İnde xäbär itüebezçä, bu atnada Rusiä üzeneñ yaña qitğaara raketası sınawın ütkärde. Şuşı waqiğä "cidelek"neñ Germaniädäge yıllıq oçraşuı aldınnan ğına Mäskäw belän Washington arasında yaña kierenkelek tudırdı. İke yaqnıñ borıçlı belderülär yasawınnan soñ ike il prezidentı älege mäs''äläne tınıçraq şartlarda yüldä oçraşıp söyläşergä buldı.
Rusiäneñ 29-nçı mayda uzdırğan şul sınawında ber genä tügel, kiräk bula qalsa xätta berniçä çuqmar alıp barırlıq qitğaara raketa sınalğan ide. Dönya monı şunda uq Rusiäneñ amerikannar alğa sörgän raketa qalqanı ideäsenä cawabı dip qabul itte.
Mäğlüm ki, Quşma Ştatlar şul qalqannıñ qayber möhim öleşlären, äytik, tuqtawsız küzätü eşlären alıp baraçaq radar stansiäsen, Könçığış Yewropada da urnaştırırğa teli. Radar Çexiädä, ä berniçä totqarlaw raketası Pol''şada bulaçaq, dip farazlana. Monı isä Mäskäw berençe çiratta üzenä yünälderelgän yanaw dip qabul itä. Washingtonnıñ raketa qalqanın urnaştıru niätlärenä üzençälekle cawap qaytaraçağı turında Rusiä citäkçeläre inde küptännän belderep kilde, şul cawapnıñ yaqınça nindi bulaçağı ğına älegä bilgele tügel ide.
AQŞ Däwlät departamentınıñ matbuğat wäkile Tom Casey Rusiäneñ yaña sınawı uñayınnan, anıñ älbättä moña xoquqı bar, ämma Mäskäw däğwa itkänçä, Quşma Ştatlarnıñ raketa qalqanın ütep kerü öçen aña andıy yaña sistema kiräk tügel, dip belderde:
"Äydä monı ğadi sannar yassılığına ğına quyıp qarıyq: 10-lap totqarlaw raketası häm ber-ike radarğa qarşı Rusiä yağınnan meñlägän sovet atom qoralı. Minemçä, bezne İran kebek totrıqsız däwlätlär höcümennän yaqlar öçen qorılaçaq şul keçkenä sistemanıñ Rusiäneñ strategik qüwätenä häm anıñ totqarlaw qalqanına qurqınıç tudıraçağına ışanu bik qıyın", dip añlata Mäskäw qurqularınıñ buş buluın amerikan däwlät departamentı wäkile Casey.
Rusiä yağınıñ qurquları nigezsez buluı xaqında däwlät sekretare Rice tä belderä. Monı ul "sigezlek" tışqı eşlär ministrlarınıñ çärşämbedä Potsdamda uzğan oçraşuında da qabatladı, ämma Rusiä ministrı Sergey Lavrov, andıy borçılu urınlı, dönyadağı strategik totrıqlılıq qurqınıç astında häm ike il dä xäzer yaña aşqınıp qorallanu çorı aldında tora, dip kisätte.
"Salqın suğış"tan soñ raketa qüwäte şaqtıy qaqşağan Rusiäneñ älegä qädär RS-18 häm RS-20 digän raketaları ğına bar ide, ämma alarnıñ safta qalu çorı inde äkrenläp betep kilä. Berük waqıtta Mäskäw imzalağan xalıqara kileşülär aña yaña tör strategik raketalar eşläp çığarunı tıya. Şuña da xäzer Rusiä yağı, ayırım alğanda, premyernıñ berençe urınbasarı Sergey İvanov, yaña sınaw uzğan raketa ul elekke Topol-M raketalarınıñ zamançalaştırğan ber töre genä bulıp tora, dip belderä.
Bu mäs''älä Mäskäw belän Washington arasında şundıy zur tizlek belän iñ qatlawlı, iñ qaynarına äylänep kilä ki, Quşma Ştatlar häm Rusiä prezidentları yüldä bu uñaydan maxsus ber oçraşu ütkärergä buldı. Ul Maine ştatında, prezident Bushnıñ ätise utarında uzaçaq.
Kärim Kamal
Mäğlüm ki, Quşma Ştatlar şul qalqannıñ qayber möhim öleşlären, äytik, tuqtawsız küzätü eşlären alıp baraçaq radar stansiäsen, Könçığış Yewropada da urnaştırırğa teli. Radar Çexiädä, ä berniçä totqarlaw raketası Pol''şada bulaçaq, dip farazlana. Monı isä Mäskäw berençe çiratta üzenä yünälderelgän yanaw dip qabul itä. Washingtonnıñ raketa qalqanın urnaştıru niätlärenä üzençälekle cawap qaytaraçağı turında Rusiä citäkçeläre inde küptännän belderep kilde, şul cawapnıñ yaqınça nindi bulaçağı ğına älegä bilgele tügel ide.
AQŞ Däwlät departamentınıñ matbuğat wäkile Tom Casey Rusiäneñ yaña sınawı uñayınnan, anıñ älbättä moña xoquqı bar, ämma Mäskäw däğwa itkänçä, Quşma Ştatlarnıñ raketa qalqanın ütep kerü öçen aña andıy yaña sistema kiräk tügel, dip belderde:
"Äydä monı ğadi sannar yassılığına ğına quyıp qarıyq: 10-lap totqarlaw raketası häm ber-ike radarğa qarşı Rusiä yağınnan meñlägän sovet atom qoralı. Minemçä, bezne İran kebek totrıqsız däwlätlär höcümennän yaqlar öçen qorılaçaq şul keçkenä sistemanıñ Rusiäneñ strategik qüwätenä häm anıñ totqarlaw qalqanına qurqınıç tudıraçağına ışanu bik qıyın", dip añlata Mäskäw qurqularınıñ buş buluın amerikan däwlät departamentı wäkile Casey.
Rusiä yağınıñ qurquları nigezsez buluı xaqında däwlät sekretare Rice tä belderä. Monı ul "sigezlek" tışqı eşlär ministrlarınıñ çärşämbedä Potsdamda uzğan oçraşuında da qabatladı, ämma Rusiä ministrı Sergey Lavrov, andıy borçılu urınlı, dönyadağı strategik totrıqlılıq qurqınıç astında häm ike il dä xäzer yaña aşqınıp qorallanu çorı aldında tora, dip kisätte.
"Salqın suğış"tan soñ raketa qüwäte şaqtıy qaqşağan Rusiäneñ älegä qädär RS-18 häm RS-20 digän raketaları ğına bar ide, ämma alarnıñ safta qalu çorı inde äkrenläp betep kilä. Berük waqıtta Mäskäw imzalağan xalıqara kileşülär aña yaña tör strategik raketalar eşläp çığarunı tıya. Şuña da xäzer Rusiä yağı, ayırım alğanda, premyernıñ berençe urınbasarı Sergey İvanov, yaña sınaw uzğan raketa ul elekke Topol-M raketalarınıñ zamançalaştırğan ber töre genä bulıp tora, dip belderä.
Bu mäs''älä Mäskäw belän Washington arasında şundıy zur tizlek belän iñ qatlawlı, iñ qaynarına äylänep kilä ki, Quşma Ştatlar häm Rusiä prezidentları yüldä bu uñaydan maxsus ber oçraşu ütkärergä buldı. Ul Maine ştatında, prezident Bushnıñ ätise utarında uzaçaq.
Kärim Kamal