Elekke sovet töbäkläre Abxaziä belän Könyaq Osetiä Gruziädän çığuı turında Sovetlar berlege cimerelgäç, 90-nçı yıllar başında beldergän ide. İkesendä dä bu uñaydan qorallı nizağlar buldı. Dnestr buyı respublikası da Moldovadan bäysezlegen küptän däğwalıy.
Bu yaña talpınunıñ säbäbe – älbättä, Kosovo. Uzğan ayda Kosovo Serbiädän bäysezlegen iğlan itep, küp kenä illär anı tanığannan soñ, bu elekke sovet töbäklärenä dä etärgeç buldı.
Abxaziä, Könyaq Osetiä häm Dnestr buyı citäkçeläre – Sergey Bagapş, Eduard Kokoytı häm İgor Smirnov – çärşämbedä Mäskäwdä ütkän oçraşudan soñ urtaq belderü qabul itep, Rusiädän üz töbäkläreneñ bäysezlegen tanırğa ütende.
Kemder inde tanıy
Rusiäneñ küp kenä säyäsätçeläre alarnıñ bu omtılışın açıqtan-açıq xuplıy.
"Abxaziä dä, Könyaq Osetiä dä, Dnestr buyı da – alar inde tanılğan. - di Duma räise urınbasarı Sergey Baburin. - Bu respublikalar prezidentları, şulay uq Gruziä, Ukraina, Moldova prezidentları häm dä Yewropada iminlek häm xezmättäşlek oyışması wäkilläre, tigez taraflar, bularaq imzalağan xalıqara dokumentlar bar. Bu inde alarnıñ tanıluın añlata".
Pänceşämbedä Rusiä Dumasında şuşı mäsälägä bağışlanğan tıñlawlar ütte. Anda 3 respublikanıñ parlament räisläre qatnaştı. Töbäklärneñ Rusiägä möräcäğäte açıq utırışta yañğıratıldı. Mäsäläne tikşerü isä yabıq işeklär artında ütte.
Kemder nıq qarşı
Mäskäw bu töbäklärneñ bäysezlegen tanısa, bu Gruziä häm Moldovanıñ açuın çığaraçaq.
Bügen Tiflista berniçä distä keşe Rusiä ilçelege qarşında Dumada ütkän tıñlawlarğa qarşlıq belderde.
Gruziä tışqı eşlär ministrı David Bakradze, Rusiä deputatlarınıñ bu adımnı yasamasqa aqılı citer, digän ömet belderde.
Üz waqıtında Mäskäw ägär Könbatış Kosovonıñ bäysezlegen tanısa, bu başqa separatist töbäklär öçen dä etärgeç bulaçaq dip kisätkän ide.
Şuşı atnada Rusiäneñ NATOdağı yaña wäkile Dmitriy Rogozin, ägär NATO Gruziäne äzğa itü yünäleşendä adımnar yasasa, Abxaziä häm Könyaq Osetiä Gruziädän çığaçaq dip belderde.
Tanu mantıyqqa qarşı
Şulay da, qayber küzätüçelär, Çeçnä kebek qaynar töbäge bulğan Rusiä, Abxaziä belän Könyaq Osetiäne tanırğa aşıqmas dip sanıy.
"Minemçä, älegä eş Abxaziä häm Könyaq Osetiäne tanuğa barıp citmäs. - di Mixail Aleksandrov, Rusiäneñ BDB institutında Kavkaz belgeçe. - Kosovonıñ bäysezlegenä qarşı çığıp, berük waqıtta Abxaziä häm Könyaq Osetiäne tanu mantıyqqa qarşı kiler ide. Bu bezneñ diplomatiäne yuqqa çığaraçaq".
Ul arada, Mäskäwneñ şuşı bilgesez säyäsäte separatist töbäkläreneñ çığırın çığara başlıy sıman.
Dnestr buyı citäkçese İgor Smirnov Kommersant gäziteneñ bügenge sanında bu 3 töbäkkä bäysezlek alırğa yärdäm itmägän öçen Rusiäne batırlığı citmäwdä ğayeplägän.