Ukraina Yuğarı radasınıñ sişämbedä xökümätne eşennän alunı yaqlap tawı birüe martta parlament saylawları ütkärergä äzerlängän şuşı ilne yänä xakimiat krizisı çorına kertergä tora. Xökümätkä qarşı tawış birü bu yulı elekke köndäşlärne - qayçandır prezident Yuçenko belän bergä bulğan Yuliä Timoşenkonı xäzerge oppozitsiä citäkçese Viktor Yanukoviç belän berläşterde.
Parlamentnıñ sişämbe qararına Ukraina prezidentı üz qaraşın yäşermi, çärşämbedä ul Qazağstan başqalası Astanada bu xaqta bolay dide:
"Kiçäge qarar añlaşılmıy, mantiqqa sıymıy häm döres tügel, parlament saylawlarına 80 kön qalğanda Ukraina andıy qararğa layıq tügel, minemçä, ul barı tik ildäge wäzğiatne totrıqsızlandıruğa ğına xezmät itä", dip bäyäli Ukraina prezidentı Viktor Yuçenko, Yuğarı radanıñ xökümätne urınınnan alu turındağı qararın.
Deputatlar Yuri Yexanurov xökümäten, uzğan atnada ul Rusiä belän gaz ölkäsendä kileşügä ireşep, Ukrainanıñ iminlek mänfäğätlärenä qurqınıç tudırdı, dip ğäyepli. Prezident häm premyer-ministr isä Mäskäw belän ireşelgän kileşü zur diplomatik ciñü bulıp tora, di.
Yuğarı radada ğäyepläwlärgä xökümätne Yexanurov aldınnan citäklägän Yuliä Timoşenko da quşıldı. Äflisun inqilabı waqıtında Yuçenko belän bergä bulğan, annarı xökümätne çitäklägän Timoşenko sintäbr ayında şul urınınnan kitärgä mäcbür qalğan ide. Şunnan soñ şuşı ike şäxes arasında tatulaşu söyläşüläre barsa da, sişämbe tawış birü Yuçenko häm Timoşenko yullarınıñ inde kiseşmäslek itep ayırluına işarä itä.
"Bügen eşlängän härnärsä dä döres ide. Ğinwarnıñ 1-ennän yaña wäkälätlärgä iä bulğan parlament üzeneñ ildäge xällär öçen, şul isäptän gaz bazarındağı wäzğiat öçen dä cawaplılığın toya başladı", dip añlata Yuğarı radanıñ qararın Yuliä Timoşenko.
Yexanurov xökümätenä ışanmawnı parlamentta Timoşenko blogı ğına tügel, prezident Yuçenkonıñ töp köndäşe Viktor Yanukoviç citäklägän Töbäklär partiäse dä yaqladı. Ğomumän, şul qarar öçen 250 deputat tawış birde, alar arasında Berläşkän sotsial-demokratlar partiäse, kommunistlar, Rada citäkçese Volodimir Litvin tarafdarları da bar ide.
Timoşenko, Yanukoviç häm Mäskäwgä qarağan Litvinneñ säyäsi berektäşlär buluı mömkin eş kürenmi, alar törle qaraşta toruçılar, läkin şuşı öç citäkçene bu yulı prezident Yuçenkoğa qarşı toru berläştergän bulsa kiräk. Kievtäge tikşerenü üzäklärneñ bersen citäklägän Oleksandr Suşko şulay dip uylıy:
"Minemçä, bu üz omtılışıların, säyäsi ımsınuların çınğa aşıra almağannarnıñ üç aluına oşap tora. Biredä Kuçmanıñ elekke xakimiate häm qayçandır äflisün inqilabın citäklägän Yuliä Timoşenko törkemnäreneñ mänfäğätläre ber-bersenä turı kilde", di Oleksandr Suşko.
İkençe ber Kiev belgeçe, Rozumkov üzägendä eşläwçe Yuri Yakimenko, bolarnıñ barısı da saylawlarğa äzerlek belän bäyle, dip isäpli:
"Minemçä, xäzer inde bar täräqqiat tä saylawlarğa bäyle bulaçaq. Beryaqtan prezident häm anıñ tarafdarları parlamentnı kisken tänqit itäçäk, ikençe yaqtan, oppozitsiä xökümät wä prezidentnı pıçratırğa tırışaçaq", di Yakimenko.
