BMO İminlek Şurasınıñ barlığı 15 äğzäse dä bügen, uran bayıtudan baş tartmağan öçen, İranğa östämä çikläwlär kertü turında söyläşä başlar dip kötelä.
Könbatış illäre, İran atom qoralın yasap yata, dip şiklänä. İran, monıñ kiresen täqrarlap kilä. BMO İminlek Şurasınıñ 5 daimi äğzäse häm Germaniä dä, New Yorkta yabıq işeklär artında söyläşülär alıp bardı. Räsmi bulmağan söyläşülär uñay näticä birde diärgä bula häm New Yortktağı diplomatlar äytkänçä , yaña qarar bu atnada uq tawışqa quyılırğa mömkin.
BMO İminlek Şurasınıñ 5 äğzäse häm Germaniä İran öçen yaña çikläwlär qırıslatırğa tieş, digän qararğa kilep İran mäsäläsendäge bäxäsne İmenlek Şurası däräcäsenä çığarırğa äzer.
Çikläwlärne qırıslatu qaraşın Quşma Ştatalar häm Britaniä ütkärä. Qıtay häm Rusiäneñ İranda iqtisdai mänfäğätläre bar. Frantsiäneñ BMOdağı wäkile Jean-Mars de la Sabliere İranğa östämä çikläwlär mäsäläsendä fiker alışu axırığa yaqınlaşa dide, ämma täfsille mäğlümat birüdän baş tarttı.
İminlek şurasınıñ 10 äğzäse, İran programması tiräsendäge fiker alışularda tiränten qatnaşmyı ide. Läkin bügennänn başlap, alar mäsälägä qarata kiñäşläşülär ütkärä başlyı, alarnıñ küzäteçe bularaq role zur bulıp qala. Britaniäneñ BMOdağı ilçese Emyr Jones Parry bolay dip äytte :
“Xäzer inde şuşı söyläşülärneñ näticäsenä expertlar tarafınnan bäyä birelep, kire bezneñ başqalalarğa cibärler, dip kötäbez, häm bez yañadan sişämbe irtäsendä oçraşıp kiläçäktä närşä eşliäyäçägebezne qararbız. Tekst citdi bulır dip kötelä. Häm bez ber qararnı çığaruğa yaqınayabız”
Quşma Ştatlarnıñ BMOdağı ilçese wazifaların başqaruçı Alejandro Wolff, yaña çikläwlärneñ maqsatı İranğa cäza birü tügel, ä Tährannı söyläşülärgä qaytuğa etärü, di.
Axır çiktä bez telägän nersä ul - İrannğa cäza birü, aña zyın salu tügel, ä anı kire qaytaru häm üzläre saylağan yabıqlıqran çığu öçen yul tabırğa yärdäm itü
Söñğı berniçä köndä, qararğa kerteläse täqdimnär turında fiker alışu buldı. Yaqlarnıñ qaraşları arasındağı ayırıma zur bulu säbäple, axırğı qararğa närsä kertelüen farazlaw qıyın. Bäxäslär kiterep çığarğan täqdimnärneñ berse, İrannıñ İnkilab Gvardiäse qaramağında bulğan mölkätne tuñdıru ide. Oyışma İrannıñ iñ möhim yünäleşlären üz kontrolendä tota, şular arasında gaz häm neft mäsälälärne, saqlanu qoralları. Rusiä İnqilab Gvardiäse isemen atawğa qarşı çığa, bu anı oyışma bularaq cäzalaw bulır ide, dip äytä Rusiäneñ BMOdağı wäkile Vitaliy Çurkin.
Qıtay wäkile Wang Guangya äytkänçä, Qıtay İranğa gädäti qoral tıyunı kertüne yaqlıy ala, ämma Qıtay kebek illär citeşterä torğan qorallarnıñ sawdäseneñ tıyıluın telämäs ide. Başqa çikläwlär arasında, İran belän säwdä itä torğan şirkätlärgä kreditlar birüdän tuqtaw ide. Läkin moña Germaniä qarşı çığa, çönki bu ilneñ Tähran belän säwdä alıp barğan şirkätlärenä zıyan salırğa mömkin.
Şulay itep, BMOnnıñ İminlek Şurasınıñ İranğa qarata kertelergä mömkin yaña çikläwläre nidän ğiybärät bulır, älegä farazlarğa qıyın. BMOnıñ dekaberdäge qararı belän atom tözeleşendä qullana alırlıq materiallarnı häm texnologiälärneñ säwdäsen tıyu häm İran citäkçelegeneñ, törkemnäreneñ häm zur şirkätläreneñ xisapların tuñdıru kertelgän ide. Şul arada İran Prezidentı Mähmüt Ähmädinecad ilneñ atom programması tiräsendäge kierenkelek mäsäläsendä BMO İminlek Şurasına üze kilep möräcäğät itärgä teli. İran däwlät televideniäse xäbär itkänçä, Ähmädinecad ilneñ atom programması tınıç maqsatlarda qullanaçaq, digän däillären kiterergä ciyına.
