2006ı yılnıñ berençe atnası uzdı da. Törkiä 2005 yılnı ekonomik uñışlar belän tämamladı, eksportta rekordqa ireşte. Şulay uq inflatsiä dä soñğı 37 yılda iñ tübän däräcägä töşte.
2006 yılğa Törkiä yaña Törek lirası belän kerde. Anıñ nulläre töşerelde. Şuña kürä xäzer ber Amerikan dolları 1 lira 30 tien, ber Euro - 1 lira 60 tien. 2005 yıl öçen iğlan itelgän statistik sannarğa kürä 2005 yılda küpläp satıp aluda inflatsiä nibarı 2.7%, waqlap sattıp aluda isä 7.7 % qa ğına üskän. Şulay itep xökümätneñ waqlap satıp aluda inflatsiäneñ köçen 8 % tiräsendä totaçaqbız digän wäğdäse artığı belän ğämälgä aşqan buldı.
Törkiä 2005 yılda 73 milliard 400 million dollarlıq tawar eksport itkän. Däwlät Ministrı Kürşad Tüzmen eksportta soñğı öç yılda yözdä-yöz artu kürenä dip belderde. Şulay itep, Törkiäneñ eksport ölkäsendä dönyada 22-nçe urınnı biläwe turında äytte. Tabiği, bolar Törek xökümäten gorurlandırğan, şatlandırğan sannar, ämma tege yaqtan, eksport üskän däräcädä xätta artığraq räweştä importnıñ üsüwe citdi problemağa äwerelä başladı. Ministr Tüzmenneñ farazına kürä import ta 115 milliard dollar bulğan. Dimäk import belän eksport arasında 41 milliard 600 million dollarlıq defizit bar. Moña äle 200 milliard dollardan artıq burıçlarnı östäsäk, iqtisad ölkäsendäge uñışqa tap ta töşkän bula. 10 protsent tiräsendäge eşsezlek tä başnı awırttıra. Ämma Tayyip Erdoğan citäkçelegendäge AK partiä xökümäteneñ soñgı öç yılda ekonomika ölkäsendä üzennän elekke xökümätlärdän uñışlıraq buluwı ber fakt. Läkin bu uñışnıñ cimeşläreneñ älegä kiñ küläm xalıq massalarına taralğanı yuq. Şul säbäple dä uramdağı keşe eşsezlek, qimmätçelek häm ekonomik iminsezlek turında zarlanuwın tuqtatmadı. Şiksez, 2006 yılda xökümät tağı da zurıraq uñışlarğa qul quyarğa teliäçäk. Bu ber ük waqıtta xalıqara xällärdän/täräqqiätlärdän dä bäyle bulaçaq.
Atna başında Rusiä belän Ukraina arasında tabiği gaz buyınça çıqqan nizağ Törkiäne dä bik qatı borçıdı. Mäğlüm, Ukraina Rusiä telägän bäyäne tüläwdän baş tartqaç, Gazprom Ukrainağa gaz tapşırunı tuqtattı. Ukraina aşa gaz alğan Macarstan, Avstriä kebek Avropa illärendä gaz miqdarı häm basımı kimegäç zur reaksiä tudı. Kief belän Mäskäv kileşkäç, krizis çişelde.
Törkiä gazınıñ 65%-ın Rusiädän ala. Şunıñ 1/3 öleşe Ukraina aşa, qalğanı Zängär Ağım ütkregeçe aşa Qara dinezne trubalar belän aşıp kilä. Ukraina-Rusiä gaz krizisı Törkiädä dä zur ızğışlar çığardı. “Menä energiä buyınça 65% ber ilgä bäyle bulsañ här daim qurqınıç astında qalasıñ, Ukraina bezgä sabaq” digän süzlär äytelde. Ukrainanıñ 1000 kubik metr gaz öçen 230$ tülärgä riza buluwı häm Gazprom räise urınbasarı Aleksandr Medvedevneñ “Törkiä bıyıl da 260$ tüläyäçäk” digän süzläre Törkiädä reaksiälär tudırdı. Tabigi, gaz bäyäseneñ artuwı qış aylarında watandaşlarnıñ kesälären buşaltaçaq.
