Şuşı könnärdä dönya cämäğätçelege Beslan faciğaseneñ 3 yıllığın iskä aldı. Tönyaq Osetiäneñ Beslan şähärendä 1 sentäber könne qorallanğan törkem mäktäpkä höcüm itep, balalarnı, ata-analarnı, uqıtuçılarnı, barlığı 1128 keşene totıq itep aldı. Terroçılar Tönyaq Osetiä prezidentı Aleksandr Dzasoxovnıñ, İnguşetia Prezidentı Murat Zazikovnıñ, Rusiä prezidentınıñ kiñäşçese Aslambäk Aslaxanovnıñ kilüen taläp itte. Xakimiät wäkilläre alar belän söyläşüdän baş tartqaç, terroçılarğa abruylı häm räsmi bulmağan keşelär belän söyläşergä täqdim itelde. Anna Politkovskaya berençelärdän bulıp bu eştä qatnaşırğa bulğan, ul bu söyläşülärdä qatnaşırğa dip, niçektä bulsa tabıp, çeçen möcäxetları citäkçe Aslan Masxadovnı çaqırığa telägän. Beslanda oçqıçta barğanda eçkän çäydän soñ, Anna Politkovskayanıñ xäle kinät naçarlanıp kitä. Ul telägenä ireşä almıy. Oçqıç Rostovta tuqtap, Anna Politkovskayanı ağulanuğa oxşağan çir belän, cirle xastaxanägä cibärälär.
Däwalanğannan soñ, Anna Politkovskaya barıber Beslanğa barıp citä alğan. 3 sentäberdä totıqlar alınğan mäktäpkä höcüm itälär. Anıñ nätcäsendä häm anda alınğan yaralardan soñ 333 keşe ülde, alarnı 186sı bala ide, 800dän artıq keşe yaralandı, tän cäräxätlären aldı. “Beslan tawışı” ictimağıy komitetınıñ elekke citäkçese Ella Kesaeva, Anna Politkovskayanıñ rolen bolay sürätläp birä: “Ul Beslan turında küp yazdı dip äytä almıym. Berniçä mäkälä yazdı. Bez anda ale añlap ta ölegermägän ide, ä ul şunda uq, barısın da añlatıp birde. Ul şuşı xällärdä, maxsus xezmätlär, qüyät strukturaları ğäyeple digän näticä yasadı. Anda närsä bulğanın min üzem kürep tordım. Mäktäpkä atqannarın kürdem. Min Rusiäneñ ğädäti watandaşı kebek, äytkän süzgä ışanırğa oyrängän. Min üzemeneñ küzläremä dä ...Min soñğınnan ğına analiz yasadım, bez, generallar belän, qüät sturkturaları wäkilläre, tikşerüçelär belän oçraşqanda, sin anda bernärsä dä kürmädeñ, anda sin äytkän närsälär bulmadı, dip äyttelär. Soñınnan ğına häm anıñ mäqäläre bezgä, çınlıqta anda närsä bulğanın añlarğa yärdäm itte. Anıñ Beslan turındağı mäqäläläre bezgä xaqiqatne añlarğa yärdäm itte.”
Tönyaq Osetiäne, Mäskäwneñ Tönyaq Kafkazdağı nığıtması itep atıylar. Bu respublikada däwlät propagandası qüätle alıp barıla häm anda Çeçnäğä qarşı käyeflär taralğan. Kremlneñ Tönyaq Kafkazdağı säyäsäten tänqitlägän öçen, Anna Politkovskaya mäqäläläre belän küplär kileşmi ide. Ämma Beslannan soñ, keşelärneñ aña qaraşı üzğärä başladı. Beslandağı jurnalist Murat Kaboev : “Anıñ monda buluı, ä ul monda 2-3 kön buldı, aña mönäsäbätne üzgärtte. Ul analar belän oçraştı, Beslanda tuğannarın yuğaltqan ğailälärdä buldı. Anıñ belän söyläşkä keşlär anıñ turında qaraşların 180 gradusqa üzgärtte. Moñıñ şulay buluına imanım kamil” – di.
“Beslan tawışı” ictimaği oyışmasınıñ elekke citäkçese Ella Kasayevanıñ Beslan mäktäbendä kiäwe häm tuğanınıñ ike balası hälaq bulğan. Ul, Anna Politkovskayanı soñğı tapqır, anıñ ülemenä yartı yıl qalğanda kürgän bulğan. “Anıñ küñelendä ul bezgä närsäder tieş, ul närsäder eşlärgä ölgermi, aña ni öçender bezneñ alda uñaysız, digän xis bar ide. Ul, “Ella, bezgä küp närsä turında söyläşergä kiräk”, dip äytä torğan ide. Yäki, “ qotqarırğa bula ide, alar qotqarırğa telämäde, barı tik telämäde” dip äytä ide. “Ber kemgä dä ışanmağız, sez üzegez tikşerergä tieş, üzegez dälillär tabırğa tieş, şäxitlardän mäğlümatnı üzegez alırğa tieş”, diä ide.”- di Ella.
“Beslan tawışı” ictimaği komitetı, Rusiäneñ tärtip saqlaw oyışmaları häm mäxkämä sisteması terror ğämälen obyektiv itep tikşermäde, dip Yevropanıñ keşe xoquqları mäxkämäsenä möräcäğat itkän ide. Mäxkämägä käğäzlär äzerlängändä, Beslan tawışı ictimağı oyışması älege eş qaralğanda Anna Politkovskaya da anda üz süzen äyter, dip ömetlängän ide.
Bikä Timerova.
Däwalanğannan soñ, Anna Politkovskaya barıber Beslanğa barıp citä alğan. 3 sentäberdä totıqlar alınğan mäktäpkä höcüm itälär. Anıñ nätcäsendä häm anda alınğan yaralardan soñ 333 keşe ülde, alarnı 186sı bala ide, 800dän artıq keşe yaralandı, tän cäräxätlären aldı. “Beslan tawışı” ictimağıy komitetınıñ elekke citäkçese Ella Kesaeva, Anna Politkovskayanıñ rolen bolay sürätläp birä: “Ul Beslan turında küp yazdı dip äytä almıym. Berniçä mäkälä yazdı. Bez anda ale añlap ta ölegermägän ide, ä ul şunda uq, barısın da añlatıp birde. Ul şuşı xällärdä, maxsus xezmätlär, qüyät strukturaları ğäyeple digän näticä yasadı. Anda närsä bulğanın min üzem kürep tordım. Mäktäpkä atqannarın kürdem. Min Rusiäneñ ğädäti watandaşı kebek, äytkän süzgä ışanırğa oyrängän. Min üzemeneñ küzläremä dä ...Min soñğınnan ğına analiz yasadım, bez, generallar belän, qüät sturkturaları wäkilläre, tikşerüçelär belän oçraşqanda, sin anda bernärsä dä kürmädeñ, anda sin äytkän närsälär bulmadı, dip äyttelär. Soñınnan ğına häm anıñ mäqäläre bezgä, çınlıqta anda närsä bulğanın añlarğa yärdäm itte. Anıñ Beslan turındağı mäqäläläre bezgä xaqiqatne añlarğa yärdäm itte.”
Tönyaq Osetiäne, Mäskäwneñ Tönyaq Kafkazdağı nığıtması itep atıylar. Bu respublikada däwlät propagandası qüätle alıp barıla häm anda Çeçnäğä qarşı käyeflär taralğan. Kremlneñ Tönyaq Kafkazdağı säyäsäten tänqitlägän öçen, Anna Politkovskaya mäqäläläre belän küplär kileşmi ide. Ämma Beslannan soñ, keşelärneñ aña qaraşı üzğärä başladı. Beslandağı jurnalist Murat Kaboev : “Anıñ monda buluı, ä ul monda 2-3 kön buldı, aña mönäsäbätne üzgärtte. Ul analar belän oçraştı, Beslanda tuğannarın yuğaltqan ğailälärdä buldı. Anıñ belän söyläşkä keşlär anıñ turında qaraşların 180 gradusqa üzgärtte. Moñıñ şulay buluına imanım kamil” – di.
“Beslan tawışı” ictimaği oyışmasınıñ elekke citäkçese Ella Kasayevanıñ Beslan mäktäbendä kiäwe häm tuğanınıñ ike balası hälaq bulğan. Ul, Anna Politkovskayanı soñğı tapqır, anıñ ülemenä yartı yıl qalğanda kürgän bulğan. “Anıñ küñelendä ul bezgä närsäder tieş, ul närsäder eşlärgä ölgermi, aña ni öçender bezneñ alda uñaysız, digän xis bar ide. Ul, “Ella, bezgä küp närsä turında söyläşergä kiräk”, dip äytä torğan ide. Yäki, “ qotqarırğa bula ide, alar qotqarırğa telämäde, barı tik telämäde” dip äytä ide. “Ber kemgä dä ışanmağız, sez üzegez tikşerergä tieş, üzegez dälillär tabırğa tieş, şäxitlardän mäğlümatnı üzegez alırğa tieş”, diä ide.”- di Ella.
“Beslan tawışı” ictimaği komitetı, Rusiäneñ tärtip saqlaw oyışmaları häm mäxkämä sisteması terror ğämälen obyektiv itep tikşermäde, dip Yevropanıñ keşe xoquqları mäxkämäsenä möräcäğat itkän ide. Mäxkämägä käğäzlär äzerlängändä, Beslan tawışı ictimağı oyışması älege eş qaralğanda Anna Politkovskaya da anda üz süzen äyter, dip ömetlängän ide.
Bikä Timerova.