Törkiädä qoş kizüe qotqığa säbäp buldı

Törkiädäge qoş kizüwe turında här kön sayın işetep torasızdır. Bar dönyada kebek, Törkiäneñ üzendä dä şuşı mania keşelärne qurquğa saldı. Bu mania qoşlarnı küpläp üterügä dä kiterde, meskennär çirleme tügelme - kem dä isäpläşmi. Panika digän närsä şul ikän, üzeñä qurqınıç dip adäm balası genosidtan da saqlanmıy. Ber ara tanalarnı da şulay ütergänär ide. Döres genosid keşe törenä qarşı eşlängän cinayät, ämma terlekne, qoşlarnı, cänleklärne küpläp üterügä dä ber termin tabılsa, naçar bulmas. Çönki bu tuqtamayaçaq buluğa oxşıy.

Här zıyannan beräwlär fayda kürä, Törkiädä bu balıqçılar belän itçelär. İkençe yaqtan, qoş kizüwe turizğa da zur orım yasayaçaq. Dönya Sälämätlek Oyışması anda qoş gribı bar, monda bar dip belderep tora. Anıñ nindi zur komandası bar dip keşe qayçaq şaqqata. Inde bu xastalıq Törkiädä tawıq näslen beteräçäk buluğa oxşıy. Monnan soñ Töreklär boday, törle yäşelçä sortların kertkän kebek qoş-qort sortların da könbatış illärennän kertärlär dip uylarğa mömkin. Şulay itep Törkiäneñ cirle näsellärennän tawıq ta qalmawı ixtimal. Asılda bu qoş kizüwe elektän dä bula ide, ämma nigäder bıyıl bu mäsälä bik küpertelde. Inde kiñ küläm mäğlümät äsbapları ber mäsäläne tellärenä sağız itsälär, eşeñ bette.



Törek-Rus mönäsäbätlärendä yaña küreneş

Törek-Rus mönäsäbätläre soñğı 15 yılda bik täräqqi itte. Törek şirkätläre belän eşçeläre Rusiäneñ törle öleşlärendäge proyektlarda eşli başladılar. Şulay uq qayber Rus şirkätläre Törkiädä üz eş urınnarın açtılar. İke il arasında "çumadan säwdäse" digän säwdä dä mönäsäbätlärne kiñäytte, östäwenä Törkiägä küp sanda Rus turistı kilä başladı. Bu mönäsäbätlär ike xalıqnı ber berenä yaqınlaştırdı dip äytergä bula. Ğasırlar buyı suğışıp torğan bu ike xalıq arasında baytaq qatnaş niqäxlär dä barlıqqa kilä başladı. Menä Törkiäneñ turistik rezortlarınnan Antalyada Töreklär belän öylängän meñ tiräsendä Rus xatını bar ikän.

‘Radikal’ gazetasınıñ 16 Ğinwar sanında yazuwına kürä, Antalya, Alanya, Side häm Kemergä Rus xatın-qızları ekonomik säbäplärdän kilgännär. Alarnıñ küpçelege dä, Rus turistlar küp bulu säbäple, turizm sektorında eşlilär. Läkin eşli alu öçen röxsät kiräk. Monıñ iñ qulay yulı isä ber Törek belän öylänü. Üze dä şuşı yul belän 1990 yılda Antalyaga kilep urnaşqan Vera Büyükayvaz Rus xatın-qızları arasında yardämläşü buldıru öçen “Rus kilennär oyışmasın” tözü eşenä kereşkän. Vera şulay itep Rus xatın-qızların törle awırlıqlardan, misal öçen, köçläp fahişä buludan saqlamaqçı. Bu da medalneñ ikençe yağı.

‘Radikal’ gazetasınıñ 17 Ğinwar sanında “ire Rusiädä canwarğa äwerelde” digän isem astında ber intervyü basılıp çıqtı. Süz ber Törek ireneñ Rusiä belän Ukrainada eşlägän waqıtında Rus xatınnarı belän macaraları turında bara. İntervyü birgän xatın bolay di: “Rusiädä üzemne fäxeşxanädä kebek xis ittem... Ber cirgä barabız, irem küzen xatın-qızlardan alalmıy. Gel minem belän talaşa. Elektän yuınırğa yartamağan keşe här kön duş ala başladı.” Jurnalist “Rus xatınnarı belän üzegezne çağıştırsağız ni äytä alasız?” digäç,” Berençedän alar bik matur. Tik mineke genä tügel, ä tözü şirkätendäge Törek eşçeläreneñ küpçelege ayrılıştılar. Kübese Rus qızları belän öylände...Rus xatın-qızları Törek irlären qotırtalar” digän cawap qaytara. Menä sezgä ike xalıq arasındağı mönäsäbätlärneñ başqa ber sotsial küreneşe.

Äxtäm İbrahim, İstanbul