Comğa könne Brüsseldä Yewropa Berlege illäreneñ yuğarı citäkçeläre ike könlek oçraşuın tögälläde. Şuşı cıyın Berlek öçen äzerlängän konstitutsiäneñ Fransiä häm Hollandiä referendumnarında ütmäwenä ber yıl tulu waqıtına turı kilde. Xoquqi krizistan çığu yulın Yewropa Berlege citäkçeläre eçke bäyläneşlärne nığıtu, urtaq iminlekne buldıru çaralarında küräü Bu isä Berlekneñ yaqın kiläçäktä tağın da kiñäyü plannarınnan waz kiçüenä kiterä ala.
"Konstitutsiä dä yuq, kiñäyü dä yuq" - Brüssel oçraşuı şundıy şiğär belän ütte diärgä bula. Ber yıl elek Fransiä häm Hollandiä referendumnarında kire qağılğannan soñ Yewropa Berlegen tağın da nığıtırğa tieş bulğan töp qanun - Konstitutsiä tuñdırılğan xäldä qala birä. Häm bu äle kimendä 2009-nçı yılğa qädär şulay bulır kebek. Xäzer Berlektä räislek itkän Austriäneñ kanslerı Wolfgang Schuessel süzlärenä qarağanda, pänceşämbe kiçen uzğan söyläşülärdä, konstitutsiä belän ni eşlärgä digän mäs''älädä urtaq fikergä kilenmägän. Bu ölkädä açıqlıq 2008-nçe yıl azağına ğına kötelä, häm şul waqıtqa konstitutsiäneñ xäzerge tekstı şaqtıy ğına üzgärtelergä tieş - Yewropa Berlege citäkçeläre inde şuşı fiker belän kileşep bara.
Konstitutsiä proyektınıñ uñmawı bigräk tä Berlekneñ kiñäyü plannarına zur tiskäre yoğıntı yasıy. Tönge söyläşülärdän soñ Yewrokomissiä başlığı Jose Manuel Barroso şuşı ike mäs''äläneñ ber-bersenä nıq bäyle buluın äytte:
"Bez Yewropa Berlegen kiñäytügä "äye" dip äytep, anıñ üz eçendäge qorılış reformalarına "yuq" diä almıybız. Yewropa Berlegeneñ tağın da näticäleräk, tağın da demokratik häm dönyada tağın da ezlekleräk eş itüe öçen bezgä eçke qorılışnı reformalaw kiräk", dip belderä Yewropa komissiäse räise Barroso.
Ämma ul berük waqıtta, Yewropa Berlege bügenge köndä ni eşlärgä belmi digän fikerne dä kire qağa:
"Yewropa paraliçtä tügel. Ul alğa bara häm şul xäräkät kiläçäktä dä aqrınaymayaçaq. Kiresençä, üzebezneñ eçke qorılış mäs''äläsen xäl itär aldınnan, bez urtaq Yewropa proyektların däwam itteräçäkbez", dip ışandıra Jose Manuel Barroso.
Kiñäytü plannarın tuqtatıp toru Romaniä belän Bolğarstanğa qaramayaçaq, alarnı äğza itep alu 2008-neñ 1-nçe ğinwarenä qädär qaralğan. Ä menä könbatış Balkan illäre öçen bu yaman xäbär bulıp tora. Xorvatiä inde Yewropa Berlege belän söyläşülärne başlağan ide, äle genä bäysezlegen iğlan itkän Montenegro da üzeneñ mömkin qädär tizräk Yewropağa quşılırğa teläwen belderä.
Kiñäytü eşen tuñdırunı bigräk tä Fransiä yaqlıy, anda xätta 2004-nçe yılda yaña 10 äğzanı alunı da xata dip sanawçılar bar. Şul taraftan yasalğan basımğa cawap yözennän Yewropa Berlege xäzer üzen kiñäytüne fäqät yaña äğzalarnı alu, alarnı üz itü sälätenä qarap qına alıp barunı yaqlamaqçı.
Kärim Kamal
Konstitutsiä proyektınıñ uñmawı bigräk tä Berlekneñ kiñäyü plannarına zur tiskäre yoğıntı yasıy. Tönge söyläşülärdän soñ Yewrokomissiä başlığı Jose Manuel Barroso şuşı ike mäs''äläneñ ber-bersenä nıq bäyle buluın äytte:
"Bez Yewropa Berlegen kiñäytügä "äye" dip äytep, anıñ üz eçendäge qorılış reformalarına "yuq" diä almıybız. Yewropa Berlegeneñ tağın da näticäleräk, tağın da demokratik häm dönyada tağın da ezlekleräk eş itüe öçen bezgä eçke qorılışnı reformalaw kiräk", dip belderä Yewropa komissiäse räise Barroso.
Ämma ul berük waqıtta, Yewropa Berlege bügenge köndä ni eşlärgä belmi digän fikerne dä kire qağa:
"Yewropa paraliçtä tügel. Ul alğa bara häm şul xäräkät kiläçäktä dä aqrınaymayaçaq. Kiresençä, üzebezneñ eçke qorılış mäs''äläsen xäl itär aldınnan, bez urtaq Yewropa proyektların däwam itteräçäkbez", dip ışandıra Jose Manuel Barroso.
Kiñäytü plannarın tuqtatıp toru Romaniä belän Bolğarstanğa qaramayaçaq, alarnı äğza itep alu 2008-neñ 1-nçe ğinwarenä qädär qaralğan. Ä menä könbatış Balkan illäre öçen bu yaman xäbär bulıp tora. Xorvatiä inde Yewropa Berlege belän söyläşülärne başlağan ide, äle genä bäysezlegen iğlan itkän Montenegro da üzeneñ mömkin qädär tizräk Yewropağa quşılırğa teläwen belderä.
Kiñäytü eşen tuñdırunı bigräk tä Fransiä yaqlıy, anda xätta 2004-nçe yılda yaña 10 äğzanı alunı da xata dip sanawçılar bar. Şul taraftan yasalğan basımğa cawap yözennän Yewropa Berlege xäzer üzen kiñäytüne fäqät yaña äğzalarnı alu, alarnı üz itü sälätenä qarap qına alıp barunı yaqlamaqçı.
Kärim Kamal