Bu tartqalaşu çärşämbedä dä däwam itte - prezident yaqlı "Naşa Ukraina" törkeme Yuğarı radada, xökümätkä qarşı tawış birüne oyıştıru xoquqı yuq ide dip, parlament räise Volodimir Litvinne urınınnan alırğa tırışıp qaradı, ämma uñışqa ireşmäde. Ä inde Yuri Yexanurov citäkçelegendäge xökümät, sişämbe könge tawış birüdän soñ beraz yuğalıp qalsa da, çärşämbedä üz eşen berni bulmağanday däwam itäçägen belderde.
Kärim Kamal
"Kiçäge qarar añlaşılmıy, mantiqqa sıymıy häm döres tügel, parlament saylawlarına 80 kön qalğanda Ukraina andıy qararğa layıq tügel, minemçä, ul barı tik ildäge wäzğiatne totrıqsızlandıruğa ğına xezmät itä", dip bäyäli Ukraina prezidentı Viktor Yuçenko, Yuğarı radanıñ xökümätne urınınnan alu turındağı qararın.
Deputatlar Yuri Yexanurov xökümäten, uzğan atnada ul Rusiä belän gaz ölkäsendä kileşügä ireşep, Ukrainanıñ iminlek mänfäğätlärenä qurqınıç tudırdı, dip ğäyepli. Prezident häm premyer-ministr isä Mäskäw belän ireşelgän kileşü zur diplomatik ciñü bulıp tora, di.
Yuğarı radada ğäyepläwlärgä xökümätne Yexanurov aldınnan citäklägän Yuliä Timoşenko da quşıldı. Äflisun inqilabı waqıtında Yuçenko belän bergä bulğan, annarı xökümätne çitäklägän Timoşenko sintäbr ayında şul urınınnan kitärgä mäcbür qalğan ide. Şunnan soñ şuşı ike şäxes arasında tatulaşu söyläşüläre barsa da, sişämbe tawış birü Yuçenko häm Timoşenko yullarınıñ inde kiseşmäslek itep ayırluına işarä itä.
"Bügen eşlängän härnärsä dä döres ide. Ğinwarnıñ 1-ennän yaña wäkälätlärgä iä bulğan parlament üzeneñ ildäge xällär öçen, şul isäptän gaz bazarındağı wäzğiat öçen dä cawaplılığın toya başladı", dip añlata Yuğarı radanıñ qararın Yuliä Timoşenko.
Yexanurov xökümätenä ışanmawnı parlamentta Timoşenko blogı ğına tügel, prezident Yuçenkonıñ töp köndäşe Viktor Yanukoviç citäklägän Töbäklär partiäse dä yaqladı. Ğomumän, şul qarar öçen 250 deputat tawış birde, alar arasında Berläşkän sotsial-demokratlar partiäse, kommunistlar, Rada citäkçese Volodimir Litvin tarafdarları da bar ide.
Timoşenko, Yanukoviç häm Mäskäwgä qarağan Litvinneñ säyäsi berektäşlär buluı mömkin eş kürenmi, alar törle qaraşta toruçılar, läkin şuşı öç citäkçene bu yulı prezident Yuçenkoğa qarşı toru berläştergän bulsa kiräk. Kievtäge tikşerenü üzäklärneñ bersen citäklägän Oleksandr Suşko şulay dip uylıy:
"Minemçä, bu üz omtılışıların, säyäsi ımsınuların çınğa aşıra almağannarnıñ üç aluına oşap tora. Biredä Kuçmanıñ elekke xakimiate häm qayçandır äflisün inqilabın citäklägän Yuliä Timoşenko törkemnäreneñ mänfäğätläre ber-bersenä turı kilde", di Oleksandr Suşko.
İkençe ber Kiev belgeçe, Rozumkov üzägendä eşläwçe Yuri Yakimenko, bolarnıñ barısı da saylawlarğa äzerlek belän bäyle, dip isäpli:
"Minemçä, xäzer inde bar täräqqiat tä saylawlarğa bäyle bulaçaq. Beryaqtan prezident häm anıñ tarafdarları parlamentnı kisken tänqit itäçäk, ikençe yaqtan, oppozitsiä xökümät wä prezidentnı pıçratırğa tırışaçaq", di Yakimenko.
Bu tartqalaşu çärşämbedä dä däwam itte - prezident yaqlı "Naşa Ukraina" törkeme Yuğarı radada, xökümätkä qarşı tawış birüne oyıştıru xoquqı yuq ide dip, parlament räise Volodimir Litvinne urınınnan alırğa tırışıp qaradı, ämma uñışqa ireşmäde. Ä inde Yuri Yexanurov citäkçelegendäge xökümät, sişämbe könge tawış birüdän soñ beraz yuğalıp qalsa da, çärşämbedä üz eşen berni bulmağanday däwam itäçägen belderde.
Kärim Kamal