Sişämbedä BMO İminlek Şurasınıñ biş daimi ağzasınıñ häm Germaniäneñ qatnaşı beäln äzerlängän täqdim Teheranda İran xakimiätlärenä tapşırıldı. Bu täqdim İrannıñ atom energiäse programmasınıñ qayber aspektların tuqtatuı, ğadi itep äytkändä atom qoralı eşläp çığarmauı öçen yasaldı. İran räsmiläreneñ bu täqdimne citdi tikşerergä väğdä itülären Washington uñay işarä dip bäyäläde.
Ölkän İran räsmiläre täqdim itelgän paket turında qayber cılı süzlär äyttelär. Atom mäsäläse buyınça baş väkil Ali Laricani täqdimdä uñay adımnar bar, läkin töşerelep qaldırılırğa tieşle öleşlär dä yuq tügel dip äytte. Tışqı eşlär ministere Manuçexr Mottaki İran tädimnärne citdi tikşeräçäk dip belderde. Mondıy belderülär kileşüçän. İran moña çaqlı atom programmasın tuqtatuı öçen yasalğan täqdimnärne ğädättä şunduq kire qağıp kilgän ide. AQŞ ta yomışağıraq tonda söyli başladı. Prezident Buş Texasnıñ Laredo şähärendä yasağan çığışında İrannıñ berençe reaksiäsenä optemistik bäyä birde.
"Bu uñay dip uylıym. Min bu mäsäläne diplomatiä arqılı cişärgä telim häm, Havier Solananıñ İranlılarğa, Amerika, Rusiä, Qıtay , Britaniä, Fransiä häm Germaniä bu problemanı xäl qılırğa telilär digän kündermäne tapşıruna raxmätlemen."
Älegä täqdimnärneñ eçtälege bilgele tügel. Qayber mäğlümätlärgä kürä, anda atom qoralı eşlävne qıyınlaştırğan ciñel sulı atom reaktorın tözügä yardäm itü , Dönya Sävdä Oyışmasına kerüne yaqlau , törle texnologik transfer häm sävdägä qarağan täqdimnär bar. Şuşı täqdim möhim ber mäsälädä elekkelärennän ayırıla. Washington Post gazetası qayber amerikan häm yevropa räsmiläreneñ, bu täqdimdä İrannıñ üz cirendä urannı bayıtu mömkinlege mäsäläse açıq qaldırılğan digän süzlären sitat itep kiterä. Könbatış elegeräk İran Uran bayutunı tulısınça tuqtatırğa tieş dip taläp itep kilgän ide. İseme äytelmägän räsmi şäxes läkin İran Xalıqara Atom Energiäse agentlığınıñ häm BMOsı İminlek Şurasınıñ barlıq şartların da ütärgä tieş bulaçaq dip beldergän. AQ Yort süzçese Şon McCormick täqdimnärneñ eçtälegen faş itne kire qaqtı häm jurnalistlarn raslanmağan xäbärlärne taratudan saq bulırğa çaqırdı.
"Bugen İran xäkümätenä täqdim itelgän paketta häm etärüçe häm çiklävçe çaralar bar. İran xäkümätenä ike yulnıñ bersen saylau mömkinlegen birä Söyläşülär yulın yäisä küberäk izolätsiägä kerüne."
AQŞ İrannı uran bayıtudan vaz kiçep söyläşülär östälenä utırırğa üstämä qızıqsındıru çarası bularaq Fransiä, Germaniä häm Britaniä belän bergä Teheran belän turıdan-turı söyläşülärdä qatnaşaçağın beldergän ide. Buş moña qağılıp bolay dide.
"İranlılarnıñ bezneñ täqdimne citdi itep qabul itep itmävlären kürerbez. Alar saylarğa tieş. Min alar kontrol itü mömkin bulğan bayıtu eşen tuqtatqan xäldä, AQŞnıñ alar belän ber östälgä utırıp söyläşäçägen äytkän idem."
AQŞnıñ İrannı turıdan-turı söyläşü partnerı dip qabul itüe Teherannıñ statutın kütärer häm anıñ östenleklär dä, çiklävlär dä bulğan täqdimnär paketın qabul itüen ciñeläyter ide. AQŞ İrannıñ aylar tügel, ä atnalar eçendä cavap birüen teli.
Färit İdelle, Praga.
"Bu uñay dip uylıym. Min bu mäsäläne diplomatiä arqılı cişärgä telim häm, Havier Solananıñ İranlılarğa, Amerika, Rusiä, Qıtay , Britaniä, Fransiä häm Germaniä bu problemanı xäl qılırğa telilär digän kündermäne tapşıruna raxmätlemen."
Älegä täqdimnärneñ eçtälege bilgele tügel. Qayber mäğlümätlärgä kürä, anda atom qoralı eşlävne qıyınlaştırğan ciñel sulı atom reaktorın tözügä yardäm itü , Dönya Sävdä Oyışmasına kerüne yaqlau , törle texnologik transfer häm sävdägä qarağan täqdimnär bar. Şuşı täqdim möhim ber mäsälädä elekkelärennän ayırıla. Washington Post gazetası qayber amerikan häm yevropa räsmiläreneñ, bu täqdimdä İrannıñ üz cirendä urannı bayıtu mömkinlege mäsäläse açıq qaldırılğan digän süzlären sitat itep kiterä. Könbatış elegeräk İran Uran bayutunı tulısınça tuqtatırğa tieş dip taläp itep kilgän ide. İseme äytelmägän räsmi şäxes läkin İran Xalıqara Atom Energiäse agentlığınıñ häm BMOsı İminlek Şurasınıñ barlıq şartların da ütärgä tieş bulaçaq dip beldergän. AQ Yort süzçese Şon McCormick täqdimnärneñ eçtälegen faş itne kire qaqtı häm jurnalistlarn raslanmağan xäbärlärne taratudan saq bulırğa çaqırdı.
"Bugen İran xäkümätenä täqdim itelgän paketta häm etärüçe häm çiklävçe çaralar bar. İran xäkümätenä ike yulnıñ bersen saylau mömkinlegen birä Söyläşülär yulın yäisä küberäk izolätsiägä kerüne."
AQŞ İrannı uran bayıtudan vaz kiçep söyläşülär östälenä utırırğa üstämä qızıqsındıru çarası bularaq Fransiä, Germaniä häm Britaniä belän bergä Teheran belän turıdan-turı söyläşülärdä qatnaşaçağın beldergän ide. Buş moña qağılıp bolay dide.
"İranlılarnıñ bezneñ täqdimne citdi itep qabul itep itmävlären kürerbez. Alar saylarğa tieş. Min alar kontrol itü mömkin bulğan bayıtu eşen tuqtatqan xäldä, AQŞnıñ alar belän ber östälgä utırıp söyläşäçägen äytkän idem."
AQŞnıñ İrannı turıdan-turı söyläşü partnerı dip qabul itüe Teherannıñ statutın kütärer häm anıñ östenleklär dä, çiklävlär dä bulğan täqdimnär paketın qabul itüen ciñeläyter ide. AQŞ İrannıñ aylar tügel, ä atnalar eçendä cavap birüen teli.
Färit İdelle, Praga.