26 aprel’ könne Çexiä prezidentı Vaclav Klausnıñ Rusiägä räsmi säfär başlanıp kitte. Pänceşämbedä ul citäklägän wäkilçelek Mäskäwgä kilde. Äytergä kiräk, Klausnıñ prezident wazifasında bu äle berençe märtäbä Rusiägä kilüe. Ul üze belän ilneñ finans, sänäğät häm säwdä ministrların, şaqtıy ğına zur eşmäkärlär törkemen dä alıp kilde. Älege säfär Rusiä belän Çexiä arasındağı xezmättäşlekne üsterügä zur etärgeç bulır, dip kötelä. Çexiä prezidentı Mäskäw belän genä çiklänergä cıyınmıy. 29 aprel’ könne ul Tatarstanğa da kiläçäk. Bu berençe genä andıy zur däräcädäge qunaqnıñ Qazanğa kilüe tügel. İsegezgä töşeräbez, mart azağında Rusiägä räsmi säfäre qısalarında Qıtay başlığı Xu Tsintau da tatarstanğa kilep, respublika, anıñ başqalası belän tanışıp yörde. Aña Qazan däwlät universitetın kürsättelär, studentlar belän küreşterdelär. Däräcäle qunaqnı Tatarstan prezidentı üze ozatıp yörde. Monnan tış, Xu Tsintaunı xalıqara at sportı kompleksına alıp bardılar. Maxsus oyıştırılğan kürgäzmädä ul Tatarstannıñ iqtisadi mömkinlekläre, respublika citeşterüçeläreneñ tawarları belän tanıştı. Qıtay wäkilçelegen qarşı alıp, respublikanıñ iqtisadi mömkinçeleklären täqdim itü öçen Tatarstannıñ iñ ere sänäğät şirkätläre cälep itelde. Tatarstan citäkçelege Qıtay wäkilçelegen bik cılı qarşı aldı häm älege il belän xezmättäşlekne üsterü öçen bik küp eşläde. Xäzer menä Çexiä prezidentı da Rusiä töbäkläre arasınnan yaqınnanraq tanışu öçen näq menä Tatarstannı saylağan. Şulay itep, respublika citäkçelegeneñ xalıqara däräcädä elemtälärne üsterü, iqtisadi mömkinleklärne tanıtu tırışlıqları näticälär kiterä başladı.
Respublikada isä törle kompaniälärneñ genä tügel, ä xätta däwlätlärneñ dä Tatarstan belän qızıqsınuın şaqtıy tabiği, dip bäyälilär. Bezneñ cömhüriätebez böten çit illär belän xezmättäşlege bik açıq. Bez böten yaña kompaniälär, texnologiälär belän dä qızıqsınabız. Başqa Rusiä regionnarı belän çağıştırğanda Tatarstan böten mäs'älär buyınça iñ berençe urında bara, di bu xaqta respublika premyer-ministrınıñ iqtisadi eşlär yärdämçese İskändär Möflixanov.
Çexiä prezidentınıñ Tatarstanda nilär eşläwenä kilsäk, bu xaqta mäğlümät ällä ni yuq. Şunısı bilgele, Vaclav Klaus berençe çiratta respublika täqdim itä ala torğan iqtisadıy, sänäğät mömkinlekläre belän tanışaçaq. Qazan kirmänendä anı Mintimer Şäymiev itep, ike aradağı xezmättäşlek turında eşlekle söyläşü bulaçaq. Şulay uq Klaus häm anıñ belän kilüçelär Qazanda uzaçaq biznes-forumda da qatnaşır dip kötelä. Läkin forumnı oyıştıruçı respublikanıñ säwdä häm tışqı xezmättäşlek ministrlığında bezgä närsä dä bulsa äytüdän baş tarttılar. Şuña da bu xaqta mäğlümätne bez Tatarstannıñ Çexiädäge wäkile Zöfär Abdulğälievtan soraştıq.
Prezident Qazanda uzaçaq zur Çexiä-Tatarstan forumında qatnaşaçaq. Anıñ belän bergä 70tän artıq eşmäkär dä kiläçäk. Forumda nigezdä ike proyektnı tikşerü bulaçaq. Alarnıñ berse – Minnebaydağı gaz eşkärtü zavodında elektr stansiäsen tözü, ikençese isä – Qazanda aşığıç yärdäm xezmätenä bäyleSez Tatarstannıñ Çexiädäge wäkile Zöfär Abdulğälievnı işettegez. Ul Çexiä prezidentı Vaclav Klausnıñ Qazanda uzaçaq forumda qatnaşuı xaqında söyläde.
Gölnaz İlgizär