Ägär dä ber kön “Tatar-Başqort Xalıq Köräşüçeläre Ensiklopediäse tözelsä hiçşiksez Ğarif Soltannıñ da iseme monda kerergä tieş bulaçaq. Añarğa 85 el tulu uñayınnan ber-ike yul yazmasam üzemne gäyeple dip xis itär idem. Bu datanı xäterläwçelärgä zur räxmät. Millätlär üz şäxeslären olılağan däräcädä üsälär dip ışanam.
Rusiädä “Böyek Watan Suğışı”, çit ildä ise İkençe Dönya Suğışı dip atalğan bik awır çorda, Sovet armiäse saflarında köräşkändä Germaniägä xärbi äsirlekkä töşkän 100 meñlägän keşelär arasında tatar-başqortlar da bar ide. Suğış betkännän soñ şulardan berniçäse genä könbatışta qotılıp qaldılar. Alar “Azatlıq” radiosınıñ tatar-başqort redaksiäse nigezen täşkil ittelär. 1953-nçe yılda berençe radio tapşırular efirğa çıqqanda, Ğarif äfände yäş jurnalist bularaq biredä eşli başladı. Suğış waqıtında, anıñ äytüenä qarağanda, küpmeder waqıt yuridik fakul'tetta belem alğan Soltan, Almannar ciñelgännän soñ, ber yulın tabıp AQŞ-qa bara. Şunda jurnalistika buyınça belem ala.
Suldan- Färidä Wahlroos, Färit İdelle, Ayaz Hakimoğlu, Mädine Soltan,
Garif Soltan Alexandre Bennigs, Ali Aqış, Nadir Däwlät
Min anı 1970-nçe yılda Münchengä ber ay künegülär ütü öçen kilgändä häm annan soñ 1972-1984-nçe yılda küreşkän idem. Qara çäçle, tügäräk bitle, qısıq küzle, urta buylı, matur ber keşe ide. Törle üzençälekläre arasında tırışlığı diqqät'ne cälep itä. Üze yazğan mäqälälärne un qat uqıy, tözätä ide.
Ul üz mäqäläsen yazu belän berrättän redaksiädäge başqalar yazğan mäqälälärne dä qarap tözätä ide. Qayçaqlarda bezneñ yazğannarğa qızıl qäläm belän yasalğan tözätmälär mäqäläneñ üzen äzerläw qädär waqıt ala ide. Tabiği, bu inde üzen jurnalist dip isäplägän barçabıznıñ da açuın kiterä ide disäk, yalğan bulmas.
Min redaksiä äğzaları arasında yäş bulğanlıqtan, ul xätle dä üpkälämi idem. Min üzem tatar mäktäbendä uqımağan, Tatarstanda tuıp üsmägän, tuğan telne öydä häm soñğaraq üz tırışlığım belän öyrängän bulu säbäple, tatarça yaxşı beläm dip äytä almıy idem. Şul säbäple Soltan minem ostazım buldı. Yarıy äle tözätkän, öyrätkän. Ägär dä bügen çit ildä tatarça yaza, uqıy alam ikän, min añarğa burıçlı.
Suldan (artta) - Ferit Agi, Eşref Torpis, Färide Wahlroos, Nadir Däwlät,
Alda Soltan Ayaz Hakimoglu, Garif Soltan
Soltan äfände redaksiädäge baytaq keşegä ostaz buldı, tatar-başqortlarnıñ problemaların kürsätte. Bigräk tä milli mäs'älälärdä närsägä diqqat itärgä, waq qına informatsiädän nindi analizlar yasarğa mömkin buluın öyrätte. Minem tormışımda yärdäm itüçelär, yul kürsätüçelär arasında ul möhim urın bili.
Anıñ törle üzençälekläre arasında tatar häm başqort xalqın ayırmawı da iğtibarğa layıq. Ul tatarça da, başqortça da yaza häm bolarnı mikrofon aldında uqıy ala ide. Bälkem, berençe märtäbä başqortçanıñ niçek yañğırawın min añardan işettem. Şul yağı belän ul poliglot ide. Tatar, başqort, rus, ingliz häm alman tellären bik yaxşı belä ide.
Menä yıllar ütep kitte. Ğarif äfändegä 85 yäş tä tuldı. Min şuşı uñaydan añarğa isänlek teläp, räxmätläremne belderep qalam häm tatar-başqort xalqı menä mondıy şäxesläre bulğanlıqtan yuğalmadı digän fikeremne sezneñ belän urtaqlaşam.
Rusiädä “Böyek Watan Suğışı”, çit ildä ise İkençe Dönya Suğışı dip atalğan bik awır çorda, Sovet armiäse saflarında köräşkändä Germaniägä xärbi äsirlekkä töşkän 100 meñlägän keşelär arasında tatar-başqortlar da bar ide. Suğış betkännän soñ şulardan berniçäse genä könbatışta qotılıp qaldılar. Alar “Azatlıq” radiosınıñ tatar-başqort redaksiäse nigezen täşkil ittelär. 1953-nçe yılda berençe radio tapşırular efirğa çıqqanda, Ğarif äfände yäş jurnalist bularaq biredä eşli başladı. Suğış waqıtında, anıñ äytüenä qarağanda, küpmeder waqıt yuridik fakul'tetta belem alğan Soltan, Almannar ciñelgännän soñ, ber yulın tabıp AQŞ-qa bara. Şunda jurnalistika buyınça belem ala.
Garif Soltan Alexandre Bennigs, Ali Aqış, Nadir Däwlät
Ul üz mäqäläsen yazu belän berrättän redaksiädäge başqalar yazğan mäqälälärne dä qarap tözätä ide. Qayçaqlarda bezneñ yazğannarğa qızıl qäläm belän yasalğan tözätmälär mäqäläneñ üzen äzerläw qädär waqıt ala ide. Tabiği, bu inde üzen jurnalist dip isäplägän barçabıznıñ da açuın kiterä ide disäk, yalğan bulmas.
Min redaksiä äğzaları arasında yäş bulğanlıqtan, ul xätle dä üpkälämi idem. Min üzem tatar mäktäbendä uqımağan, Tatarstanda tuıp üsmägän, tuğan telne öydä häm soñğaraq üz tırışlığım belän öyrängän bulu säbäple, tatarça yaxşı beläm dip äytä almıy idem. Şul säbäple Soltan minem ostazım buldı. Yarıy äle tözätkän, öyrätkän. Ägär dä bügen çit ildä tatarça yaza, uqıy alam ikän, min añarğa burıçlı.
Alda Soltan Ayaz Hakimoglu, Garif Soltan
Anıñ törle üzençälekläre arasında tatar häm başqort xalqın ayırmawı da iğtibarğa layıq. Ul tatarça da, başqortça da yaza häm bolarnı mikrofon aldında uqıy ala ide. Bälkem, berençe märtäbä başqortçanıñ niçek yañğırawın min añardan işettem. Şul yağı belän ul poliglot ide. Tatar, başqort, rus, ingliz häm alman tellären bik yaxşı belä ide.
Menä yıllar ütep kitte. Ğarif äfändegä 85 yäş tä tuldı. Min şuşı uñaydan añarğa isänlek teläp, räxmätläremne belderep qalam häm tatar-başqort xalqı menä mondıy şäxesläre bulğanlıqtan yuğalmadı digän fikeremne sezneñ belän urtaqlaşam.