Bikä Timerova.
BMO İminlek Şurasınıñ 5 äğzäse häm Germaniä İran öçen yaña çikläwlär qırıslatırğa tieş, digän qararğa kilep İran mäsäläsendäge bäxäsne İmenlek Şurası däräcäsenä çığarırğa äzer.
Çikläwlärne qırıslatu qaraşın Quşma Ştatalar häm Britaniä ütkärä. Qıtay häm Rusiäneñ İranda iqtisdai mänfäğätläre bar. Frantsiäneñ BMOdağı wäkile Jean-Mars de la Sabliere İranğa östämä çikläwlär mäsäläsendä fiker alışu axırığa yaqınlaşa dide, ämma täfsille mäğlümat birüdän baş tarttı.
İminlek şurasınıñ 10 äğzäse, İran programması tiräsendäge fiker alışularda tiränten qatnaşmyı ide. Läkin bügennänn başlap, alar mäsälägä qarata kiñäşläşülär ütkärä başlyı, alarnıñ küzäteçe bularaq role zur bulıp qala. Britaniäneñ BMOdağı ilçese Emyr Jones Parry bolay dip äytte :
“Xäzer inde şuşı söyläşülärneñ näticäsenä expertlar tarafınnan bäyä birelep, kire bezneñ başqalalarğa cibärler, dip kötäbez, häm bez yañadan sişämbe irtäsendä oçraşıp kiläçäktä närşä eşliäyäçägebezne qararbız. Tekst citdi bulır dip kötelä. Häm bez ber qararnı çığaruğa yaqınayabız”
Quşma Ştatlarnıñ BMOdağı ilçese wazifaların başqaruçı Alejandro Wolff, yaña çikläwlärneñ maqsatı İranğa cäza birü tügel, ä Tährannı söyläşülärgä qaytuğa etärü, di.
Axır çiktä bez telägän nersä ul - İrannğa cäza birü, aña zyın salu tügel, ä anı kire qaytaru häm üzläre saylağan yabıqlıqran çığu öçen yul tabırğa yärdäm itü
Söñğı berniçä köndä, qararğa kerteläse täqdimnär turında fiker alışu buldı. Yaqlarnıñ qaraşları arasındağı ayırıma zur bulu säbäple, axırğı qararğa närsä kertelüen farazlaw qıyın. Bäxäslär kiterep çığarğan täqdimnärneñ berse, İrannıñ İnkilab Gvardiäse qaramağında bulğan mölkätne tuñdıru ide. Oyışma İrannıñ iñ möhim yünäleşlären üz kontrolendä tota, şular arasında gaz häm neft mäsälälärne, saqlanu qoralları. Rusiä İnqilab Gvardiäse isemen atawğa qarşı çığa, bu anı oyışma bularaq cäzalaw bulır ide, dip äytä Rusiäneñ BMOdağı wäkile Vitaliy Çurkin.
Qıtay wäkile Wang Guangya äytkänçä, Qıtay İranğa gädäti qoral tıyunı kertüne yaqlıy ala, ämma Qıtay kebek illär citeşterä torğan qorallarnıñ sawdäseneñ tıyıluın telämäs ide. Başqa çikläwlär arasında, İran belän säwdä itä torğan şirkätlärgä kreditlar birüdän tuqtaw ide. Läkin moña Germaniä qarşı çığa, çönki bu ilneñ Tähran belän säwdä alıp barğan şirkätlärenä zıyan salırğa mömkin.
Şulay itep, BMOnnıñ İminlek Şurasınıñ İranğa qarata kertelergä mömkin yaña çikläwläre nidän ğiybärät bulır, älegä farazlarğa qıyın. BMOnıñ dekaberdäge qararı belän atom tözeleşendä qullana alırlıq materiallarnı häm texnologiälärneñ säwdäsen tıyu häm İran citäkçelegeneñ, törkemnäreneñ häm zur şirkätläreneñ xisapların tuñdıru kertelgän ide. Şul arada İran Prezidentı Mähmüt Ähmädinecad ilneñ atom programması tiräsendäge kierenkelek mäsäläsendä BMO İminlek Şurasına üze kilep möräcäğät itärgä teli. İran däwlät televideniäse xäbär itkänçä, Ähmädinecad ilneñ atom programması tınıç maqsatlarda qullanaçaq, digän däillären kiterergä ciyına.
Bikä Timerova.