Accessibility links

Кайнар хәбәр

Xalıqara cämäğätçelek Pxenyannıñ raketa sınawların xökem itä


Tönyaq Korea uzğan töndä aldan xäbär itmiçä 6 raketa sınawı ütkärde. Şularnıñ berse Quşma Ştatlarğa qädär barıp citä alırday Taepodoñ-2 raketası. Pxenyannıñ bu ğämälen xalıqara cämäğätçelek ğäyepläp çıqtı. AQŞ bu sınawlarnı provokatsiä dip atadı. Berläşkän Millätlär Oyışması İminlek Şurası aşığıç utırışqa cıyıldı. Ul arada Pxenyannıñ bügen tağın ber, çidençe raketa oçıruı turında xäbär kilde.

Tönyaq Koreanıñ raketa sınawları uñışsız bulğanğa oxşıy. AQŞ räsmiläre yıraq arağa oça torğan Taepodoñ-2 raketası quzğalıp kitkäç berniçä sekund ütü belän xarap bulğan dip belderde.

Ämma Pxenyannıñ atnalarça däwam itkän xalıqara kisätülärgä qaramastan bu sınawlarnı ütkärüe buysınmawnı kürsätüçe bik köçle işarä buldı. Häm dönyanıñ törle yaqlarınnan anı xökem itüçe belderülär dä şunda uq işetelde.

Könyaq Korea Tönyaq Koreanıñ bu ğämäle aña qarata xalıqara izolyatsiäne tağın da köçäytäçäk dide. Yaponiä 6 ayğa Tönyaq Korea korablarına Yapon portlarında tuqtalunı tıydı häm iqtisadıy çikläwlär kertü belän yanadı. Yapon premyer ministrı Yunişiro Koizumi "Alarnı moña ni genä etärmäsen, monnan bernindi fayda da bulmıyaçaq häm Tönyaq Korea bu turıda tağın ber märtäbä nıqlap uylarğa tieş" dip äytte.

Rusiä bu sınawlar Korea yarımutrawındağı atom kierenkelegen kimetü maqsatındağı xalıqara tırışlıqlarğa zıyan kiterde dide.

Rusiä tışqı eşlär ministrlığı süzçese Mixail Kamınin Mäskäwdä bu raketa sınawları turında xäbärçelärgä "Rusiä xalıqara cämäğätçelekneñ töbäktä tınıçlıq häm ışanıç buldıru telägenä qarşı kilüçe mondıy ğämällärgä tirän borçılu belderä" dide.

Raketa qaldıqlarınıñ Rusiä yarlarına yaqın urınğa töşüe turında xäbärlär bulğan ide. Kamınin bu xäbärlärne tikşeräbez dide.

AQŞnıñ Yaponiädäge ilçese Thomas Schiffer "Bez monı bik tä provokativ ğämäl dip sanıybız häm alar mondıy provokativ ğämällärdän tıyılır häm baş tartır dip ömetlänäbez. Bu alarnıñ tışqı säyäsi maqsatlarına berniçek dä fayda kitermi. Bügen irtän alar bik qurqınıç närsä eşlädelär, bez dönyadağı berektäşlärebez häm duslarıbız belän eşçänlekne däwam itärgä cıyınabız häm şuña kürä bez monı BMOda kütärü mäsäläsen qarıybız" dide.

Bu sınawlar näq menä AQŞ 4-nçe yüldä üzeneñ bäysezlek könen bäyräm itkän häm Floridadan Discovery ğäläm korabı oçırılğan waqıtqa turı kilde.

Australiä premyer ministrı John Howard Pxenyan 7 yıl elek üze qabul itkän raketa sınawlarınnan ixtiarıy tıyılu säyäsäten bozdı dide. "Etärgeçneñ nindi buluına qaramastan, bu provokativ ğämäl häm Tönyaq Koreanıñ üzenä alğan yöklämälären bozuı. Härkem Tönyaq Koreanı ğäyeplärgä tieş häm şiksez şulay bulaçaq ta" dide Howard.

Pxenyannı ğäyepläwlärgä NATO häm Yewropa Berlege räsmiläre dä quşıldı.

Tönyaq Korea tışqı eşlär ministrlığı süzçese Ri Pyoñ Dok Pxenyanda xäbärçelärgä raketa sınawları ütkärergä Pxenyannıñ kire qaqqısız xoquqı bar dip belderde.

Kierenkelek arta barğanda BMO İminlek Şurası Pxenyannıñ raketa sınawları turında söyläşü öçen yabıq işeklär artında aşığış utırışqa cıyıldı.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG