Federal'' Sabantuyı 6 tapqır ütkärelsä dä, anıñ başqa Sabantuylardan ayırmasın kem tarafınnan häm niçek oyıştırıluın belüçelär küp tügel. Federal'' däräcädä atalğan Sabantuyın berniçä yöz meñ, ä bälki ber million keşe qatnaşqan yäki Rusiä federatsiäseneñ zur aqçalarına ütkärelä torğan tantana dip äytep bulmıy. Moña qädär äle federal'' Sabantuyınıñ Mäskäwdä yäisä Qazanda ütkärelgäne yuq. Eş şunda ki bu Sabantuyına tatarlar yäşägän barlıq töbäklärdän dä berniçä bulsa da köräşçe, sänğät''kär kilä häm üz töbägeneñ iseme yazılğan taqta kütärgän delegatsiälär räsmi paradta qatnaşa. Bıyılğı Sabantuyda 46 töbäktän kilgän sportçı häm sänğät''kär qatnaştı. Tamaşanı küzätüçelär säxnädä yäisä uyın mäydanında üz wäkillären ezli. Här kem üz yaqtaşınıñ uñışlı çığışına ömet itä. qısqası, bötenrusiä tatarlarınıñ sänğät häm sport bäyräme ul. Ägär dä Mäskäw Sabantuyında 100 meñ keşe qatnaşsa, Rusiä tatarlarınıñ federal'' Sabantuyında 10 -15 meñ keşe genä buluğa qaramastan anıñ ähämiäte zurraq. Çönki şuşı 46 delegatsiä häm Sabantuynı qabul itüçe töbäktä yäşäwçe millättäşlär sanap betergesez eşlär başqarıp, ällä küpme mäşäqätlärne ciñep çıqqannar. Bu çınnan da, xalıq kütäreleşe, tatar xäräkäte. 2001 yılda Sarıtawda ütkän Sabantuyğa 15 töbäktän tatarlar qunaqqa kilgän ide. Rusiä tatarlarınıñ federal'' milli moxtäriäte başlağan häm bötendönya tatar kongressı başqarma komitetı kütärep alğan menä şuşı töbäqara häm soñraq federal'' däräcädä ütüçe Sabantuyı bıyıl bigräk tä küätle oyıştırılğan ide. Mordoviä Respublikası citäkçelege Sabantuyına ezärlängändä tatar xalqına,Tatartan häm bigräk tä anıñ citäkçese Mintimer Şäymievqa xörmät, alar aldında üzläreneñ kiñ küñellegen, yumartlığın kürsättelär.
Tatarstannan premyer – ministr urınbasarı Vladimir Şvetsov, mäğärif ministrı Räis Şäyxeislamov, Tübän Qamam şähäre citäkçese Oleg Vlasov, Bötendönya Tatar kongressı citäkçeläre kergän delegatsiä belän bergä 100 artıq uquçı balalar, häwäskär artistlardan başqa Mirsäyet Sonğatullin, Röstäm Zakirov, Naciä Terkulova, Aydar Gabdinov, İlsiä Bädretdinova kebek populyar cırçılar çığış yasadı. Alar belän bergä Mordoviä häm Rusiäneñ başqa töbäk wäkilläre yarışa – yarışa säxnä tottı. Qaywaqıtlarda futbol qırı matur kiengän biüçelär, cırçılar, sportçılar belän tulıp kitte. Bu Sabantuyı Qazannıñ 1000, yäisä Tatarstan bäysezlege könen xäterlätte.
Bıyılğı federal'' Sabantuyınıñ iñ köçle urını – ber säğätkä suzılğan tantanalı açılış tamaşası buldı. Anda tatar, muqşı, ärzä, rus cır – iyülläre aralaşıp bardı. Köräş häm törle uyınnar qızıqsınu uyatsa da, yañğır häm cil tamaşaçılarnı ışıq urınğa qudı. Stadionda ütä torğan Sabantuylarnıñ bäläse köräşçelärneñ tamaşaçılardan yıraqta buluı Saranskida da sizderde. Monda da näq Qazan ippodromındağı kebek buldı.
Bu federal'' Sabantuy milli cämäğätçelek, cirle xakimiät, eşquarlar köçe belän ütkärelde. Niqolay Merquşkin, Şamil'' Bikmaev, tatar kongressı başqarma komitetı bu bäyrämneñ üzägendä buldı. Sabantuy tamğası töşkän baş kiemnäre, külmäklär, räsmi qunaqlarğa birelgän büläklär arasında xätta mordva xalqınıñ milli kiemnäre bulu Qazanda da, Mäskäwdä dä bulğan närsä tügel. Bu könne Saranski Rusiä tatarlarınıñ märkäze buldı.
Rimzil Wäli