İzrail premyer-ministrı Ariel Şaronnıñ çärşämbe kiçergän migä qan sawudan soñ xäle awır qala. Säğätlärçä däwam itkän operatsiä näticäsendä tabiblar qan sawunı tuqtata alğan, xäzer Şaronnıñ xäle totrıqlı, ämma citdi, dip xäbär itelä. Anıñ şulay kinät kenä İzrailneñ säyäsi tormışınnan çitläşüe ildä genä tügel, bar Yaqın Könçığışta bilgesezlek çorın başlap cibärä.
77 yäşlek Ariel Şaronnıñ xälen anı däwalawçı tabiblar şaqtıy qatlawlı dip bäyäli. Şaronnıñ xäle turında daimi mäğlümat birep torğan Şlomo Mor-Yosef, Yirusalimdäge Hadassah xastaxanäse mödire, soñğı belderüläreneñ bersendä bolay digän ide:
"Premyer-ministr Şaron soñğı säğätlärdä nevrologiä bülegeneñ can saqlaw bülegendä yata, anıñ xäle awır, ämma totrıqlı. Bar möhim işarälär, bar ülçämnär dä, şundıy qan sawu häm ozın operatsiädän soñ bulırğa tieşle däräcädä", di Şaron yatqan xastaxanä mödire. Anıñ süzlärenä qarağanda, premyer-ministr xäzerge waqıtta oyıtılğan xäldä yata häm aña yasalma sulış birelä.
Xastaxanä ğomumän Şaron awıruı turında mäğlümatnı şunda uq häm çikläwlärsez birep bara. Mor-Yosef, premyer-ministr xälendä nindi dä bulsa üzgäreş bula ikän, ul şunda uq İzrail watandaşlarına citkereläçäk, dip wäğdä itte.
İzrail xökümäte räiseneñ, yäğni de-facto ildäge töp citäkçeneñ xäle citdi buluına tağın şul da işarä itä - anıñ wäkalätläre xäzer waqıtlıça ğına bulsa da urınbasarı Ehud Olmertqa küçerelä. Şaronnıñ şulay kinät kenä qurqınıç awıru kiçerüe anıñ säyäsi yazmışı ğına tügel, bar Yaqın Könçığıştağı solıx eşläre kiläçäge ölkäsendä zur bilgesezlek uyata, häm İzrail-fälästin mönäsäbätläre xäzer nindi yünäleştä kitär digän borçulı sorawlar tudıra.
Ser tügel, soñğı yıllarda İzraildä şuşı mäs''älädä nindi dä bulsa qıyu adım yasarlıq berdänber qüwätle şäxes bulıp näq menä Ariel Şaron ğına qalğan ide. Häm ul üzeneñ şul abruın qayber bäxäsle çaralarğa baru öçen qullandı da. Sintäbr ayında İzrail Gaza sızığın tulısınça taşlap kitte. İzrail xalqı bu mäs''älädä ike öleşkä bülende diärgä bula, ämma Şaron andıy büleneştän qurıqmıy, yanawlar wä kisätülärgä iğtibar itmi Gazadan kitüne uñışlı ğına tögälläde. Moñardan tış ul, fälästinlelär belän solıxqa barı tik alarnıñ üz bäysez däwläten qorıp qına ireşep bula digän qaraşnı yaqlap çıqtı.
Qıyu, kötelmägän adımnarğa bara aluın Şaron uzğan yılda qayçandır üze ük qorğan "Likud" partiäsennän çığıp, yaña "Qadimä" partiäsen oyıştıruında da kürsätte. İnde şuşı martta uq uzaçaq knesset saylawları aldınnan mondıy adımğa baru zur täwäkkällek taläp itä, ämma elekke general añardan qurıqmadı. Fiker beleşü näticälärenä qarağanda, 120 urınlı knessetta anıñ "Qadimä" partiäse 42 urın yawlıy ala ide. Xäzer inde niçek bulır, monı äytep bulmıy.
İzrail xalqında yaqlaw qazanuın Şaronnıñ sizger realist buluı, häm berük waqıtta İzrail iminlegen bertuqtawsız qayğırtuı belän añlatalar. Bar-İlan universitetındağı Begin-Sadat strategik tikşerenülär üzäge belgeçe Bernard Susser:
"Ul Könbatış yardan da kitü öçen ide, monıñ şulay ikänlege bik yaxşı kürende. Anı saylawçılarnıñ kübese Şaronnı, töbäktä solıxqa ireşüdä uñğa-sulğa çayqalmıy salqın aqıl belän eş itüçe, taşlamalar yasağan oçraqta da monı bolay ğına eşlämiäçäk keşe itep kürä ", di Bernard Susser.
Fälästin yağı Ariel Şaronnıñ köçle şäxsiäten tanısa da, ul idarä itkän çorda solıxnı nığıtuda bernindi zur qazanış ta bulmadı, şuña kürä anıñ säyäsi mäydannan kitüe İzrail wä fälästinlelär kiläçäge öçen alay uq naçar xäbär bula almıy, dip belderä.
Kärim Kamal
"Premyer-ministr Şaron soñğı säğätlärdä nevrologiä bülegeneñ can saqlaw bülegendä yata, anıñ xäle awır, ämma totrıqlı. Bar möhim işarälär, bar ülçämnär dä, şundıy qan sawu häm ozın operatsiädän soñ bulırğa tieşle däräcädä", di Şaron yatqan xastaxanä mödire. Anıñ süzlärenä qarağanda, premyer-ministr xäzerge waqıtta oyıtılğan xäldä yata häm aña yasalma sulış birelä.
Xastaxanä ğomumän Şaron awıruı turında mäğlümatnı şunda uq häm çikläwlärsez birep bara. Mor-Yosef, premyer-ministr xälendä nindi dä bulsa üzgäreş bula ikän, ul şunda uq İzrail watandaşlarına citkereläçäk, dip wäğdä itte.
İzrail xökümäte räiseneñ, yäğni de-facto ildäge töp citäkçeneñ xäle citdi buluına tağın şul da işarä itä - anıñ wäkalätläre xäzer waqıtlıça ğına bulsa da urınbasarı Ehud Olmertqa küçerelä. Şaronnıñ şulay kinät kenä qurqınıç awıru kiçerüe anıñ säyäsi yazmışı ğına tügel, bar Yaqın Könçığıştağı solıx eşläre kiläçäge ölkäsendä zur bilgesezlek uyata, häm İzrail-fälästin mönäsäbätläre xäzer nindi yünäleştä kitär digän borçulı sorawlar tudıra.
Ser tügel, soñğı yıllarda İzraildä şuşı mäs''älädä nindi dä bulsa qıyu adım yasarlıq berdänber qüwätle şäxes bulıp näq menä Ariel Şaron ğına qalğan ide. Häm ul üzeneñ şul abruın qayber bäxäsle çaralarğa baru öçen qullandı da. Sintäbr ayında İzrail Gaza sızığın tulısınça taşlap kitte. İzrail xalqı bu mäs''älädä ike öleşkä bülende diärgä bula, ämma Şaron andıy büleneştän qurıqmıy, yanawlar wä kisätülärgä iğtibar itmi Gazadan kitüne uñışlı ğına tögälläde. Moñardan tış ul, fälästinlelär belän solıxqa barı tik alarnıñ üz bäysez däwläten qorıp qına ireşep bula digän qaraşnı yaqlap çıqtı.
Qıyu, kötelmägän adımnarğa bara aluın Şaron uzğan yılda qayçandır üze ük qorğan "Likud" partiäsennän çığıp, yaña "Qadimä" partiäsen oyıştıruında da kürsätte. İnde şuşı martta uq uzaçaq knesset saylawları aldınnan mondıy adımğa baru zur täwäkkällek taläp itä, ämma elekke general añardan qurıqmadı. Fiker beleşü näticälärenä qarağanda, 120 urınlı knessetta anıñ "Qadimä" partiäse 42 urın yawlıy ala ide. Xäzer inde niçek bulır, monı äytep bulmıy.
İzrail xalqında yaqlaw qazanuın Şaronnıñ sizger realist buluı, häm berük waqıtta İzrail iminlegen bertuqtawsız qayğırtuı belän añlatalar. Bar-İlan universitetındağı Begin-Sadat strategik tikşerenülär üzäge belgeçe Bernard Susser:
"Ul Könbatış yardan da kitü öçen ide, monıñ şulay ikänlege bik yaxşı kürende. Anı saylawçılarnıñ kübese Şaronnı, töbäktä solıxqa ireşüdä uñğa-sulğa çayqalmıy salqın aqıl belän eş itüçe, taşlamalar yasağan oçraqta da monı bolay ğına eşlämiäçäk keşe itep kürä ", di Bernard Susser.
Fälästin yağı Ariel Şaronnıñ köçle şäxsiäten tanısa da, ul idarä itkän çorda solıxnı nığıtuda bernindi zur qazanış ta bulmadı, şuña kürä anıñ säyäsi mäydannan kitüe İzrail wä fälästinlelär kiläçäge öçen alay uq naçar xäbär bula almıy, dip belderä.
Kärim Kamal