Uzğan atna azağında Quşma Ştatlarda Bush xökümäte İrannıñ atom qorılmalarına hawa höcümnäre äzerli, digän xäbär dönya kürgän ide. Aq yort andıy plannar buluın kire qaqtı, häm İrannıñ atom programması tiräsendäge problemanı xäl itüdä töp iğtibar diplomatiägä birelä, dip belderde. Britan tışqı eşlär ministrı Jack Straw da andıy höcümnär ideäsen "çep-çi diwanalıq" dip atadı.
Amerikan xökümäteneñ İrandağı atom qorılmalarına hawa höcümnäre yasarğa cıyınuı xaqında "New Yorker" atnalığı xäbärçese Seymour Hersh yazıp çıqqan ide, ul xätta, monıñ öçen taktik atom qoralı qullanıla ala, dip tä belderde. Andıy ixtimalnıñ tikşerelüe xaqında yäkşämbe könne "Washington Post" ta xäbär itte.
Ämma şul uq könne räsmi Washington bolarnıñ barısın da tuzğa yazmağan süzlär dip, İran tiräsendäge kierenkelekne xäl itü eşendä üzeneñ diplomatik yullarğa tuğrılığın belderde. Prezident Bushnıñ kiñäşçese Dan Bartlett, prezident östenlekne, bar dönya tanığan şuşı problemağa diplomatik çişeleş tabuğa birä, dip äytte. Ämma küzätüçelär, "New Yorker"da dönya kürgän mäğlümatnıñ törle yaqları bula ala, digän qaraşta. Jenevadağı İminlek säyäsäte üzägeneñ mödire Shahram Chubin:
"Seymour Hersh eztabar jurnalist bulğanğa kürä, anıñ här yazğanı döres dip äytep bulmıy, ämma biredä şunısı möhim - bu, amerikannarnıñ diplomatik alımnar uñmağan oçraqta citdi töstä xärbi ixtimalnı tikşerüen kürsätkän işarälärneñ berse bulıp tora", di Shahram Chubin.
"New Yorker" mäqäläsendä, xäzerge häm elekke yuğarı amerikan räsmilärenä tayanıp, prezident Bushnıñ möqätdäs ber maqsatı bulıp İrandağı xakimiatne üzgärtü tora, dielä. Küzläw eşläre belän şöğellängän elekke ber xezmätkär Seymour Hersh mäqäläsendä, amerikan xökümätendäge qayberäwlär İrannıñ xäzerge prezidentı Mäxmüt Äxmädinecadne yaña ber Adolf Hitler itep kürä, şuña da, ägär dä ul atom qoralına iä bulsa, bu yaña dönya suğışına kitermäsme, digän soraw quya, dielä.
Chubin fikerençä, Quşma Ştatlar citäkçelegeneñ bügenge qaraşı şundıy ki, İranğa ğomumän ışanıp bulmıy, xakimiatkä Äxmädinecad kilgännän birle bigräk tä:
"Washington İran belän bulğan problema nigezendä Tährannıñ atom ımsınuları ğına tügel, ä anıñ Yaqın Könçığıştağı säyäsäte, Xämasnı, Xizbullanı yaqlawı yata, häm İranda xakimiat üzgärmi torıp, bu da üzgärmäyäçäk dip uylıy", di Shahram Chubin.
"Washington Post"tağı mäqälädän kürengänçä, Quşma Ştatlarnıñ yaqın aralarda İrandağı atom qorılmalarına xärbi höcümnär yasawı ikele, ämma Washington İranğa şulay itep üzeneñ täwäkällegen, kiräk bula qalsa köç qullanuğa da barırğa äzer toruın kürsätä.
Xärbi tıqşınunıñ kön tärtibendä bötenläy tormawın düşämbedä Yewropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek başlığı Javier Solana da äytte:
"Min "New Yorker"dağı mäqäläne uqıdım, minemçä, anıñ çınbarlıq belän bernindi dä urtaqlığı yuq. Pentagonda, anıñ eşendäge törle dairälärdä nilär bulıp yatqanın min belmim, läkin şunı äytä alam - xärbi çaralar bötenläy qaralmıy", di Javier Solana İrannıñ atom qorılmalarına hawa höcümnäre yasaw ixtimalı xaqında.
İran isä bar bu şawşunı Quşma Ştatlar tarafınnan üzenä qarşı başlap cibärelgän psixologik suğış dip bäyäli, monıñ artında Washingtonnıñ näfräte häm berni dä eşli almawı yata, dip belderä.
Kärim Kamal
Ämma şul uq könne räsmi Washington bolarnıñ barısın da tuzğa yazmağan süzlär dip, İran tiräsendäge kierenkelekne xäl itü eşendä üzeneñ diplomatik yullarğa tuğrılığın belderde. Prezident Bushnıñ kiñäşçese Dan Bartlett, prezident östenlekne, bar dönya tanığan şuşı problemağa diplomatik çişeleş tabuğa birä, dip äytte. Ämma küzätüçelär, "New Yorker"da dönya kürgän mäğlümatnıñ törle yaqları bula ala, digän qaraşta. Jenevadağı İminlek säyäsäte üzägeneñ mödire Shahram Chubin:
"Seymour Hersh eztabar jurnalist bulğanğa kürä, anıñ här yazğanı döres dip äytep bulmıy, ämma biredä şunısı möhim - bu, amerikannarnıñ diplomatik alımnar uñmağan oçraqta citdi töstä xärbi ixtimalnı tikşerüen kürsätkän işarälärneñ berse bulıp tora", di Shahram Chubin.
"New Yorker" mäqäläsendä, xäzerge häm elekke yuğarı amerikan räsmilärenä tayanıp, prezident Bushnıñ möqätdäs ber maqsatı bulıp İrandağı xakimiatne üzgärtü tora, dielä. Küzläw eşläre belän şöğellängän elekke ber xezmätkär Seymour Hersh mäqäläsendä, amerikan xökümätendäge qayberäwlär İrannıñ xäzerge prezidentı Mäxmüt Äxmädinecadne yaña ber Adolf Hitler itep kürä, şuña da, ägär dä ul atom qoralına iä bulsa, bu yaña dönya suğışına kitermäsme, digän soraw quya, dielä.
Chubin fikerençä, Quşma Ştatlar citäkçelegeneñ bügenge qaraşı şundıy ki, İranğa ğomumän ışanıp bulmıy, xakimiatkä Äxmädinecad kilgännän birle bigräk tä:
"Washington İran belän bulğan problema nigezendä Tährannıñ atom ımsınuları ğına tügel, ä anıñ Yaqın Könçığıştağı säyäsäte, Xämasnı, Xizbullanı yaqlawı yata, häm İranda xakimiat üzgärmi torıp, bu da üzgärmäyäçäk dip uylıy", di Shahram Chubin.
"Washington Post"tağı mäqälädän kürengänçä, Quşma Ştatlarnıñ yaqın aralarda İrandağı atom qorılmalarına xärbi höcümnär yasawı ikele, ämma Washington İranğa şulay itep üzeneñ täwäkällegen, kiräk bula qalsa köç qullanuğa da barırğa äzer toruın kürsätä.
Xärbi tıqşınunıñ kön tärtibendä bötenläy tormawın düşämbedä Yewropa Berlegeneñ tışqı säyäsät wä iminlek başlığı Javier Solana da äytte:
"Min "New Yorker"dağı mäqäläne uqıdım, minemçä, anıñ çınbarlıq belän bernindi dä urtaqlığı yuq. Pentagonda, anıñ eşendäge törle dairälärdä nilär bulıp yatqanın min belmim, läkin şunı äytä alam - xärbi çaralar bötenläy qaralmıy", di Javier Solana İrannıñ atom qorılmalarına hawa höcümnäre yasaw ixtimalı xaqında.
İran isä bar bu şawşunı Quşma Ştatlar tarafınnan üzenä qarşı başlap cibärelgän psixologik suğış dip bäyäli, monıñ artında Washingtonnıñ näfräte häm berni dä eşli almawı yata, dip belderä.
Kärim Kamal