İran xakimiätenä qarşı çikläwlärne xalıqara däräcädä kertüdä äle haman da uñışqa ireşä almağan Washington monı älegä üze eşlärgä buldı - atnakiç finans ministrı Henry Paulson Quşma Ştatlarnıñ Tähranğa qarşı yaña çikläwlären iğlan itte häm dönyadağı abruylı finans oyışmaların, şirkätlärne İran belän araların özärgä öndäde. Başqa illär dä moña iyärerme? İranğa qarşı çikläwlär kertügä kisken qarşı buluın älegä Rusiä häm Qıtay ğına iğlan itte.
Amerika Quşma Ştatları İranğa qarşı berençe finans çikläwlärne äle 1979-nçı yılda uq, andağı islamçıl köçlär Tähranda urnaşqan amerikan ilçelegen yawlap, diplomatlarnı totıq itep alğannan soñ kertkän ide. Ul çaqta İrannıñ Quşma Ştatlardağı bar mölkäte saq astına alındı.
Xäzer inde Washington İrannı şulay dönyadan ayıru eşenä başqa illärneñ dä quşıluın teli. Anıñ yaña ğına iğlan itkän çikläwläre İrannıñ Milli Bankı, Millät Bankı häm Sadirät Bankı eşçänlegenä qarıy. Alar Äfğanstanda, Ğiraqta häm bar Yaqın Könçığışta terror törkemnäre eşen finanslawda qatnaşa, dip isäplilär amerikan başqalasında. Çikläwlär elegräk kertelgän Sipah Bankı belän bergä yuğarıda telgä alınğan öç finans oyışma İrandağı bank tarmağınıñ 50 protsentın biläp tora.
Xäzer inde şundıy soraw tua - dönyanıñ qalğan öleşe Washington artınnan iyärerme, ällä yuqmı?
Yewropadağı qayber banklar İrandağı eşlären yä tuqtatuı, yä kisken kimetüe xaqında inde beldergän ide. Şvetsariäneñ UBS Bankı, misal öçen, İrannan kitüen äle 2005-nçe yılda uq belderde.
Credit Suisse törkeme isä İrandağı eşen tulısınça tuqtatmasa da, ildä inde yaña biznes proyektların finanslarğa cıyınmawın äytä.
İran bazarınnan çığuı xaqında Germaniäneñ ike ere bankı - Deutsche Bank häm Commerzbank ta iğlan itte.
Washingtonnıñ elek yasağan ber belderüennän añlaşılğança, anıñ İrannı ayıru tırışlıqları näticäsendä Tähran belän araların 40-tan artıq bank häm başqa şundıy finans oyıması özgän.
Ämma bu problemanıñ ber öleşe genä. Quşma Ştatlar ezärleklägän İran banklarınıñ barısı da Yewropa başqalalarında, häm bigräk tä Qıprıs kebek offshorelarda üz bülekçälären tota.
Ä inde Rusiä häm Qıtay kebek illär, ğomumän, bu mäs''älädä amerikannarğa turıdan-turı qarşı çığa. Rusiä prezidentı Vladimir Putin, çikläwlär İrannı poçmaqqa teräp, wäzğiätne tağın da qatlawlandıra ğına ala dip belderä.
Kärim Kamal
Xäzer inde Washington İrannı şulay dönyadan ayıru eşenä başqa illärneñ dä quşıluın teli. Anıñ yaña ğına iğlan itkän çikläwläre İrannıñ Milli Bankı, Millät Bankı häm Sadirät Bankı eşçänlegenä qarıy. Alar Äfğanstanda, Ğiraqta häm bar Yaqın Könçığışta terror törkemnäre eşen finanslawda qatnaşa, dip isäplilär amerikan başqalasında. Çikläwlär elegräk kertelgän Sipah Bankı belän bergä yuğarıda telgä alınğan öç finans oyışma İrandağı bank tarmağınıñ 50 protsentın biläp tora.
Xäzer inde şundıy soraw tua - dönyanıñ qalğan öleşe Washington artınnan iyärerme, ällä yuqmı?
Yewropadağı qayber banklar İrandağı eşlären yä tuqtatuı, yä kisken kimetüe xaqında inde beldergän ide. Şvetsariäneñ UBS Bankı, misal öçen, İrannan kitüen äle 2005-nçe yılda uq belderde.
Credit Suisse törkeme isä İrandağı eşen tulısınça tuqtatmasa da, ildä inde yaña biznes proyektların finanslarğa cıyınmawın äytä.
İran bazarınnan çığuı xaqında Germaniäneñ ike ere bankı - Deutsche Bank häm Commerzbank ta iğlan itte.
Washingtonnıñ elek yasağan ber belderüennän añlaşılğança, anıñ İrannı ayıru tırışlıqları näticäsendä Tähran belän araların 40-tan artıq bank häm başqa şundıy finans oyıması özgän.
Ämma bu problemanıñ ber öleşe genä. Quşma Ştatlar ezärleklägän İran banklarınıñ barısı da Yewropa başqalalarında, häm bigräk tä Qıprıs kebek offshorelarda üz bülekçälären tota.
Ä inde Rusiä häm Qıtay kebek illär, ğomumän, bu mäs''älädä amerikannarğa turıdan-turı qarşı çığa. Rusiä prezidentı Vladimir Putin, çikläwlär İrannı poçmaqqa teräp, wäzğiätne tağın da qatlawlandıra ğına ala dip belderä.
Kärim Kamal