Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tallinndağı Ciz Soldatnı tiräsendäge qarşılıq tärtipsezleklärgä kiterde


Estoniä xakimiätläre, Tallinn üzägendäge Ciz soldat häykälen urınınnan alğannan soñ, başqalada kilep çıqqan tärtipseleklärdä kimendä ber keşe ülde, 40tan artığı yaralandı. Xökümätneñ süzçese, häykäl başqa cirgä küçerelep tordı, dip belderde. Rusiäneñ moña mönäsäbäte kisken buldı, Rusiä tışqı eşlär ministrı Sergey Lavrov Mäskäw Estoniädä qarşı citdi çaralar kürü belän kisätte, parlament wäkilläre Prezident Putinnı Estoniä belän böten diplomatik mönäsäbätlärne özärgä çaqırdı.

60 yıl buyı, Tallinn üzägendä Ciz soldat üz urınnan däşmiçä, östän genä küzätep tordı. Estoniäneñ 25% xalqın täşkil itkän rus telle watandaşları öçen älege häykäl häm anıñ yanındağı 13 xärbineñ qäbere izge urın bulıp sanala. Alar Sovetlar berlege Yevropanı Natsialardan azat itkändä yuğaltqan qorbannarıñ istälegenä quyılğan. Läkin, 1940 yılda Sovetlar berlegenä köçläp quşılğan häm 1991 yılda ğına möstäkillegenä ireşkän estonlılar öçen, älege Ciz Soldat, ireklekne tügel, Sovetlar Berlege yıllarındağı basıp alu säyäsäten xäterlätä. Estoniä prezidentı Toomas Hendrik İlves, bu häykäl küpçelek estonnar öçen departasiä häm ütereşlärne, illneñ cimerelüen ğäwdäländerä, dip äytkän ide.

Şuşı aylarda, Talinndağı häykälne häm anıñ yanındağı qäberlärne şähär üzägennän cirle ziratka küçerü turında täqdimnär yañğıratıldı. İke yaqnıñ qarşılığı, ütkän töndä bulğan tärtipsezleklärgä kiterde. 1 meñläp Rusiä yaqlı yäşlär, şul urınğa ciyılıp, politisiä belän qarşılıqqa kerde “Pozor” dip kiçqırıp tordı

Yäşlär iminlek köçläre quyğan kirtälärne cimerep ütärgä tırıştı. Politisiä su häm küz yäşe gazın sipte. Bäreleşlärdä yaralanuçılarnı, alar arasına politsiä ofitserı da buldı, küpmeder waqıttan soñ, aşığıç yärdäm maşinaları belän alıp kittelär.

Protest çaralarında qatnaşuçılarneñ qayseberläre yaqındağı kibetlärne, täräzälärne wattı maşinalarnı äyländerep saldı.

Talin politsiäse başlığı Raivo Kuut, soñnan, şuşı tärtipsezleklär waqıtında 43 keşe yaralandı, berse ülde, dip xäbär itte. Xakimiätlär, ülgän keşegä, politisiä wäkilläre tügel, qarşılıqta qatnaşqan ikençe ber keşe pıçaq belän qadağan, dip belderä. Şuşı tärtipsezlär waqıtında 300läp keşe qulğa alınğan ide.

Mäskäwneñ moña reaksiä tiz kilde. Oslodadağı ciyında bulğanda, Rusiä tışqı eşlär ministrı Sergei Lavrov, häykälne alıp atu - keşeksez ğämäl, dide häm Mäskäw Estoniägä qarşı citdi çaralar küräçäk dip kisätte.

Rusiä parlamentınıñ yuğarı pulatı, Federatsiä Şurası, Estoniä belän diplomatik mönäsäbätlärne özärgä çaqırıp, Prezident Putinğa möräcäğät itte. Spiker Sergey Mironov monı böyek ciñüne mısqıl itügä tiñläde.

Estoniä premyer-ministrı Andrus Ansip bügen jurnalistlarğa, xökümät häykälne küçerüne yäşermiçä häm tieşençä ütkärergä telägän ide, ämma köç qullanu häm vandalizmğa oçradı, dip belderde. Xäzer Estoniä xakimiätläre, häykäl yanında cirlängän soldatlarnıñ qäberlären qazu eşen tuqtatıp tordı, häm Mäskäw belän Tallin arasındağı qarşılıq niçek bulıp betär, ölegä bilgesez bulıp qala.

Bikä Timerova.
XS
SM
MD
LG