Tөrkiädän Atnalıq Küzätü

Milliyet gazetasınıñ 20-nçe Aprildä xäbär itüwençä, Tөrkiäneñ kөnyaq-kөnçığış rayonında xärbi aktivlıq bar. Cirle Kөçlär Komandirlığının waqıtlıça Ğıyraqqa çiktäş Şırnakqa küçäçäge turında raslanmağan qayber xäbärlär bar. Şuşı Komandirlıq belän dürt aydan soñ General ştab başlığı itep bilgelänäçäk Cirle Kөçlär Komandirı armiä generalı Yaşar Büyükanıt yulbaşçılıq itäçäk ikän. Haber Türk agenturasınıñ belderüwenä kürä, Tөrek Qorallı Kөçläre PKK terorın tөbe tamırınnan tazartu mäqsatı belän xäl itkeç operatsiä başlaw өçen äzerleklären betergän. Xärbi operatsiädä vazıyfa alaçaq ofitserlarğa qayda bulaçaqları turında ämerlär cibärelgän. Kayseridän kilgän xärbi berleklär Hakkarineñ Yüksekova belän Şemdinle, Ispartadan kilgän xärbi berleklär isä Çukurca häm Boludan kilgän xärbi berleklär Ğıyraq çigendäge Şırnakqa urnaştırıldılar. Şuşı rayonğa ber ük waqıtta tankalar, tuplar häm ammunitsiä transportı da däwam itä. Tulayım 240 meñgä ireşäçäk şuşı xärbi berleklär kөnyaq-kөnçığışta Diyarbakırda urnaşqan Hawa Kөçläreneñ xärbi oçqıçları yardäme belän operatsiälär alıp baraçaqlar. Bu büleklär PKK partizannarınıñ bazaları oyalanğan dip isäplängän tөnyaq Ğıyraqqa da ütep kererlärme älegä bilgele tügel, ämma zur ixtimal. Ber ük waqıtta teror belän kөräş өçen maxsus qanun proyektı da Millät Mäclesendä tizlek belän tikşerelä başlandı, ul da ozaqlamıy qanunnaşaçaq dip kөtelä. Menä PKK-ğa qarata xärbi operatsiä dä şuşı qanun çığıp, AQŞ tışqı eşlär ministere Condolace Riceneñ Ankarağa räsmi vizitınnan soñ başlayaçaq digän prognozlar da bar.

Qısqası soñğı waqıtlarda Tөrkiäneñ ğomümän küpçelek Kөrdlär yäşägän kөnyaq-kөnçığış häm kөnçığış rayonnarında mitingalarda PKK-nı yaqlağan şiğarlarnıñ kütärelüwe, qırlıq rayonnarda PKK partizannarı belän imenlek kөçläre arasında bäreleşlär artuwı, PKK quyğan minalarda xärbilärneñ hälak buluwı, zur şähärlärdä, şul isäptän İstanbulda da bombalar şartlap, baytaq keşeneñ cäräxätlänüwe ilküläm teror qurquwı xasıyl itte. Şul säbäple xätta Kөrdlär pozitsiäsen yaqlawçı Premier Erdoğan da qatı eçtälekle çığışlar belän terornı häm alarnı yaqlawçılarnı tänqit itä başladı. Anıñ bu pozitsiäse kөnbatış mätbuğatı tarafınnan Premier millätçelek yulına bastı dip bäyälände. AQŞ jurnalı “Newsweeknıñ” bu turıdağı Owen Matthews mäqaläse “Erdoğan tawış alu өçen Avropa Berlege yulınnan yıraqlaşa” dip atala. Grek gazetası “Ta Neada” İrini Karanasopulunıñ 13-nçe Aprildä dөnya kürgän mäqaläsendä “ Tөrkiädäge täräqqiätlär Afinanı qurqıta” dielgän. Çit il gazetalarınıñ mondıy bäyälär birüwendä Premier Erdoğannıñ PKK-ğa qarata qatı süzlär äytüwe säbäpçe dip kürsätelä. Çөnki şuluq Erdoğan monnan ber-ike ay elek Tөrkiäneñ Kөrdlär probleması bar dip äytkän ide. Xäzer anıñ soñğı çığışları, yaña teror qanunı çığaru өçen säyäsi eşcänlek, Cirle Kөçlär Komandirı Büyükanıt belän oçraşuwı, xätta soñğı ber ike kөn sırxaw dip өyennän çıqmawı häm monnan älek bilgelängän qayber oçraşularınnan waz kiçüwe xärbi өlkädä citdi täräqiätlär bulaçağına işarä itä.

Ğabdulla Tuqaynıñ 120-nçe yılı uñayı belän Tөrkiädä dä qayber mädäni eşçänleklär alıp barıla başlawı diqqätle cälep itä. 14-nçe Aprildä Ankarada Tuqayğa bağışlanğan ber cıyılış ütkärelde. 19-nçı Aprildä isä säğat 22.40’ta Tөrek täläviziäseneñ TRT İnt kanalında maxsus programa buldı. Programağa Tөrkiädä Tuqay turında niçä yıllar elek dokratura dissertatsiäsen yaqlağan Prof. Dr. Fatma Özkan belän Dөnya Tatarlar Ligası citäkçese Dr. Gönül Pultar qatnaştılar. Monnan tış internet bitlärendä dä Tuqay belän bäyläneşle xäbärlär yışaydı. Ruşaniya Altay Tuqay turında şiğerlär yazğannar arasında konkurs uzdırılaçağı turında belderde. İstanbuldağı Tatarstan Respublikasınıñ Tөrkiä Respublikasındağı wäkalätle wäkilçelege dä 2nçe Yündä Tuqay konferentsiäse häm konsertı oyıştırırğa äzerlänä.

Äxtäm İbrahim, İstanbul