ildäge laisizm prinsibın, yäğni dinne däwlät eşlärenä qatnaştırmaw prinsibın bozaçaqlar dip şiklänälär.
“Gül saylanğan xäldä konstitutsiäneñ Törek cömhuriäten berläştergän prinsiplarına turılıqlı qalaçaqmın”.
Gül şulay itep, üzlärenä oppozitsiä belderüçelärne tınıçlandırırğa tırıştı.Törkiädä prezidentlar parlament ağzalarınıñ tawışları belän saylana. 27-nçe Aprelde ütkäreläçäk berençe turda saylana alu öçen parlament ağzalarınıñ öçtän ikeseneñ tawışın alırğa kiräk.2-nçe Maydağı turda da saylana alu öçen 367 tawış kiräk. Öçençe turda isä bu şart ezlänmi. Şul säbäple dä Gülneñ prezident itep saylanaçağı qätği kebek kürenä. Törek industrial eşbirüçelär oyışması häm başqa şundıy oyışmalarnıñ küpçelege Gülneñ kandidaturasın xupladılar. Birjada aksiälärneñ bäyäse kütärelde, dimäk kapitalistalr şuşı täräqqiät belän qänäğät.
Läkin bu täräqqiätne xuplamawçılar bu atna azağında İstanbulda zur ber demonstartsiä oyıştırırğa ciyınalar. Televizälärdä bu turıda debatlar bara. 27-nçe Apreldä prezidentlıq saylawınıñ berençe turında 550 urınlı parlamentnıñ 367 ağzası saylawğa qatnaşırğa tiyeş digän mäsälä kütärelde. Yäğni saylawnıñ qanuni räweştä başqara alunıwı öçen 14 deputat kim. Şul säbäple Gül parlamentta deputatları bulğan barlıq partiä citäkçeläre häm şulay uq bäysez millät väkilläre belän söyläşülär alıp barıp, alarnı saylawğa qatnaşırğa künderergä tırıştı. Läkin oppozitisädäge iñ zur partiä Cömhuriät Xalıq Partiäse belän wağıraq Döres Yul belän Anavatan partiäläre saylawğa qatnaşmayaçaqların belderdelär. Şuña da qaramastan saylaw öçen parlamentta ciyılış ütkärelsä, bu yulı CHP qanun bozıldı dip konstitutsiä mäxkämäsenä möräcägät itärgä ciyına. Ägärdä konstitutsiä bu qanunsız buldı digän qarar çığarsa, ul çaqta parlament taratılaçaq häm waqıttınnan elek saylawlar ütkäreläçäk. Bu saylaw da Noyäber tügel bälki dä August ayında bulaçaq.
İnde perzidentlıq saylawı waqıtında törle provkatsiälär, protestlar häm partiälär arasında satulaşular kötelä. Misal öçen 25-nçe Apreldä Yuğarı Uqu Yortı citkçese Prof. Dr. Teziçkä qorallı ber attentat oyıştırırğa omtıluçı ber şäxes qısqa waqıtta qulğa elkätte. Gül prezident itep saylansa, Törkiä cömhuriäte tarixında berençe märtäbä islamçı häm çığışı belän ber ğäräp iñ yuğarı postqa mengän bulaçaq.
İstanbuldan, Äxtäm İbrahim