Xökümät maddi yaqtan qänäğätländerä almasa da däwlät çinovniklarına ber kön östämä yal birep, küñel alırğa tırıştı. Şulay itep, Qorban Bäyräme yalı 9 köngä çıqtı. Barçağıznıñ bäyräme qotlı bulsın.
Äxtäm İbrahim, İstanbul
Törkiä 2005 yılda 73 milliard 400 million dollarlıq tawar eksport itkän. Däwlät Ministrı Kürşad Tüzmen eksportta soñğı öç yılda yözdä-yöz artu kürenä dip belderde. Şulay itep, Törkiäneñ eksport ölkäsendä dönyada 22-nçe urınnı biläwe turında äytte. Tabiği, bolar Törek xökümäten gorurlandırğan, şatlandırğan sannar, ämma tege yaqtan, eksport üskän däräcädä xätta artığraq räweştä importnıñ üsüwe citdi problemağa äwerelä başladı. Ministr Tüzmenneñ farazına kürä import ta 115 milliard dollar bulğan. Dimäk import belän eksport arasında 41 milliard 600 million dollarlıq defizit bar. Moña äle 200 milliard dollardan artıq burıçlarnı östäsäk, iqtisad ölkäsendäge uñışqa tap ta töşkän bula. 10 protsent tiräsendäge eşsezlek tä başnı awırttıra. Ämma Tayyip Erdoğan citäkçelegendäge AK partiä xökümäteneñ soñgı öç yılda ekonomika ölkäsendä üzennän elekke xökümätlärdän uñışlıraq buluwı ber fakt. Läkin bu uñışnıñ cimeşläreneñ älegä kiñ küläm xalıq massalarına taralğanı yuq. Şul säbäple dä uramdağı keşe eşsezlek, qimmätçelek häm ekonomik iminsezlek turında zarlanuwın tuqtatmadı. Şiksez, 2006 yılda xökümät tağı da zurıraq uñışlarğa qul quyarğa teliäçäk. Bu ber ük waqıtta xalıqara xällärdän/täräqqiätlärdän dä bäyle bulaçaq.
Atna başında Rusiä belän Ukraina arasında tabiği gaz buyınça çıqqan nizağ Törkiäne dä bik qatı borçıdı. Mäğlüm, Ukraina Rusiä telägän bäyäne tüläwdän baş tartqaç, Gazprom Ukrainağa gaz tapşırunı tuqtattı. Ukraina aşa gaz alğan Macarstan, Avstriä kebek Avropa illärendä gaz miqdarı häm basımı kimegäç zur reaksiä tudı. Kief belän Mäskäv kileşkäç, krizis çişelde.
Törkiä gazınıñ 65%-ın Rusiädän ala. Şunıñ 1/3 öleşe Ukraina aşa, qalğanı Zängär Ağım ütkregeçe aşa Qara dinezne trubalar belän aşıp kilä. Ukraina-Rusiä gaz krizisı Törkiädä dä zur ızğışlar çığardı. “Menä energiä buyınça 65% ber ilgä bäyle bulsañ här daim qurqınıç astında qalasıñ, Ukraina bezgä sabaq” digän süzlär äytelde. Ukrainanıñ 1000 kubik metr gaz öçen 230$ tülärgä riza buluwı häm Gazprom räise urınbasarı Aleksandr Medvedevneñ “Törkiä bıyıl da 260$ tüläyäçäk” digän süzläre Törkiädä reaksiälär tudırdı. Tabigi, gaz bäyäseneñ artuwı qış aylarında watandaşlarnıñ kesälären buşaltaçaq.
Xökümät maddi yaqtan qänäğätländerä almasa da däwlät çinovniklarına ber kön östämä yal birep, küñel alırğa tırıştı. Şulay itep, Qorban Bäyräme yalı 9 köngä çıqtı. Barçağıznıñ bäyräme qotlı bulsın.
Äxtäm İbrahim, İstanbul