Keräşen tatarları Pitraw könen bäyräm itä

12 yül könne xristiannar, şul isäptän keräşen tatarları da Pitraw könen bäyräm itä. Pitraw bäyräme apostollar Petr häm Pavel köne digän pravoslau dini bäyräme häm tabiğät küreneşläre belän bäyle. Bolınnar çäçäkkä kümelügä, tac yafraqları töbenä bal töşügä keräşen tatarları öçen bäyräm artınnan bäyräm başlana. Möğayın, elegräk keräşennärgä bu bäyrämnärne mäcbüri bilgeläp ütärgä turı kilgänder. Çönki urıslar unar kön çirkäw çañın qağıp eş taşlap Troitsanı bäyräm itkännär. Şuñadır keräşennär dä aptırap tormağannar, älege bäyrämgä üzlärençä Troysın digän isem quşıp, küñel açqannar. Troysın citügä keräşen tatarları yäş qayınğa yefäk ayulıqlar bäyläp, ağaç tiräli äylänep, teläk teli, qayın yafraqların öygä alıp qaytıp, öylären bizi. Troysın uzuğa Pitraw bäyräme kilä. Pitraw – keräşen tatarlarınıñ cäyge bäyräme. Elegräk keräşennär Pitrawnı bik zur saqlıq belän, ser itep saqlap qına ütkärä idelär. Ä zurlap xalıq cıyıp, milli cır-biyu köyläre astında, uyın uynap cäyne ozatu äle monnan un yıllap elek kenä yañadan torğızıldı. Menä berniçä yıl rättän Pitraw bäyräme Qazanda da uzdırıla häm Tatarstan buylap bäyräm itü ber atnağa suzıla. Älege xäbär äzerlängändä, Qazan keräşennäre Yaña Savin rayonı mäydanına Pitrawğa bäyrämenä cıyıla başladı. Oyıştıruçılar süzlärenä qarağanda, monda tatar xalqınıñ saban tuyındağı kebek, törle bäygelär, köräş häm at çabışları uzaçaq. Küplär törle uyınnar häm cır-iyüllär belän tañ atqanın kötäçäk. Çönki borınğı ğädät buyınça Pitrawdan soñ peçän, uraq öste başlanıp kitä, eş waqıtında uyınnar uynap yörergä waqıt bulmıy. Çärşämbe kiçendä Pitrawğa barır aldınnan bäyräm tä'sirläre belän “Aq qalfaq” ansambleneñ citäkçese Gennadiy Makarov Azatlıq belän dä urtaqlaştı: “Bu bäyrämgä yañartılğan xislär belän, härxäldä anda barğaç çınlap ta elekke yolalar yañarır dip ışanam, şunı küräse kilä. Bügenge könnärne yañarış çorı da, şul uq waqıtta iskene yuğaltu çorı da dibez. Şuña kürä menä bu üzebezneñ borınğıdan kilgän yolalarnı yañartıp, şul uq waqıtta alarnı su buyı ärämälegenä barıp sıra eçep, bäyräm itü genä bulmasın ide. Ä tuğannar, duslar belän oçraşıp küñel açu bulsın ide. Menä şundıy ömetlär belän barabız inde. ”

Şunı da äytergä kiräk, Pitraw könen möselman tatarları da yaxşı belä. Alar bu könne daru ülännäre cıyıp qalırğa tırışalar. Çönki şuşı waqıtta cıyılğan ülännär, çäçäklär bik şifalı dip sanala. Işanular buyınça, Pitraw könennän soñ qoşlar sayrawı tuqtıy, kükelär dä qıçqırmıy başlıy, cäy közgä taba awışa. “Pitraw citkäç cäy bette” digän süz dä yöri xalıqta. Çınlıqta isä xäzergä cäy betmäsä dä, ul inde közgä taba tägäri.

Gölnaz Şäyxetdin