Accessibility links

Qayber illär Libandağı BMO köçlärenä üzlärennän öleş täqdim itä


BMO Libannıñ könyağında xalıqara köçlär utnaştıruğa äzerlängändä törle illär bu törkemgä üz xärbilären täqdim itä başladı. Libanda inde küptännän BMOnıñ 2000 keşelek waqıtlı köçläre tora. BMO xäzer Libanğa alarğa östämä tağın 3500-lek iminlek köçläre urnaştırırğa cıyına. Ämma bu köçlärneñ zur öleşen Yewropa däwlätläre cibärüe zarur. Şul uq waqıtta Libandağı mondıy köçäytelgän törkemneñ nindi mandatqa iä bulaçağı turında da açıqlıq kertäse sorawlar bar.

Libanda urnaştırılaçaq xalıqara köçlärgä üzlärennän şaqtıy zur öleş kertüne Banğladış, İndoneziä, Malayzia häm Nepal kebek illär, barlığı 8 däwlät täqdim itte. Atap kiktän illärneñ härberse 1-2 batalion täqdim itä. Ber batalyonğa 500-läp xärbi kerüen isäpläsäñ bu Libandağı BMO ğäskärlären tiz arada şaqtıy köçäytü mömkinlege birä digän süz.

Şuña kürä BMO räsmiläre 2 atna eçendä Libandağı xärbilär sanın 3500ğa artırırğa ömetlänä. Xalıqara ğäskärlärne tiz arttıru BMO rezolütsiäsen ütäw öçen zarur. İzrail belän Liban arasında ber ay buyı däwam itkän suğışnı tuqtatqan bu 11-nçe avgust rezolütsiäsendä Libannıñ könyağınnan İzrail ğäskärlären çığarıp alar urınına 15 meñlek Liban xökümät köçlären häm 15 meñlek BMO köçlären urnaştıru turında äytelä.

Ämma xalıqara köçlärneñ zur öleşe Yewropadan kiler dip kötelsä dä, Yewropa däwlätläre älegä üzlärennän andıy öleş kertergä bik aşıqmıy.

BMO general sekretare urınbasarı Mark Malloch Brown atnakiçtä BMOda 49 il wäkilläre belän Libanda ğäskär urnaştıruğa öleş kertü mömkinlege turında söyläşkännän soñ "Bez yäşermiçä äytäbez, Fransiäneñ zurraq öleş kertüenä ömetlängän idek. Şulay da bez bulğan qädärenä dä qänäğätbez" dide.

Fransiä Libandağı BMO ğäskärlären köçäytügä barı 200 genä xärbi cibärä aluın beldergän ide. Fransiä monı bu ğäskärlärneñ mandatı häm niçek tözelüe äle açıq bulmaw belän añlattı.

Fransiä saqlanu ministrı Michele Allio-Marie çärşämbe könne France 2 televidenise xäbärlärenä "Burıçın açıq itep bilgelämiçä, resursların kileştermiçä zur sanda ğäskär cibärü hälakätkä kiterä ala. Bu cibärelgän soldatlar öçen dä şulay uq hälakät bula" ala dide.

İspaniä belän Belgiä dä äle ikelänep tora. Fransiä kebek ük alar da başta maqsat-burıçlarnıñ açıq tiep bilgelänüen teli. Comğa könne İtaliä Libanğa ğäskär cibäräçägen belderde, ämma älegä anıñ sanın äytmäde.

Matbuğatta çıqqan xäbärlärgä qarağanda, xalıqara köçlärneñ eşçänlek qağidälären bilgeliäçäk dokumen ölgesendä BMO köçläre bulğan urınnarda doşmanlıq maqsatındağı köçlär kerügä häm alarnıñ eşçänlegenä qarşı köç qullanu turında äytelä. Ämma Xizbullanı qoralsızlandıru öçen Liban köçläreme, xalıqara köçlärme cawaplı buluı turında açıq itep yazılmağan.

BMO rezolütsiäsendä xalıqara kileşülär nigezendä suğışçan Xizbulla törkemen qoralsızlandıru turında süz bara.

Ämma Liban ğışıylarınıñ bu törkeme ilneñ könyağında Liban häm xalıqara köçlär urntaştırunı xuplasa da qoralların tapşırırğa cıyınmawın belderde.

BMO berençe 3500lıq törkemgä bigräk tä Yewropa häm Törkiä köçläre kilüen teli. Çönki alarnıñ quäte nizağ çığu mömkinleklären kimetäçäk dip isäplänä.

Ul arada Britaniä, Daniä, häm Germaniä Urta Diñgezdä Liban yarların saqlaw öçen politsiä köymäläre cibärergä rizalıq belderde.

Ämma Berlin cir öste ğäskärläre cibärüdän baş tarttı. Bu öleşçä alman soldatları belän İzrail xärbiläre arasında atışlar bulu mömkinlege, ike ildä dä İkençe Dönya suğışı xatiräläreneñ köçle buluı belän añlatıla.

İzrailneñ BMOdağı ilçese Dan Gillerman İzrail İndoneziä häm Malayziä kebek İzrail belän diplomatik mönäsäbätläre bulmağan däwlätlärneñ Libanğa ğäskär cibärüenä qarşı çığa dide.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG