Bıyıl İstanbulda Saban tuyı aldınnan Topkapıda barlıq törki millätlär yärdämendä cihazlandırılğan “millätlär yortı” açu planı bar.
Törkiädä säyäxät waqıtında bezgä İstanbulda yäşäwçe tatarlar belän dä oçraşırğa mömkinlek buldı. Şularnıñ berse, Törkiädä yäşäwçe tatarlar üzläre ük, bezneñ räsmi bulmağana mädäniät ministrıbız, dip yörtkän Göltän Urallı buldı.
Elekkege kebek tatar oyışmaları barmı, saqlanamı, ällä inde xäzer barığız da törek bulıp bettegezme?
Göltän xanım, «Min üzem cämğiät oyışmasında üstem. Häm üzemne bäxetle bala dip sanıym. Äti-änilär bezgä balaçaqtan tatar ikänlegebezne añlattı. Xäzer inde yäşlärneñ bik isläre kitmi. Älbättä alar tatar buluların belä. Läkin çın tatarlıq alarda barı tik yıllar uzğaç, kartaya başlağaç kilep çığar dip uylıybız. Tamırlarda aqqan qan äytäçäk alarğa», dide ul.
Törkiäneñ baytaq şähärlärendä kebek İstanbulda da Sabantuyları uzıp tora. Bıyıl Saban tuyı aldınnan «Topkapı» mäydanında barlıq törki millätlär yärdämendä cihazlandırılğan millätlär yortı açılırğa tiyeş ikän.
Göltän xanım: «Monda İstanbul belediyese, yäğni böyek şähär xaqimiäte tarafınnan törle millätlärneñ yortları quyıldı. Älbätä anda barı tik törki millätlär genä. Qazaq, üzbäk, qırğız, tatar yortları da bulaçaq. Anıñ açılışına Tatarstan mädäniät ministrı Zilä Wälieva da kiler dip kötelä. Törle artistlar, ansambllär dä qatnaşaçaq. Saban tuyı da bıyıl şul mäydanda uzaçaq», dip añlatma birde Göltän Urallı.
Tatarstan wäkilläre kiläçäk, ä menä Başqortstannan kemnär bulaçaq?
Göltän xanım: «Başqortsannan da kiläçäklär. İke şähär universitetları arasında kileşü imzalanır dip tä kötäbez. Bıyıl Törkiädä Başqortstan könnäre dä uzarğa tieş. Tatarstan üz Saban tuyın uzdırsa, Başqortstan da üz Saban tuyın uzdıra. Bu bezdä öç yıl däwam itä inde», dide Göltän xanım.
Törkiädä barı ber millät – barısı da töreklär. Ä menä bu milli mäydan şähär belediyese tarafınnan oyıştırıla. Millätlärgä bulğan şuşı iğtibarnı närsä belän añlatıp bula?
Göltän Urallı: «Törki millätlärne bergä tuplaw ixtıyacınnan dip äytergä bula. Läkin monı Törkiä bayrağı astında berläşü dip añlarğa kiräkmi. Barı tik törle törki mädäniätlären bergä tuplaw dip qararğa kiräk».
Tağın şunısın da äytergä kiräk, bu milli yortlarnı quyu turında qarar çıqqaç, Rusiäneñ Törkiädäge ilçelege dä üz yortın şuşı rätkä kertüne sorağan. Läkin biredä barı tik törki millätlär genä bulaçaq digängä alar: Tatarstan belän Başqortstan Rusiädäge respublikalar, dimäk, alar äläme yanına Rusiä äläme dä quyılırğa tieş, dip beldergännär.
Törkiädä öç distä yılğa yaqın «Tümata» dip atalğan törkem bar dönya buylap törki cır-biülär belän däwalaw missiasen alıp bara. Göltän xanım süzlärenä qarağanda, xäzer törkemgä yäşlär dä teläp yöri ikän.
“Şuşı könnärdä törki cırlarda “su ağışı” temasına bağışlanğan cırlar başqaraçaqbız. Su ağışı däwalawda bik köçle täesir yasıy. Ul cırlarnı bik yaratıp tıñlıylar.
Äytik, Almaz Monasıpovnıñ Ğabdulla Tuqay süzlärenä yazğan «Bezneñ awıl» cırı şundıylardan.. Anda «çişmä su» digän süzlär kergängä, ul cır da däwalaw köçenä iyä”, dide Göltän Urallı.
Şulay itep, «Tümata» törkemeneñ çit cirlärdä tatar cırları daru urınına qullanıla, keşelärneñ ruxların däwalıy, dip äytergä xaqları bar.
Elekkege kebek tatar oyışmaları barmı, saqlanamı, ällä inde xäzer barığız da törek bulıp bettegezme?
Göltän xanım, «Min üzem cämğiät oyışmasında üstem. Häm üzemne bäxetle bala dip sanıym. Äti-änilär bezgä balaçaqtan tatar ikänlegebezne añlattı. Xäzer inde yäşlärneñ bik isläre kitmi. Älbättä alar tatar buluların belä. Läkin çın tatarlıq alarda barı tik yıllar uzğaç, kartaya başlağaç kilep çığar dip uylıybız. Tamırlarda aqqan qan äytäçäk alarğa», dide ul.
Törkiäneñ baytaq şähärlärendä kebek İstanbulda da Sabantuyları uzıp tora. Bıyıl Saban tuyı aldınnan «Topkapı» mäydanında barlıq törki millätlär yärdämendä cihazlandırılğan millätlär yortı açılırğa tiyeş ikän.
Göltän xanım: «Monda İstanbul belediyese, yäğni böyek şähär xaqimiäte tarafınnan törle millätlärneñ yortları quyıldı. Älbätä anda barı tik törki millätlär genä. Qazaq, üzbäk, qırğız, tatar yortları da bulaçaq. Anıñ açılışına Tatarstan mädäniät ministrı Zilä Wälieva da kiler dip kötelä. Törle artistlar, ansambllär dä qatnaşaçaq. Saban tuyı da bıyıl şul mäydanda uzaçaq», dip añlatma birde Göltän Urallı.
Tatarstan wäkilläre kiläçäk, ä menä Başqortstannan kemnär bulaçaq?
Göltän xanım: «Başqortsannan da kiläçäklär. İke şähär universitetları arasında kileşü imzalanır dip tä kötäbez. Bıyıl Törkiädä Başqortstan könnäre dä uzarğa tieş. Tatarstan üz Saban tuyın uzdırsa, Başqortstan da üz Saban tuyın uzdıra. Bu bezdä öç yıl däwam itä inde», dide Göltän xanım.
Törkiädä barı ber millät – barısı da töreklär. Ä menä bu milli mäydan şähär belediyese tarafınnan oyıştırıla. Millätlärgä bulğan şuşı iğtibarnı närsä belän añlatıp bula?
Göltän Urallı: «Törki millätlärne bergä tuplaw ixtıyacınnan dip äytergä bula. Läkin monı Törkiä bayrağı astında berläşü dip añlarğa kiräkmi. Barı tik törle törki mädäniätlären bergä tuplaw dip qararğa kiräk».
Tağın şunısın da äytergä kiräk, bu milli yortlarnı quyu turında qarar çıqqaç, Rusiäneñ Törkiädäge ilçelege dä üz yortın şuşı rätkä kertüne sorağan. Läkin biredä barı tik törki millätlär genä bulaçaq digängä alar: Tatarstan belän Başqortstan Rusiädäge respublikalar, dimäk, alar äläme yanına Rusiä äläme dä quyılırğa tieş, dip beldergännär.
Törkiädä öç distä yılğa yaqın «Tümata» dip atalğan törkem bar dönya buylap törki cır-biülär belän däwalaw missiasen alıp bara. Göltän xanım süzlärenä qarağanda, xäzer törkemgä yäşlär dä teläp yöri ikän.
“Şuşı könnärdä törki cırlarda “su ağışı” temasına bağışlanğan cırlar başqaraçaqbız. Su ağışı däwalawda bik köçle täesir yasıy. Ul cırlarnı bik yaratıp tıñlıylar.
Äytik, Almaz Monasıpovnıñ Ğabdulla Tuqay süzlärenä yazğan «Bezneñ awıl» cırı şundıylardan.. Anda «çişmä su» digän süzlär kergängä, ul cır da däwalaw köçenä iyä”, dide Göltän Urallı.
Şulay itep, «Tümata» törkemeneñ çit cirlärdä tatar cırları daru urınına qullanıla, keşelärneñ ruxların däwalıy, dip äytergä xaqları bar.