İdel buylap köymä kilä…

Rusiädäge milli mäğlümat çaralarınıñ kiläçäge turındağı «Tügäräk östäl” Qazan yılğa portınıñ yar buyında torğan dürt palubalı köymädä ütte. İrtänge säğät unberençe yartıda töbäk häm milli mäğlümat çaralarınıñ öçençe qoğressında qatnaşuçılar kayutalarğa kiem-salımnarın quyıp, köymädäge törle cıyınnarğa taraldı. Milli matbuğatnıñ tügäräk östälenä kilüçelär sanı ike distäläp ide. Köymäneñ iñ yuğarı palubasındağı utırışlar zalında urındıqlar qarşına dürt poçmaqlı keçeräk kenä ber östäl quyılğan ide. Anıñ artına Rusiä jurnalistlar berlegeneñ general' sekretare İğor Yakovenko qunaqladı häm axırğa qädär mikrofonnı qulınnan ıçqındırmasqa tırıştı. Başta ul yañaraq qına tämamlanğan Bötendönya jurnalistlar kongressı turında söyläde. Xäzerge jurnalistikada mäğlümat häm fiker krizisı barlığın xäbär itte.

Rusiädä terkälgän mäğlümat çaralarınıñ sanı altmış-citmeş meñ bulsa da, daimi eşläwçeläre yegerme meñ çaması ikän.

Yakovenko Mäğlumat möritendä, bigräk tä televidenieda reklam aqçaları tiräsendä barğan köräş turında söyläde. Mondıy şartlarda milli mäğlümat çaralarına isän qalu ciñel tügel älbättä.

Tügäräk östälgä cıyıluçılar aldında Çeçnya wäkile çığış yasap, monda mäğlümat çaraları äybät kenä ayaqqa basıp kilä dide. Ul qayber üzäk kanallarda Livanğa barğan Rusiä xärbiläre arasında ike çeçen batal'onı bulu turında usal süzlär äytelügä rizasızlıq belderde. Annarı Qazaqstanda rus telendä çığa başlağan Aq bars isemle yaña tatar-başqort gäcite Möxärrire Rinat Abdulxalikov, «Sabantuy” gäcite baş möxärrire Aydar Gıymadiev, Azatlıqlınıñ Qazan bülege mödire wäkile Rimzil Wäli aktual' mäsälçälärne qızdırırğa tırıştılar. Söyläşü qıza başlağaç, İ.Yakovenko süzne çirattağı kön tärtibenä küçerergä aşıqtı. Milli tiraj komissiäsenä terkälgän gäcit- jurnallarğa reklama birüçelärneñ mönäsäbäte uñay dide ul.

Qazanda uquçı balalar öçen Sabantuy gäcite milli tiraj komissiäseneñ möhere belän çığa, häm anıñ töp-tögäl tirajı unber meñ danä ikän. Keçkenä Qalmıqiäneñ balalar gäcite öç meñ tiraj belän çığa, ämma anda reklama bastırırğa tezläwçe yuq ikän. Milli radio jurnalistlar bu kongressqa zur ömetlär belän kilgän.

İ.Yakovenko milli matbuğatnı sanğa suqmaw, milli tellärdä eşläwçe basmalarnı çitkä tibüneñ zıyanlı närsä ikänen äytte. Töp yomğaq şul buldı. Tügäräk östäl şunıñ belän tämamlandı, jurnalistlar köymäneñ restoranındağı töşke aşqa yögerde. Alar İdel buylap ike kön säyäxät itäçäk.

El'mira Gazizova