Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tähran Atom texnologiälären taratmaw kileşüennän çığu belän yanıy


İran parlamentı äğzaları Berläşkän Millätlär Oyışması general sekretare Kofi Annanğa Atom texnologiälären taratmaw kileşüennän çığu belän yanap xat yulladı. İrannıñ däwlät radiosı aşa da uqılğan bu xatta deputatlar Annannı häm BMO İminlek Şurası äğzaların Tähran belän anıñ atom programmasına bäyle nizağnı tınıç yul aşa çişärgä çaqıra. Şulay bulmağanda, parlament İran xökümäten bu kileşüdän çığarğa çaqırıp tawış biräçäk dielä xatta.

İran şulay uq BMO İminlek Şurasında üzeneñ atom programmasına qarşı rezolütsiä qabul itelsä, bu könbatış belän mönäsäbätlärgä zıyan ğına kiteräçäk dip belderde. Tışqı eşlär ministrı Xämit Riza Asefi "BMO İminlek Şurasın qatnaştıru häm döres bulmağan qararlar çığaru eş yünäleşen xezmättäşlektän qarşılıqqa üzgärtäçäk" dip belderde. Britaniä belän Fransiä äzerlägän häm AQŞ tarafınnan yaqlanğan BMO İminlek Şurası rezolütsiäse ölgesendä BMO Xartiäseneñ 7-nçe matdäse aşa Tährannı uran bayıtu eşen tuqtatırğa mäcbür itü turında süz bara. Asefi bu qabul itelmäslek dide.

Rusiä belän Qıtay da xartiäneñ 7-nçe matdäsen qullanuğa qarşı çığa. 7-nçe matdädä mäcbür itüçe resolütsiä ütälmäsä çikläwlär kertü mömkinlege turında süz bara. Şul uq waqıtta çikläwlär yäki başqa çaralar qullanılğan oçraqta ayırım rezolütsiä taläp itelä dielä.

Rusiä belän Qıtay mondıy rezolütsiä axır çiktä İranğa qarşı xärbi köç qullanuğa yul açırğa mömkin dip qurqa.

Britaniä, Fransiä häm AQŞ Rusiä häm Qıtay belän fiker ayırmalıqların beterergä tırışabız häm rezolütsiä kiläse atnada qabul itelergä mömkin dip belderä.

Şimbä könne BMOdağı AQŞ ilçese John Bolton "Minemçä berniçä fiker ayırmalığı bar, ämma İranğa atom qorallarına iä bulu mömkinlege birmäw maqsatı belän minemçä, İminlek Şurasınıñ barlıq 5 äğzası da kileşä. Bez İrannı Xalıqara Atom Energiä İdaräse qararları ütärgä mäcbür itüçe resolütsiä çığarırğa telibez häm şunıñ öçen basım yasıybez" dide.

Ämma şimbä könne Rusiä tışqı eşlär ministrı urınbasarı Sergey Kizlyaknıñ rezolütsiä ölgesen nıq üzgärtergä kiräk, tekst belän eş bara digän süzläre dä mäğlümät çaralarına çıqtı.

Bolton konsensusqa ireşerbez dip ömetlänüen belderde. BMOdağı Fransiä ilçese Jean-Mark De La Sabliere da şulay ömetlänüen äytte.

İminlek Şurası äğzaları düşämbe, 9-nçı mayda rezolütsiä ölgese turında söyläşülärne däwam itäçäk. İminlek Şurasında äğza bulğan Qatarnıñ BMOdağı ilçese Nasir än-Nasir "Rezolütsiä textınıñ tele qayber äğzalar öçen bik qabul itelmäslek, qayber äğzalar qabul itä. Şuña kürä alar urtaq ber kileşügä ireşergä tırışa. Bu töp problema. Min düşämbe könne yaña tekst bulır bez anıñ turında täfsilläp söyläşerbez häm barlıq fiker ayırmalıqları beter dip ömetlänäm" dide.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG