Qorıltay qısalarında eşlägän 4 seksiä Mäğärifne modernizatsiäläw şartlarında Milli mäktäplärne saqlaw häm üsterü dip ataldı. Anı Tatarstannıñ Mäğärifne üsterü institutı rektorı İlsur Hadiullin alıp bardı. Älege seksiäneñ teması bik qızıqlı häm ähämiätle ide, anda soñğı yıllarda Rusiä mäğärife öçen ayıruça aktual’ bulğan Berdäm däwlät imtixannarın kertü, däresleklär mäs’äläse häm milli mäktäpläre aldında torğan tağın ber sınaw – profil’le uqıtunı kertü kebek sorawlar tikşerelergä tieş ide. Şuñadır inde, älege seksiä eşlägän 15 tatar gimnaziäsenä qorıltaynıñ 120dän artıq qunağı kilde. Rusiäneñ törle töbäklärennän kilgän tatar tele uqıtuçıları, tatar mäktäpläre direktorları üzlären borçığan mäs’älälären çişü yulları xaqında kiñäşläşergä dip cıyıldılar.
Seksiä eşen İlsur Hadiullin başlap cibärde, ul monda kilüçelär belän tanıştırdı. Annarı 15 tatar gimnaziäse urnaşqan Qazannıñ Kirov rayonı mäğärif bülege citäkçese Valentina Şäripova qunaqlarnı sälämläde häm ozaq qına itep Kirov rayonınıñ tarixı belän tanıştırdı. Ä mäğärif bülegeneñ milli eşlär bülegennän İlxamiä Zinnätullina rayon mäktäpläre belän tanıştırdı, milli eşlär turında täfsilläp söyläde häm millätneñ yaqtı kiläçägenä ömetlär belderep üzeneñ çığışın tämamladı. Gimnaziäneñ matematika uqıtuçısı Elizaveta Kirillova isä Tatarstanda Berdäm däwlät imtixannarınıñ näticäläre belän tanıştırdı. Bolar barısı da bik qızıqlı çığışlar ide, älbättä. Läkin seksiälärdä eşläw waqıtı bik az bulu säbäple, eşlekle söyläşü, problemalar turında fikerläşügä säğät yarım ğına qaldı.
Şul arada Tatar kongressı räiseneñ berençe urınbasarı Rinat Wäliullin töbäklärdäge tatar mäktäplärenä bulışu yünäleşendä kongress tarafınnan eşlänelgän eşlär belän tanıştırdı. Axırda ul ber täqdim belän çıqtı. Tatar kongressınıñ Başqarma komitetı qarşında Rusiädäge tatar mäktäpläre häm gimnaziälärneñ direktorlar şurasın oyıştırırğa. Şuranıñ maqsatı – milli mäğärif ölkäsendä xällärne küzätep baru, aktual’ problemalar buyınça törle oyışmalarğa möräcäğätlär belän çığu, xäl iteläse mäs’älälärne çişü yulların ezläw. Direktorlar şurası 20 tiräse äğzädän toraçaq, anda Başqortstanıñ Bäläbäy tatar gimnaziäse citäkçese Nurmöxämmät Xösäenov, Samarnıñ Yaqtılıq mäktäbe direktorı Xaridä Daşkina, Mäskäwdäge tatar etnomädäni komponentlı mäktäp direktorı Lema Girfanova, Qazannıñ 2 tatar gimnaziäse citäkçese Kämäriä Xämidullina häm tağın Kirov, Sarıtaw, Tömän, Ästerxan, Ul’yan ölkälärennän wäkillär bulaçaq.
Seksiäneñ töp eşe dip iğlan itelgän Berdäm däwlät imtixannarı, däresleklär mäs’äläläre dä qaraldı axırda. Mäğärifne üsterü institutı rektorı häm respublikanıñ Fän häm mäğärif ministrlığı wäkilläre cıyılğan uqıtuçılarğa Tatarstanda eşlängän yaña kitaplar, däresleklär, metodikalar turında söylädelär, alarnı yünältü yulların öyrättelär, delegatlarnıñ küpsanlı sorawlarına cawap birdelär. Läkin qızğanıç, tağı da kübräk sorawlar birelmiçä, dimäk inde bulğan problemalar da çişelmiçä qaldı.
Gölnaz İlgizär
