23 гыйнварда Миңтимер Шәймиев Казан Кирмәнендә Татарстан, Русия һәм чит ил мәгълүмат чаралары хәбәрчеләре белән очрашты. Ул үзенең яңа мөддәткә президент булып расланырга теләмәвенең сәбәпләрен аңлатты. Республика хакимиятенең бүгенгесе һәм киләчәге турында сорауларга җавап бирде.
Миңтимер Шәймиев биш ел элек үк президентлыктан китәргә җыенган. Әмма Владимир Путин аның республика җитәкчелегендә тагын бер мөддәт эшләвен сораган. Ул чактагы Русия президенты үзенең гозере турында журналистларга шунда ук белдерергә тәкъдим иткән булган. Әмма Миңтимер Шәймиев бу хәбәрне артык киң таратмаган.
Шул да мәгълүм - Миңтимер Шәймиев берничә ел элек “Азатлык” радиосына Татарстанның 70 яшьлек президенты булуын теләмәве турында белдергән иде.
Шимбә көнне булган матбугат очрашуында Шәймиев шул хакта искә төшерде. Ул хакимияттә озаграк утырырга мәҗбүр булуын танып, яшь буын җитәкчеләргә юл бирергә кирәклеге хакында әйтте. Миңтимер Шәймиев, 25 яшеннән үк хакимият структурасында кешеләр белән идарә итә.
Кайберәүләр, Шәймиев сәламәтлеге какшау сәбәпле, яңа мөддәткә сайланмый, ди. Әмма президент бу фаразны кире какты. Ул өлкән яшьтә булуына карамастан, аның физик хәле һәм сәламәтлеге зарланырлык түгел.
Әйтергә кирәк, үзенең киләчәк тормышы турында Миңтимер Шәймиев яңа ел алдыннан “Интерфакс”ка биргән әңгәмәсендә дә ишарә итүен белдерде.
“Хакимият боҗрасыннан чыгу җиңел түгел”
Миңтимер Шәймиев журналистларга элек әйткән фикерен кабатлады. Җитәкче кеше хакимияткә күнегеп, аңа шушы “бозык”, "зәхмәт әйләнәсеннән" чыгу бик авыр, күпләр моңа сәләтле түгел, дигән иде ул "Интерфакс"ка. Ләкин кеше үзендә ихтыяр көче табып, вакытында тукталырга тиеш.
Шәймиевтан башка Татарстанны алып бару мөмкин түгел дип санаучыларга җавап биреп, гамәлдәге президент, Рөстәм Миңнехановның әзерлекле һәм нәкъ ул алып барган сәясәтне дәвам итәчәген әйтте. Чит төбәкләрдә яшәүче татарларның проблемнарын да булачак президент дөрес аңлый һәм милләттәшләр белән хезмәттәшлек, аларга ярдәм итү тукталмаячак.
Русиядәге хакимият реформасы
Миңтимер Шәймиев узган атнада Дәүләт думасы рәсие Б. Грызлов игълан иткән тәкъдимнәрне хупламавын һәм аларның тормышка ашмаячагын әйтте. Русия дәүләт шурасы утырышы алдыннан, журналистларга Миңтимер Шәймиев “татарстаннар моңа ризалашмаячак” дип белдергән. Кискен рәвештә ярлы төбәкләрне күршеләренә кушу һәм башлык атамаларын алыштыру хәзергә булмас, дип саный Минтимер Шәймиев. Русиягә яхшылык теләсәң, аның федератив төзелешен сакларга кирәк, ди гамәлдәге президент.
Бу тәкъдимнәрне күтәргән “Бердәм Русия” фиркасенең сәяси шурасында федерализмны яклап көрәш алып бару турындагы сорауга, Шәймиев тискәре җавап бирде. “Сәяси шурада калмыйм, гади фирка әгъзасы булуым мөмкин, анысын да уйларга кирәк”, диде Татарстан президенты.
“Үткән юлыбыз горурланырлык”
Миңтимер Шәймиев журналистлар белән бергә, мөстәкыйльлек өчен көрәш елларын, республика өчен хәтәр һәм җаваплы вакыйгаларны искә алды. Ул Татарстан үткән юл һәм тупланган тәҗрибә уңышлы дип саный. Башкарып чыгарга өлгермәгән эшләр турында сорауга җавап биреп, Миңтимер Шәймиев, күптеллеккә ирешү, туган телне, шул исәптән урыс һәм татар телләрен яхшы итеп өйрәнү, халыкара телләрне укыту әле җитәрлек дәрәҗәдә булмавын таныды.
“Бу эш белән торган саен күбрәк шөгыльләнергә кирәк, туган телне бигрәк тә балалар бакчасында һәм башлангыч сыйныфларда өйрәнүнең әһәмияте бәяләп бетермәслек, укытучылар үзләре укыткан балалар белән тел өйрәнүне аттестацияләп, югары уңышка ирешкәннәренә зур грантлар биреләчәк. Мондый казанышларга ирешүчеләрнең саны зур булса да, зур суммалар түләү өчен акча табу турында Татарстан хөкүмәте чара күрәчәк”, дип белдерде гамәлдәге президент.
Президентлыктан соң...
Президентның хәләл җефете Сәкинә ханым, ниһаять теләгенә ирешүенә сөенеп, узган төндә йокламаган да икән. Президентның уллары да әтиләренең җитәкчелектән китүенә канәгать булып, алдан килешеп куйганнар. Әмма Миңтимер Шәймиев Сәкинә ханымның өметләрен акламас кебек. Ул, өйдә һәм бакчада гына утырмыйча, мөһим проектларга тотынмакчы. Шәһри Болгар һәм Зөя утравында тарихи һәйкәлләрне торгызып, саклау һәм киләчәккә тапшыру турында алдан ук В. Путин һәм Д. Медведев белән сөйләшеп куйган.
Үзенең президентлыкка чыкмаячагы турында рәсми белдерү ясаганнан соң, ул туп-туры Русия финанс министры А. Кудринга кергән. Монда бик зур чыгымнар таләп ителә, эш җитәрлек, бу минем өчен күңел эше, ди Миңтимер Шәймиев. Миңтимер Шәймиев, кирәк һәм мөмкин булган кадәр яңа президентка ярдәм итәргә җыена.
Матбугат очрашуында катнашкан журналистлар, президентның кәефе яхшы булуын, аның киләчәк турында илһамланып сөйләвенә игътибар иттеләр.
Шул да мәгълүм - Миңтимер Шәймиев берничә ел элек “Азатлык” радиосына Татарстанның 70 яшьлек президенты булуын теләмәве турында белдергән иде.
Шимбә көнне булган матбугат очрашуында Шәймиев шул хакта искә төшерде. Ул хакимияттә озаграк утырырга мәҗбүр булуын танып, яшь буын җитәкчеләргә юл бирергә кирәклеге хакында әйтте. Миңтимер Шәймиев, 25 яшеннән үк хакимият структурасында кешеләр белән идарә итә.
Кайберәүләр, Шәймиев сәламәтлеге какшау сәбәпле, яңа мөддәткә сайланмый, ди. Әмма президент бу фаразны кире какты. Ул өлкән яшьтә булуына карамастан, аның физик хәле һәм сәламәтлеге зарланырлык түгел.
Әйтергә кирәк, үзенең киләчәк тормышы турында Миңтимер Шәймиев яңа ел алдыннан “Интерфакс”ка биргән әңгәмәсендә дә ишарә итүен белдерде.
“Хакимият боҗрасыннан чыгу җиңел түгел”
Миңтимер Шәймиев журналистларга элек әйткән фикерен кабатлады. Җитәкче кеше хакимияткә күнегеп, аңа шушы “бозык”, "зәхмәт әйләнәсеннән" чыгу бик авыр, күпләр моңа сәләтле түгел, дигән иде ул "Интерфакс"ка. Ләкин кеше үзендә ихтыяр көче табып, вакытында тукталырга тиеш.
