Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiä xalqı aldağı saylawlarnıñ ğadel buluına ışanmıy, ämma kiläçäkkä ömet belän qarıy


Azatlıq radiosı äle genä Rusiädä, aldağı saylawlarğa bağışlanğan maxsus fiker beleşü ütkärgän ide. Ul şaqtıy qızıqlı näticälär kiterde. Xalıqnıñ küpçelege dikäbrneñ 2-sendä uzaçaq tawış birüneñ irekle häm ğadel buluına ışanmıy. Ämma berük waqıtta şundıy uq küpçelek kiläçäkkä ömet belän qarıy.

Yaqınlaşıp kilgän saylawlarğa Rusiä xalqı nindider ömet belän dä, ämma berük waqıtta şiklänü belän dä qarıy. Azatlıq radiosı quşuı belän Yuri Levada üzäge xezmätkärläre ütkärgän fiker beleşü şunı açıqladı.

Tawış birü xoquqı bulğannarnıñ öçtän ike öleşe Duma saylawlarınıñ ğadel bulaçağına inde bügennän ük ışanmıy. Tawış birü xalıqnıñ asıl teläklären çağıldıraçaq dip här biş keşeneñ berse genä uylıy.

Alay bulğaç, xalıq saylaw näticälären axırğı çiktä kem bilgeliäçäk, dip isäpli soñ? Fikere soraşqannarnıñ yaqınça yartısı, Däwlät Dumasında qaysı partiä küpme urın alaçağın xäl itkändä töp rol''ne prezident Putin häm anıñ idaräse uynayaçaq, digän fikerdä.

Piterburdağı Yewropa universitetında eşläwçe säyäsät belgeçe Vladimir Gelman radiobızğa, çınnan da, Rusiädäge elita da, kiñ cämäğätçelek tä tawış birüneñ çista, irekle buluına ışanmıy, bu eş näticäse inde aldan uq bilgelängän sport tamaşasın xäterlätä, di:

"Bu wäzğiätne, uyın näticäse inde bilgele bulğan, arbitr ber yaqnı ğına yaqlağan häm tamaşaçılar da başqa taqımnı yaqlarğa telämägän futbolğa tiñläp bula", dip isäpli Vladimir Gelman, dikäbrdäge Duma saylawları näticäläreneñ inde aldan uq bilgele buluına işarä itep.

Bügenge köndä zur ciñü ixtimalı belän alda "Yedinaya Rossiä" partiäse bara. Xalıq sovet çorında da, annan soñ da uzğan tawış birülärneñ xakimiät öçen tieşle näticägä ireşü öçen xärämläşü wä törle tärtip bozular belän barğanın yaxşı belä. Küpçelek bu yulı da, Yedinaya Rossiä ciñüenä ireşü öçen tawış birü barışında xärämläşülär buluın kötä, di radiobız öçen fiker beleşüne oyıştırğan Levada üzäge mödire Lev Gudkov:

"Üz täcribälärennän çığıp keşelär bu yulı da törle bozular, basım, äweş-täweş kiterülär bula ala, dip uylıy. Tikşerü näticäläre, xalıqnıñ formal'' yaqtan närsä bulırğa tieşlege belän çınbarlıqta närsä bulaçağı arasında ayırma kürüen açıqlıy", di Levada üzägennän Lev Gudkov.

Ämma şuşı pessimizmğa qaramastan, fiker beleşü Rusiä xalqınıñ kiläçäkkä ömet belän qarawın da kürsätä. Rusiä Fännär Akademiäseneñ Sotsiologiä institutı xezmätkäre Maria Marskeviç monı bolay añlata:

"Soñğı cide yıl eçendä irtägäge kön bügengesennän yaxşıraq bulaçaq digän xis nığıdı. Şulay dip xäzer xalıqnıñ yaqınça yartısı uylıy. Häm saylawlardan soñ çornı alar irtägä dip qabul itä", di Marskeviç.

Fikere soralğannarnıñ yaqınça 40 protsentı, tawış birügä nindider ayırım ber partiäne yaqlawı, yäisä ildä üzgäreşlärgä ömetlänüe nigezendä tügel, ä fäqät bu eşne üzeneñ ber wazifası itep qarawı säbäple genä baraçağın äytä. Azatlıq radiosı üteneçe belän şuşı fiker beleşü bar Rusiä buylap, barlığı 4319 keşe arasında ütkärelgän ide.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG