Serbiädän dokumetın alırğa teläwçe Kosovo albannarınıñ sanı arta. Kosovo statusın bilgeläw turında söyläşülär barğan waqıtta, ğadi xalıq töbäk belän üzäk arasında yörgändä, zur qyınlıqlarğa oçrıy. Serbiä, Kosovo albannarınıñ BMOnıñ Kovosovadağı waqtılı idäräse tarafınnan birelgän dokumentlarnı tanımıy. 1999 yıldan birle Kovosoda xalıqara idärä eşli. Serbiä xakimiätläre, BMO idäräse dokumentlar birergä xoquqlı tügel dip belderä.
Serbiä xakimiätläre Kosovo albannarınıñ UNMIK yäğni BMOnıñ Kosovodağı waqıtlı idäräse tarafınnan birelgän ber nindi yul yörü dokumentların tanımıy. Süz şäxes tanıqları, maşina yörtü xoquqları turındağı qäğäz, pasport häm başqa dokumentlar turında bara. Yugoslaviä inde bulmasa da, ul ildä birelgän pasportlar häm başqa tanıqlıqlar Serbiä çigendä qabul itelä ala. Kosovadağı alban keşese Ardiana yulda yorü qağidälräe turında bolarnı äytte :
“Min Serbiägä, elekke Yugoslaviä yäki Serbiä tanıqlığınnan başqa bara almawımnı beläm. Serbiä çigen ütär öçen, Yugoslav dokumentları bulırğa tieş, elekke Yugoslavia passportı yäki, Yugoslavia birgän başqa şäxes tanıqlığı da yarıy. BMO dokumentı tanılmıy, dip beläm. Minem berniçä dustım Serbiägä BMO waqıtılı idäräse birgän dokument belän kerergä telägän, ämma alar çikne ütä almağan.”
Başqa bik küp keşelär dä şundıy uq xällär tuında söyli alar ide. Serbiädän ayrılıp çığarğa teläwçe Kosovo wilayäte häm Serbiä üze arasındağı çiqne ütü ciñel tügel.
Serbiägä Kosovoda terkälgän maşinalar belän kerüçelär, avtomobilgä waqıtlı nomerlar häm iminiät kilüeşen yasatırğa tieş bula. Serbiä, Kosovadağı BMO idäräse birgän maşina yörtü dokumentın da tanımıy. Kosovoda üzendä isä, Serbiädä çığarlğan şäxes tanıqları häm başqa käzlärneneñ yuridik köçe bar.
BMOnıñ Kosovodağı waqtılı idäräse çığarğan dokumentlarnı Yevropanıñ 39 ilendä häm başqa illärdä dä qabul itälär. Barı Serbiä genä alarnı dokument itep sanamıy. Şuşı quyınlıqalardan qaçu öçen, Kosovo xalqı, pasport yäki başqa dokumentı Serbiädä yasatırğa tırışa.
Kosovo eşmäkäläre berläşmäse beldergänçä, biznes mänfäğätlär genä Serbiä xakimiätlären Kosovo eşmäklärenä yul yoru dokemtentların birergä mäcbür itä.
Mäsälä, BMOnıñ Kosovodağı wäkilçelege häm Serbiä xakimiätläre arasında daimi tikşerelep tordı, ämma Serbiäneñ bu mäsäläğä qaraşı üzgärmäde. Serbiä xökümäteneñ Kosovo öçen koordinatsiä üzäge başlağı Vuko Antonijevic, Serbiäneñ BMO waqıtıl idäräse çığarğan dokumentı tanımasqa böten xoquqlar da bar, di. “Alarnıñ üzläreneñ passportların şäxes tanıqların, maşina yörtü dokumentın çığaru xoquqları yuq. Alar Kosovoda Serbiä dokumentların ğämäldän çığarmaqçı ide, monıñ belän xökümät kiläşä almadı. Dokumetlarnı çığarğa kem xoquqlı bulğanın härkem belä, häm ul nindider waqıtlı idärä tügel. Kosovo däwlät tügel. Bu Kosovo ministrlıqları, politsiäneñ wäqälätendäge eş tügel. Bu bar konvensiälärgä, bar xalıqara qanunnarğa qarşı.” - di Kosovo öçen Serbiä xökümäteneñ koordinatsiä üzäge başlığı Vuko Antonijevic.
Ber törkem däwlättän beäysez oyışmalar Kosovoda BMO çığarğan dokumentlarnı tanırğa sorap, Serbiä xökümätenä möräcäğät itte. Serbiädä urnaşqan keşe xoquqların yaqlawçı yäşlär xäräkäte wäkile, Andrey Nosov, Serbiä bu mäsälädä ike yözelelekne kürsätä,di. Ber yaqtan Serbiä, BMO birgän dokumentı tanımıy, şul uq waqıtta, kire qağunı dälilläw öçen, BMO qararlarına tayana, di xoquq yaqlaw törkeme wäkile.
Bikä Timerova.
BMOnıñ Kosovodağı waqtılı idäräse çığarğan dokumentlarnı Yevropanıñ 39 ilendä häm başqa illärdä dä qabul itälär. Barı Serbiä genä alarnı dokument itep sanamıy. Şuşı quyınlıqalardan qaçu öçen, Kosovo xalqı, pasport yäki başqa dokumentı Serbiädä yasatırğa tırışa.
Kosovo eşmäkäläre berläşmäse beldergänçä, biznes mänfäğätlär genä Serbiä xakimiätlären Kosovo eşmäklärenä yul yoru dokemtentların birergä mäcbür itä.
Mäsälä, BMOnıñ Kosovodağı wäkilçelege häm Serbiä xakimiätläre arasında daimi tikşerelep tordı, ämma Serbiäneñ bu mäsäläğä qaraşı üzgärmäde. Serbiä xökümäteneñ Kosovo öçen koordinatsiä üzäge başlağı Vuko Antonijevic, Serbiäneñ BMO waqıtıl idäräse çığarğan dokumentı tanımasqa böten xoquqlar da bar, di. “Alarnıñ üzläreneñ passportların şäxes tanıqların, maşina yörtü dokumentın çığaru xoquqları yuq. Alar Kosovoda Serbiä dokumentların ğämäldän çığarmaqçı ide, monıñ belän xökümät kiläşä almadı. Dokumetlarnı çığarğa kem xoquqlı bulğanın härkem belä, häm ul nindider waqıtlı idärä tügel. Kosovo däwlät tügel. Bu Kosovo ministrlıqları, politsiäneñ wäqälätendäge eş tügel. Bu bar konvensiälärgä, bar xalıqara qanunnarğa qarşı.” - di Kosovo öçen Serbiä xökümäteneñ koordinatsiä üzäge başlığı Vuko Antonijevic.
Ber törkem däwlättän beäysez oyışmalar Kosovoda BMO çığarğan dokumentlarnı tanırğa sorap, Serbiä xökümätenä möräcäğät itte. Serbiädä urnaşqan keşe xoquqların yaqlawçı yäşlär xäräkäte wäkile, Andrey Nosov, Serbiä bu mäsälädä ike yözelelekne kürsätä,di. Ber yaqtan Serbiä, BMO birgän dokumentı tanımıy, şul uq waqıtta, kire qağunı dälilläw öçen, BMO qararlarına tayana, di xoquq yaqlaw törkeme wäkile.
Bikä Timerova.