Шәймиевтан башка Татарстанны алып бару мөмкин түгел дип санаучыларга җавап биреп, гамәлдәге президент, Рөстәм Миңнехановның әзерлекле һәм нәкъ ул алып барган сәясәтне дәвам итәчәген әйтте. Чит төбәкләрдә яшәүче татарларның проблемнарын да булачак президент дөрес аңлый һәм милләттәшләр белән хезмәттәшлек, аларга ярдәм итү тукталмаячак.
Русиядәге хакимият реформасы
Миңтимер Шәймиев узган атнада Дәүләт думасы рәсие Б. Грызлов игълан иткән тәкъдимнәрне хупламавын һәм аларның тормышка ашмаячагын әйтте. Русия дәүләт шурасы утырышы алдыннан, журналистларга Миңтимер Шәймиев “татарстаннар моңа ризалашмаячак” дип белдергән. Кискен рәвештә ярлы төбәкләрне күршеләренә кушу һәм башлык атамаларын алыштыру хәзергә булмас, дип саный Минтимер Шәймиев. Русиягә яхшылык теләсәң, аның федератив төзелешен сакларга кирәк, ди гамәлдәге президент.
Бу тәкъдимнәрне күтәргән “Бердәм Русия” фиркасенең сәяси шурасында федерализмны яклап көрәш алып бару турындагы сорауга, Шәймиев тискәре җавап бирде. “Сәяси шурада калмыйм, гади фирка әгъзасы булуым мөмкин, анысын да уйларга кирәк”, диде Татарстан президенты.
“Үткән юлыбыз горурланырлык”
Миңтимер Шәймиев журналистлар белән бергә, мөстәкыйльлек өчен көрәш елларын, республика өчен хәтәр һәм җаваплы вакыйгаларны искә алды. Ул Татарстан үткән юл һәм тупланган тәҗрибә уңышлы дип саный. Башкарып чыгарга өлгермәгән эшләр турында сорауга җавап биреп, Миңтимер Шәймиев, күптеллеккә ирешү, туган телне, шул исәптән урыс һәм татар телләрен яхшы итеп өйрәнү, халыкара телләрне укыту әле җитәрлек дәрәҗәдә булмавын таныды.
“Бу эш белән торган саен күбрәк шөгыльләнергә кирәк, туган телне бигрәк тә балалар бакчасында һәм башлангыч сыйныфларда өйрәнүнең әһәмияте бәяләп бетермәслек, укытучылар үзләре укыткан балалар белән тел өйрәнүне аттестацияләп, югары уңышка ирешкәннәренә зур грантлар биреләчәк. Мондый казанышларга ирешүчеләрнең саны зур булса да, зур суммалар түләү өчен акча табу турында Татарстан хөкүмәте чара күрәчәк”, дип белдерде гамәлдәге президент.
Президентлыктан соң...
Президентның хәләл җефете Сәкинә ханым, ниһаять теләгенә ирешүенә сөенеп, узган төндә йокламаган да икән. Президентның уллары да әтиләренең җитәкчелектән китүенә канәгать булып, алдан килешеп куйганнар. Әмма Миңтимер Шәймиев Сәкинә ханымның өметләрен акламас кебек. Ул, өйдә һәм бакчада гына утырмыйча, мөһим проектларга тотынмакчы. Шәһри Болгар һәм Зөя утравында тарихи һәйкәлләрне торгызып, саклау һәм киләчәккә тапшыру турында алдан ук В. Путин һәм Д. Медведев белән сөйләшеп куйган.
Үзенең президентлыкка чыкмаячагы турында рәсми белдерү ясаганнан соң, ул туп-туры Русия финанс министры А. Кудринга кергән. Монда бик зур чыгымнар таләп ителә, эш җитәрлек, бу минем өчен күңел эше, ди Миңтимер Шәймиев. Миңтимер Шәймиев, кирәк һәм мөмкин булган кадәр яңа президентка ярдәм итәргә җыена.
Матбугат очрашуында катнашкан журналистлар, президентның кәефе яхшы булуын, аның киләчәк турында илһамланып сөйләвенә игътибар иттеләр.