Rusiä citäkçeläreneñ estonnarğa qarşı yarsuı artında fäqät säyäsi mänfäğätlär, wäzğiätne küpertep annan kübräk fayda kürep qalu niäte genä yatsa, suğış veterannarına kilgändä alar çınnan da üzlären räncetelgän sanıy. Natsi Germaniäsen ciñü öçen ğömerlären qızğanmıy köräşkän şul keşelärgä xäzer ike il säyäsätçeläreneñ suğış häykälläre tiräsendä ärepläşep yatuı ber dä oşamıy.
Yäş ğäskäri bularaq Qızıl Armiägä 1941-nçe yılda uq alınğan häm suğışnıñ soñğı könenä qädär köräşkän Boris Oçkin, Tallinndağı xällär küp kenä veterannarnıñ küñelen qırdı, di:
"Bez moña älbättä näfrät belän qarıybız. Alay eşlärgä kiräk tügel ide. Menä şulay kinät kenä veterannar küñelenä tökerü yaramıy. Äkrenläp, tınıç qına kileşep eşlärgä bula ide ul küçerüne, estonnar xäzer eşlägän kebek tügel. Bu bezneñ suğışçılarıbıznı xurlaw. Ämma bu inde säyäsät", dip belderä suğış veteranı Boris Oçkin.
Anıñ belän ikençe ber veteran, Mixail Borisov ta kileşä. Ul da, estonnar ğawğanı xäzer çığarıp döres eşlämäde, monıñ öçen uñay waqıt tügel ide, di:
"İñ yamanı şul - alar monı Ciñü bäyräme aldınnan eşläde. Ütkännän soñ da eşläp bulır ide, andağı urıs mäxälläse belän kileşep söyläşerlär ide. Tantanalı räweştä ziratqa küçererlär ide. Xalıqara etiket qağidälären ütärgä kiräk bit inde", dip zarlana Mixail Borisov.
Yäğni ike veteran da Tallinndäge sovet ğäskäriläre cäsädlären tieşle tantana belän ziratqa küçerüne nigezdä kire qaqmıy, barı tik bu eşneñ waqıtsız häm, alar fikerençä, şaqtıy tupas başqarıluın tänqitli.
Veterannar üzläre moña ğomumän, säyäsätçelär belän çağıştırğanda, küpkä ayıq aqıl belän qarıy. Alar suğış xätiräläre tiräsendä problemalarnıñ ber Tallinndä genä tügel, Rusiäneñ üzendä dä buluın kürä, misal öçen. Boris Oçkin üzeneñ äle haman da Mäskäw mäktäplärenä barıp, batırlıq däresläre birüen äytä, häm yäş buınnıñ ikençe dönya suğışı xaqında mäğlümäte bik bulmawına uftana.
"Yäşlär kübräk Hitler bunkerınıñ nindi tiränlektä yatuı belän qızıqsına. Ä inde alardan, qaysı böyek urıs ğäskär başlıqların beläsez dip sorasañ, tınlıq, berni däşmilär", di suğış veteranı Oçkin.
Ämma säyäsätçelärne bu bik borçımıy kebek, alar öçen şul yäşlärneñ eston, yä başqa ber ilçelek yanına cıyılıp xakimiät öçen kiräkle şiğarlär qıçqıruı möhimräk, digän xis qala.
Kärim Kamal
Yäş ğäskäri bularaq Qızıl Armiägä 1941-nçe yılda uq alınğan häm suğışnıñ soñğı könenä qädär köräşkän Boris Oçkin, Tallinndağı xällär küp kenä veterannarnıñ küñelen qırdı, di:
"Bez moña älbättä näfrät belän qarıybız. Alay eşlärgä kiräk tügel ide. Menä şulay kinät kenä veterannar küñelenä tökerü yaramıy. Äkrenläp, tınıç qına kileşep eşlärgä bula ide ul küçerüne, estonnar xäzer eşlägän kebek tügel. Bu bezneñ suğışçılarıbıznı xurlaw. Ämma bu inde säyäsät", dip belderä suğış veteranı Boris Oçkin.
Anıñ belän ikençe ber veteran, Mixail Borisov ta kileşä. Ul da, estonnar ğawğanı xäzer çığarıp döres eşlämäde, monıñ öçen uñay waqıt tügel ide, di:
"İñ yamanı şul - alar monı Ciñü bäyräme aldınnan eşläde. Ütkännän soñ da eşläp bulır ide, andağı urıs mäxälläse belän kileşep söyläşerlär ide. Tantanalı räweştä ziratqa küçererlär ide. Xalıqara etiket qağidälären ütärgä kiräk bit inde", dip zarlana Mixail Borisov.
Yäğni ike veteran da Tallinndäge sovet ğäskäriläre cäsädlären tieşle tantana belän ziratqa küçerüne nigezdä kire qaqmıy, barı tik bu eşneñ waqıtsız häm, alar fikerençä, şaqtıy tupas başqarıluın tänqitli.
Veterannar üzläre moña ğomumän, säyäsätçelär belän çağıştırğanda, küpkä ayıq aqıl belän qarıy. Alar suğış xätiräläre tiräsendä problemalarnıñ ber Tallinndä genä tügel, Rusiäneñ üzendä dä buluın kürä, misal öçen. Boris Oçkin üzeneñ äle haman da Mäskäw mäktäplärenä barıp, batırlıq däresläre birüen äytä, häm yäş buınnıñ ikençe dönya suğışı xaqında mäğlümäte bik bulmawına uftana.
"Yäşlär kübräk Hitler bunkerınıñ nindi tiränlektä yatuı belän qızıqsına. Ä inde alardan, qaysı böyek urıs ğäskär başlıqların beläsez dip sorasañ, tınlıq, berni däşmilär", di suğış veteranı Oçkin.
Ämma säyäsätçelärne bu bik borçımıy kebek, alar öçen şul yäşlärneñ eston, yä başqa ber ilçelek yanına cıyılıp xakimiät öçen kiräkle şiğarlär qıçqıruı möhimräk, digän xis qala.
Kärim Kamal